Tabakta, pilav üstünde, pidede, dürümde, ekmek arasında, her şekilde sunuluyor. Lüks restoranda da yenebiliyor, ayaküstü kağıda sarılıp götürülebiliyor da. Pratik satılabilir olması fast food için çok önemli bir avantaj”.
Kayıtlara göre 19’uncu yüzyılda Bursalı İskender Efendi tarafından icat edilen döner kebap, Türklerin dünya yemek kültürüne önemli bir katkısı olarak görülüyor. Ancak dönerin henüz ülkemiz fast food sektöründe layıkıyla değerlendirildiği söylenemez. Ucuz ve pratik şekilde hazırlanabildiği için herkes döner yapıp servis edebiliyor. Sokakta ucuza satılan dönerin tamamen etten yapılmadığı çıplak gözle bir görülebiliyor. 2003’e kadar belli başlı standardı bile yoktu. Gerçi şimdi de standartlara uyan, aldıran olmadığı gibi doğru dürüst denetleyen de yok.
İşte bu belirsizlik ortamı dönerin çok da sağlıklı olmayan bir ortamda yayılmasına neden oldu. Ancak özellikle son yıllarda standart kaliteyi yakalayabilmiş, tek bir merkezde hijyen koşullarına uygun bir şekilde döner hazırlayan girişimcilerin sayısı sürekli artıyor. Bu öncüler şimdi birbiri ardına restoranlar açıyor. Bayilik ve franchise şeklinde girişimcilere uygun yatırım şartları sunan bu markalar yüksek ciro potansiyeli vaat ediyor”¦
MERU DÖNER Franchise Giriş Bedeli 20 Bin TL
Meru Döner, 2006 yılı ortalarında Ebru Dikbaş ve Mehmet Dikbaş tarafından kurulmuş. Şirketin Antalya, Isparta, İzmit, Lüleburgaz, Konya-Ereğli, Balıkesir ve Adapazarı’nda 11 şubesi var. Bunların 10’u franchising sistemiyle açılmış. Sadece Antalya Laura AVM’deki restoran şirket tarafından işletiliyor.
Meru Döner ortaklarından Mehmet Dikbaş, “2010’da, franchising sistemiyle 5 şube daha açacağız. 2015’e kadar şube sayımızı 50’ye çıkarmayı hedefliyoruz” diyor.
Franchising sistemiyle açılacak şubeler için öncelik İzmir, İstanbul ve Ankara’ya verilmiş. Daha sonra Ege Bölgesi’ndeki diğer illerde şubeler açılması planlanıyor. Meru Döner, franchise giriş bedeli olarak 20 bin TL talep ediyor. Bir şubenin toplam yatırım tutarı ise ortalama 100 bin TL. Reklam katkı payı ya da sürekli franchise ödemesi yok. Meru Döner şubelerin büyüklüğü ise 40 ile 100 metrekare arasında değişiyor.
Meru Döner, franchise adaylarına eğitim, ulusal reklam ve yer seçimi konularında destek sağlıyor. Kalite ve hijyene çok önem verdiklerini belirten Mehmet Dikbaş, “Yüzde 100 dana eti kullanıyoruz. Dönerler Antalya Organize Sanayi Bölgesi’ndeki entegre tesislerde hazırlanıyor. Buradan tüm şubelerimize dağıtılıyor. Ayrıca buttan yapılan tavuk dönerimiz de var” diyor.
Meru Döner restoranlarında et ve tavuk döner, ızgara köfte, çorba, salata, künefe, kadayıf ve içecek seçenekleri var. Bu arada, Meru Döner’in önümüzdeki yıl yeni bir fast food markasını pazara sunmaya hazırlandığını da belirtelim.
İletişim için telefon: 0242 323 03 28
E-posta: [email protected]
Web: www. merudoner.com
BAY DÖNER 30 Daha Açıyor
İzmirli Apaz Gıda’nın markası Bay Döner de 2006’da kurulmuş. Bay Döner’in İzmir, Malatya, Aydın, Trabzon, Ankara, Antalya, Gebze ve İstanbul’da 17 şubesi var. Bunların 9’u şirket tarafından işletiliyor. Kalan 8 şube ise franchising sistemiyle açılmış. Şirket, bu ay Trabzon ve İskenderun’da 2 yeni şube açacak. Önümüzdeki 1 yıl içinde 30 yeni şube daha açacaklarını belirten Bay Döner CEO’su Bülent Polat, “Bunların yarısı şirketimiz tarafından işletilecek. Diğerleri ise franchising sistemiyle açılacak” diyor. Bay Döner, franchise isim hakkı olarak 50 bin dolar talep ediyor. Ayrıca franchise şubelerin cirolarından her ay yüzde 5 kar payı alınıyor. Bunun dışında girişimcinin 150 bin euro civarında yatırım yapması gerekiyor.
