Özgüveni yüksek insanlar girdikleri her ortamda fark edilirler. Bakışları, duruşları, beden dilleri hayata karşı güçlü duruşlarını yansıtır. Ve bu ayrıcalıklarıyla karşılaştıkları her olumsuzluğun üstesinden daha kolay gelirler. Seninle dergisininde yer alan stratejilerle siz de özgüveninizi geliştirebilirsiniz.Güzel bir uykudan sonra, sabah kalkıp ilk iş olarak banyoya yöneldiniz. Aynanın karşısında “Ne kadar kötü görünüyorum” diye düşünüp, daha günün ilk saatlerinde moralinizi sıfıra indirdiniz. Ayrıca içinizdeki ses, sürekli başarısız olduğunuzu, kötü göründüğünüzü söyleyip duruyor. Oysa kimse size bu konularda en küçük bir eleştiri dahi yapmadı. Ama nedense bir türlü kendinize güven duyamıyorsunuz. Çocukluktan itibaren baş göstermeye başlayan bu özgüven eksikliği ileride başarısızlıklara neden oluyor. Oysa özgüven duygusu doğuştan kazanılan bir şey değil, özgüven öğrenilir! Size beş adımda özgüven kazanma taktiklerini gösterelim…
1- İçimizdeki Dırdırcı: Herhalde Yine Bir Şeyleri Yanlış Yaptım
Hayatta her şey her zaman istediğimiz gibi olmuyor. Bazen inişler ve çıkışlar yaşamak doğal. Ama nedense, iniş durumlarında hep kendimizi suçlu hissederiz. Bu konuda yalnız değiliz! Çünkü özgüven eksikliği yaşayan kişiler, yaşanan sorunlar karşısında sürekli olarak kendilerini suçlu görürler.
Özgüveninizi Kazanın: Her Şeyden Sorumlu Değilim Ben
Kötü giden her şeyin sorumlusunun siz olmadığınızı aklınıza iyice yerleştirmeniz gerekiyor. Peşin fikirli olmayın! Bir olumsuzluk karşısında, hemen tüm sorumluluğu omuzlarınıza yükleyeceğinize, öncelikle şöyle bir düşünün: “Bu durum karşısında benim rolüm ne?”
2- İçimizdeki Dırdırcı: Yine Bir Sürü Şeyi Kaçırıyorsun
Sürekli bir şeyleri kaçıracağımızı zannedip, kafamızı olumsuz düşüncelerle meşgul ederiz. Tabii bu durum, hayatımızın tamamen stres içinde geçmesine neden olur.
Özgüveninizi Kazanın: Sadece İlgimi Çeken Şeyleri Yapacağım
İnsanların söylediklerini “harfiyen” yerine getirmek zorunda değilsiniz. Hayat sizin! Bu hayata istediğiniz gibi yön vermek için de vaktiniz var. Hiçbir şey için aceleci davranmayın. Kararlarınızı sakin düşünerek alın.
3- İçimizdeki Dırdırcı: Başkaları Her Konuda Benden Daha İyi
Başarmak, ne kadar da güzel bir duygudur. İnsanın kendisini mutlu hissetmesini sağlar. Fakat özgüveni eksik kişiler, başardıklarıyla mutlu olmayı başaramazlar! Örneğin; arkadaşınız terfi ettiğinizi duyuyor ve sizi tebrik ediyor. Siz ise şöyle diyorsunuz, “O kadar da önemli bir olay değil. Herkes terfi edebilir.”
Özgüveninizi Kazanın: Ben İyiyim
İnsana özgüven kazandıran davranışlardan belki de en önemlisi, sabah kalkıp aynanın önüne geçtiğimizde kendimizden memnun olmamızdır. Ayrıca başkalarından aldığınız övgülere de dikkat edin. Başkaları sizden iyi değil!
4- İçimizdeki Dırdırcı: Başkalarının Fikirlerini De Sormam Gerekiyor
Kendi fikirlerimiz nedense hiçbir zaman önemli değildir. Sık sık “Çevremdeki diğer insanlar bu konuda ne der” diye düşünürüz. Başkalarının fikrini almak güzel ama bu konuda çok da fazla bağımlı olmamalısınız.
Özgüveninizi Kazanın: İçgüdülerim Beni Yarı Yolda Bırakmaz
Kendi içgüdülerinize güvenmelisiniz. Eğer siz bir kıyafeti kendinize yakıştırıyor ve onu giymek istiyorsanız, giyin. Diğerlerinin ne düşüneceğini umursamayın.