Franchise şubenin mimari projesini Bay Döner hazırlıyor. Birebir projeye sadık kalmak şart. Şirket, franchise adaylarına personel temininden eğitime kadar birçok konuda yardımcı oluyor. Örneğin personel eğitimleri mevcut Bay Döner restoranlarında geçekleştiriliyor. Polat, 2009’u 20 milyon TL ciroyla kapattıklarını, bu yıl ise 30 milyon TL ciro hedeflediklerini söylüyor. Bay Döner’de döner, İskender kebabı, pide, çorba, turşu, salata ve tatlı seçenekleri bulunuyor.
Telefon: 0232 342 71 46
Web: www.baydoner.com.tr
BEREKET DÖNER Franchise Giriş Bedeli Yok
1989’da İstanbul Beyoğlu’ndaki küçük bir dükkanda döner satışıyla yola çıkan Bereket Döner, şimdi İstanbul, Kütahya, Trabzon, Gaziantep, Bitlis, Denizli, Rize ve Kocaeli’ndeki 45 şubesiyle hizmet veriyor. Şirket, yıl sonuna kadar 5 yeni şube açacak. Önümüzdeki 5 yılda ise şube sayısı 200’e çıkarılacak.
Şubeleşmede franchising sistemini de kullanan Bereket Döner, Türkiye genelinden gelecek taleplere açık. Ancak öncelikle İzmir, Ankara, Bursa ve Adana’dan gelecek franchise talepleri dikkate alınacak. Bereket Döner Yönetim Kurulu Bakanı Hayrettin Taşkıran, franchise giriş bedeli talep etmediklerini söylüyor. Belirli bir banka teminat mektubu isteniyor. Ve kullanılan ürünlerin Bereket Döner’den temin edilmesi gerekiyor. Bereket Döner restoranlarında porsiyon, pilav üstü ve İskender olmak üzere kırmızı et ve tavuk döner seçenekleri bulunuyor. Standart menüler, genelde içecek ve patatesle kombine ediliyor. Geniş menülerde salata veya tatlı seçeneği de var.
Kendi şubelerinin döner ihtiyacını karşılamak amacıyla üretim tesisi kuran Bereket Döner, zamanla bu işte de hızla büyüdü ve Türkiye’nin yanı sıra Avrupa’da da en büyük hazır döner üreticilerinden biri haline geldi. Endüstriyel döner üretimine 1998’de İstanbul İkitelli Organize Sanayi Bölgesi’nde kurduğu fabrikada başlayan Bereket Döner, buradaki kapasite yetmeyince 2007’de Hadımköy’deki yeni tesislerine taşındı. 5 bin 500 metrekarelik bu tesisin makine parkuru Almanya’dan ithal edildi. Halen 130 kişinin çalıştığı Hadımköy tesislerinin günlük üretim kapasitesi 60 ton. 2009 cirosu 35 milyon TL olan Bereket Döner’in 2010 beklentisi 45 milyon TL.
İletişim için telefon: 0212 771 55 55
E-posta: [email protected]
Web: www.bereketdoner.com
PİTA DÖNER Atina ve Erbil’de Şubeler Açıyor
2009’da Sampi Pideyi satın alan Metro Turizm, şimdi de Pita Döner markasıyla döner restoranları açıyor. Adını ünlü Pita ekmeğinden alan Pita Döner’in günlük olarak, yüzde 100 dana etinden hazırlanan döneri özel bir yöntemle marine ediliyor. Yüzde 4 oranında yağ ihtiva eden dana eti, gıda mühendisleri kontrolünden geçtikten sonra restoranlara servis ediliyor. Döner ustaları tarafından şişe takılan ve kömür ateşinde pişirilen döner, doyurucu çeşitli garnitürlerle servis ediliyor. Pita Döner menüsünde yaprak, pilav üstü, İskender, dürüm, sandviç, beyti ve spesiyal seçenekleri bulunuyor.
Franchising sistemiyle Türkiye genelinde şubeler açmayı hedefleyen Pita Döner, girişimcilere restoran, alışveriş merkezi ve ev servis restoranları olmak üzere
3 farklı seçenek sunuyor. Restoranların büyüklüğü en az 100 metrekare olacak.