5- İçimizdeki Dırdırcı: Mutlaka Kötü Bir Şey Olacak
Bu tamamen beynimizde kurduğumuz, saçma bir düşünce. Diğerlerine göre olumsuz olan bir şeyi yapmamız, bunun ardından mutlaka kötü bir şeyler yaşayacağımız anlamına gelmiyor.
Özgüveninizi kazanın: Her Şey Olacağına Varır
İyi düşünce, beraberinde her zaman iyi şeyler getirir. Bir şeye ’başaracağınıza inanarak’ başlıyorsanız, onun üzerinde daha fazla çaba sarf edeceğiniz için başarılı olabilme şansınız daha yüksek. Hayatta insanın karşısına her zaman sürprizler çıkabilir. Önemli olan şunu aklınıza getirmeniz: “Bu tür durumlar her zaman başıma gelebilir. Sonuçta bundan önce bir sürü sorunu halletmiştim. Bunu da halledebilirim.”
Özgüvenin Temeli Çocuklukta Atılır Psikolog Elvin Aydın (Acıbadem Kozyatağı Hastanesi)
Özgüven, kişinin çocukluğunda edindiği kendi içgüven temeliyle ilgili. Burada ebeveynin rolü büyük olduğu gibi, çocuğun da kendisine söylenenleri ya da yapılan davranışları nasıl yorumladığı büyük önem taşır. Bu konuda anne ve babaların üzerinde büyük sorumluluk olmasına rağmen, bazen çocuğun da kendi benliği, kendisine söylenenleri olduğundan daha olumsuz anlamasına ve kaydetmesine sebep olabilir. Böylelikle içselleştirilen yargılayıcı, sürekli eleştiren anne ve/veya baba, ileride kişinin kendisine karşı aşırı katı olmasına ve özgüveninin oluşmamasına sebep olabilir. Yapılacak şey, psikoterapinin güvenli ve yargılanmadan varolunabilen ortamında, kişiyi geçmişte yaşadıkları ve bu yaşadıklarını aslında ne şekilde yorumlamış olduğuyla yüzleştirmek. Bu şekilde bireylerin özgüveni artar ve bireyler attığı adımı bilen kişiler haline gelirler.
Neden Özgüvensizliğimiz Var?
Hayatta başarılı olmak için kendimize güven duymamız şart. Bu bizim aynı zamanda sosyalleşmemizin de anahtarı. Timaş Yayınevi’nden çıkan “Ansiklopedik Eğitim ve Psikoloji Rehberi” kitabının yazarı Ömer Baldık, özgüven eksikliğine neden olan durumları sekiz bölümde incelemiş.
1- Utangaçlık:
Ne zaman birisi bize baksa, kendimizi hemen huzursuz hissederiz. Yoğun ilgi ve dikkat, insanın cesaretini kırabilir. Bu da bizde “Ya başarısız olursam” gibi korkular yaratır.
2- Kendini Beğenmek:
Kendine güvenle, kendini beğenmek sürekli birbirine karıştırılır. Oysa ikisinin arasında büyük fark var. Güven, insanın her durumda kendisine inanabileceğini bilmesidir. Kendini beğenmede ise, aslında özgüvenimiz eksik olsa da, çevremize özgüveni yüksek biri gibi gözükürüz.
3- Başarısızlık Korkusu:
Her insan başarılı olmak ister. Fakat sürekli ’başaramayacağım’ gibi bir duygunun içine hapsolursak, gerçekten de hiçbir zaman başarılı olamayız.
4- Alaya Alınma Korkusu:
Hepimizin başına ara sıra gülünç durumlar gelebilir. Bu, herkesin bizi alaya alacağı anlamına gelmez. Önemli olan, gülüp geçebilmektir.
5- İncitilme Korkusu:
İçimizde çoğu zaman incitilme korkusu taşırız. Fakat bu düşünceyle, özgüven duygunuzu yitirirsiniz. İnsanların sizi kırmasından korkuyorsanız, bu sorununuzun üstesinden gelmelisiniz.
6- Reddedilme korkusu:
“Onunla konuşmaktan korkuyorum. Çünkü benimle arkadaş olmayabilir” tarzındaki düşünceler, bizim içe kapanık bir hal almamıza neden olur. Başarılı ilişkiler içine giremeyiz.
7- Onaylanmama korkusu:
Yaptığımız şeylerin toplum tarafından onaylanmaması gibi korkular yaşayabiliriz. Doğal olarak bu durum da özgüven eksikliğine neden olur.
8- İstenmeyen Sonuçlarla Karşılaşma Korkusu:
Bu korku yüzünden birçoğumuz riskli işlere bir türlü giremeyiz. Böyle bir duygu, özgüven eksikliği ve psikolojik sorun yaratır.