Alışveriş merkezinde ve sadece paket servis şubeleri içinde 60’ar metrekare büyüklüğünde yerler gerekiyor. Pita Döner, ilk 25 girişimciden franchise giriş bedeli talep etmiyor. Yatırım bedeli ise metrekare başına bin 200 ile bin 400 TL arasında değişiyor. Pita Döner’in halen Ankara Çankaya, İstanbul Beylikdüzü, Çağlayan, Kavacık, Bakırköy, Selimpaşa ve KKTC Girne’de 7 şubesi var. Yurtdışında da şubeleşmeyi amaçlayan şirket, bunların ilkini yıl sonuna kadar Almanya’nın Köln şehrinde açmaya hazırlanıyor.
İletişim için telefon: 0212 640 8 40
DÖNER & SANDWICH Franchise Bedeli 60 Bin TL
Bursa’nın ünlü kebapçılarından Uludağ Kebapçısı, şimdi de Döner&Sandwich- Cemal&Cemil Usta adıyla fast food konseptinde yeni şubeler açıyor. Döner&Sandwich için yaklaşık 1.5 yıldır hazırlık yaptıklarını belirten Uludağ Kebapçısı İmalat ve Satınalma Müdürü Şafak Ergin, “İlk etapta 3 şube açtık. Bu şubelerin 2’si Bursa’da, 1’i ise Aydın’da bulunuyor. Kısa bir süre sonra İstanbul 4. Levent’te de bir Döner&Sandwich şubesi açılacak. Döner&Sandwich’lerde kebabı ekmek arasında müşterilerimize sunuyoruz” diyor.
Uludağ Kebapçısı, franchise bedeli olarak 60 bin TL talep ediyor. Ortalama yatırım maliyeti ise yaklaşık 40-50 bin TL arasında değişiyor. Uludağ Kebapçısı Cemal&Cemil Usta, restoran konseptinde de şubeler açıyor. Şirketin halen 3 restoranı var.
Telefon: 0224 250 81 82
E-posta: info@uludagkebapcisi
Web: www.uludagkebapcisi.biz
KEBAPÇI İSKENDER Franchise Veriyor
Kebapçı Yavuz İskender’in halen 14 şubesi var. Bunların 8’i Bursa’da, 2’si İstanbul’da, diğerleri de Balıkesir, Bodrum ve Eskişehir’de bulunuyor. Şirket, 2010’da franchising sistemiyle yeni 5 şube açacak. Franchise yatırım şartları girişimcilerle yapılacak görüşmelerde açıklanıyor. Kebapçı İskender-Yavuz İskenderoğlu Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz İskenderoğlu, “Alışveriş merkezlerinde, Kayhan Çarşısı’ndaki ilk dükkanımıza sadık kalarak restoranlar açacağız” diyor.
Yurtdışında da şubeler açmaya hazırlanan şirket, bir yandan da bir üretim tesisi kurmanın planları yapıyor. Bunun için Letonya ve Bulgaristan’daki yatırım şartları araştırılıyor. Söz konusu ülkelerde döner üretim tesisi kurulduktan sonra Avrupa ülkelerinde de restoranlar açılacak.
İletişim için telefon: 0224 211 26 90
E-posta: [email protected]
Web: www.kebapciiskender.com.tr
HD DÖNER 3 Farklı Restoran Seçeneği Var
1995’da Ankara’da kurulan HD İskender, adını kurucusu Hakan Demirağ’ın ad ve soyadının baş harflerinden almış. Şirket, başlangıçta HD İskender markasıyla restoranlar açıyordu. Ardından HD Döner adıyla sadece et dönerin satıldığı restoranlar da açılmaya başladı. Bu konseptle halen 3 şube hizmet veriyor. HD İskender, kısa bir süre önce Dede Köfte&Döner markasıyla yeni bir konsept daha geliştirdi. Şimdi her ilde bu 3 farklı konseptte restoranlar açılacak.
Halen toplamda 27 HD İskender, HD Döner ve Dede Köfte&Döner şubesinin tamamı şirket tarafından işletiliyor. Yetkililer, şimdilik franchising çalışması düşünmediklerini söylüyor.
HD İskender’in mevcut şubeleri İstanbul, Ankara, Mersin, Kayseri, Denizli ve Eskişehir’e dağılmış durumda. HD İskender Kalite Denetim Müdürü Özge Coşkun Çele, “Şubelerimizde kullanılan tüm etler, Ankara’da bulunan ve ISO 22000:2005 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi belgesine sahip tesisimizde hazırlanıyor. Diğer markaların çoğu hazır dondurulmuş et döner kullanıyor. Bizim sistemimizde ise etler tamamen kendi et işleme tesisimizde hazırlanıp, frigorifik sisteme sahip araçlarla şubelerimize sevk edilir. Etlerimiz, periyodik olarak mikrobiyolojik analizlere tabi tutulur” diyor.
İletişim için telefon: 0312 473 27 25
E-posta: [email protected]
Web: www.hdiskender.com
Girişim uzmanı Osman Bilge: “Döner için yasal altyapı şart”.
Döner, önümüzdeki dönemde tıpkı hamburger ve pizza gibi dünyayı saran fast food ürünlerinden biri olacak. Dönerin sırrı, lezzeti kadar sunumunda da yatıyor. Döner, Türk kültürünü temsil etmesi açısından da önem kazandı. Almanya’dan başlayarak Avrupa’ya yayıldı. Halen yüz binden fazla noktada satılıyor. 1970’li yılların başından itibaren Almanya’daki Türkler döner yapıyor ve satıyor. Her dönercinin dükkanında kafasına göre et dizmesi Alman kafasına hiç uymadığı için, döner standartlarını Türkiye’den çok önce belirlediler. Fabrika ortamında etin dizilmesini, donuk sevk edilmesini, belli süre içinde tüketilmesini zorunlu tuttular. Bu da hem tedarikçileri, hem sektörü geliştirdi. Kesilmesinde biraz ustalık gerekiyordu, onu da elektrikli yuvarlak bıçakla aştılar.
Halen Almanya’da yüzün üzerinde döner fabrikası, 25 bin civarında dönerci dükkanı var. Avrupa’daki toplam döner dükkanı sayısı 60 bin civarında ve sürekli artıyor. Almanya’da giderek daralan pazara alternatif arayan üreticiler, diğer Avrupa ülkelerine fabrika kurup satış ağlarını oluşturuyorlar. İtalya kendi yemek kültürünü korumak adına dönere yasak getirmeye çalıştı ama nafile. Haşmetli duruşuyla döner tüm dünyada tüketicilerin gözdesi olacak.
Döner, farklı zevklere de ve alışkanlıklara da derhal uyum sağladı. Dürüme sarıldı, yanına kaşar konup tost makinesinde eritildi, kızarmış patatesle birlikte yuvarlak pideye girdi, müşterinin isteyebileceği her formu aldı. Avrupa’da lavaş ekmeğin arasına ince kıyılmış yeşillik ve domatesle, sarımsaklı süzme yoğurtla servis ediliyor. Uzakdoğu’da daha da enteresan karışımlar yapılmasını merakla bekliyorum. Bu arada dünya gastronomi devleri dönerdeki potansiyeli gördüler. Örneğin McDonald’s, Avrupa’da dönerli taco’yu menüsüne koydu bile”¦
Türkiye’deki döner sektörü bunların çok gerisinde kaldı. Döner üretiminde liderliği Almanya’daki üreticiler yürütüyor. Dernekleri, dergileri, kongreleri var. Türkiye’de hazır döner endüstrisini destekleyecek yasal altyapı yok. Çiğköfteye getirilen mevzuat nasıl bir sektör doğurduysa, dönerde de benzer adımın atılması şart.
Bay Döner CEO’su Bülent Polat: “Çağdışı üretime son verilmeli”.
Döner, Türkiye’de pide ve lahmacunla birlikte en çok tüketilen ürün. Günlük tüketim 500 ton civarında. Ancak bunun büyük bölümü kayıt ve kontrol dışı. Halen dönerin çok büyük bir kısmı restoranlarda, mutfak tezgâhlarında hazırlanıyor. Bu yöntemle et işlenmesi ve döner hazırlanması artık çağdışı.
Dönerin Türkiye’de hak ettiği yerde olmamasının en önemli nedeni, bu alanda marka sayısının az olması. Ülke genelinde hizmet veren; standart, kaliteli ürüne sahip ve iyi yönetilen marka sayısı çok az. Ancak son dönemde bu sayı artmaya başladı.
Biz Bay Döner olarak, bu geleneksel yiyeceğimizi şık restoranlarda uygun fiyata tüketiciye ulaştırıyoruz. Şimdiye kadar 5 milyon TL’lik yatırım yaptık. 4 milyon TL’lik ek bir yatırım daha yapacağız. Türkiye genelindeki restoran sayımızı 20’nin üzerine çıkaracağız. Böylece Bay Döner yaklaşık 500 kişilik bir istihdam yaratarak iş arayan gençler için bir fırsat kapısı olacak.
Ersan Çıplak, Para Dergisi,
