E-ticaret platformlarının başarılı olabilmesi ve uzun yıllar boyunca güvenilir bir şekilde yükselebilmesi için ilk hizmete başladığı günden itibaren bazı hassas noktalara özellikle dikkat edilmesi gerekiyor. Tüketici alışkanlıkları dijital dünyaya ayak uydursa da günümüzde hala daha pek çok insanın e-ticaret ile ilgili kaygıları olduğunu söylemek yanlış olmaz. Bu kaygıların ortaya çıkmasının temel nedeni teknolojiyi kötüye kullanarak geçici kazanç elde etmek isteyenler olsa da sonuçta ortaya çıkan algının herkesi etkilediğini göz önünde bulundurmak gerekir. E-ticaret yaparken en çok dikkat edilmesi gereken hususlardan birisi de mevcut ve potansiyel müşterilerinizin güvenini kaybetmemek olmalıdır. E-ticaret yapmak isteyen herkesin bu alanda mutlaka tedarikçi açısından tüm süreçleri hizmet vermeye başlamadan önce çözmesi ve mümkünse stok sorunu gibi müşterinin güvenini kırabilecek sorunlara karşı önlem alması oldukça önemlidir. E-ticaret ürün tedarikçileri ile anlaşma yaparken hangi adımları izleyeceğinizi bilmek size doğru ve kârlı anlaşmalar yapma şansı verir.
E Ticarette Ürün Tedarik Sürecinde Nasıl Bir Tedarikçi İle Çalışmalısınız?
E-ticaret yapmak isteyenlerin öncelikle belirledikleri alanlarda üretim yapan tedarikçiler bulmaları gerekir. Elbette her e-ticaret yapan insanın tedarikçi ile çalışmasına gerek yoktur. İthal ettiği ya da ürettiği malları satmak isteyen kişiler de e-ticaret yapabilirler hatta bir tedarikçiye doğrudan bağlı olmadıkları için çok daha sıkıntısız bir şekilde işletmelerini düzene sokabilirler. Tedarikçi kavramının dahil olduğu her iş fikrinde işletme sahibinden bağımsız bir dinamik sürece dahil olur. Tedarikçinin yaşayabileceği en ufak bir sıkıntı, e-ticaret için yapılan yatırımın zarar görmesine neden olabilir. Bu nedenle e-ticaret yapacak kişilerin tedarik ile ilgili farklı planlarının olması gerekir. Bu noktada nasıl bir tedarik süreci planlanacağı önemlidir.
Tedarikçileri iki farklı kategoriye ayırmak mümkün. Bir ürünü doğrudan üreticiden alabileceğiniz gibi aracıdan da alabilirsiniz. Bu tamamen bütçeye, iletişim ağına ve projeye bağlı olarak verilmesi gereken bir karardır. Üreticiden ürün almak için daha yüksek bütçeye ihtiyaç olabilirken, aracıdan daha az sayıda ürün tedarik edilebileceği için toplam bütçe azalırken birim başına maliyet artabilir. Elbette her anlaşmanın, ürünün ve sektörün kendine özgü dinamiği olduğu için maliyetler konusunda da net bir fikir vermek mümkün değildir. Ancak üretici ya da aracı olsun fark etmeksizin anlaşmalarınızı kendinizi ve markanızı koruyacak şekilde yapmanız gerekir.
E-Ticarette İşin Uzmanı İle Çalışın; Aracı Tedarikçiler
Günümüzde e-ticaret yapanların büyük bir kısmı aracılardan ürün tedarik ediyor. Bunun en temel sebebi tıpkı e-pazar yerlerinde olduğu gibi orta ve büyük ölçekli aracıların üreticilerden çok daha iyi bir fiyat alabilmesi. Girişimciler için elde stok tutmadan, yüksek ürün hacimleri ile işe başlamadan önce satış yapabilmenin en kolay yolu aracılar ile çalışmak oluyor. E-ticaret platformlarının her geçen gün daha yüksek teknolojilere ve güçlü alt yapılara sahip olmalarının yanı sıra, tüketici alışkanlıklarının da e-ticarete uygun olarak şekillenmesi bu alanda çok sayıda yeni girişimin ortaya çıkmasını sağlıyor. Aracılardan ürün tedarik etmek isteyenler için farklı seçeneklerin var olmasını sağlayan sektörel gelişmeler özellikle de minimum zamanda maksimum kazanç elde etmek ya da mevcut iş gücünü marka bilinirliği için kullanmak isteyenler açısından büyük bir rahatlık sunuyor.
Bir aracı ürün tedarik ediyorsa bunun iki yöntemi vardır. Aracının sitesinden size verilen bayilik hesabı ile sipariş verip tüm süreci kendiniz yönetirsiniz. Bu durum genellikle detaylı stok kontrolü yapmayı gerektiren daha zorlu bir süreçtir. Bir diğer yöntem ise XML entegrasyonu kullanarak yatırımınızda iş gücünü azaltarak bütçenizi daha farklı bir şekilde kullanmaktır. Günümüzde hem e-ticaret alt yapısı hem de XML entegrasyonları birlikte sunulduğu için çok niş alanlar ve tekeller dışında bayilik üzerinden takip yapmak tercih edilmemektedir.
XML ile E-Ticaret
XML entegrasyonuna sahip olan e-ticaret sistemlerine dahil olmak pek çok açıdan fayda sunuyor. Ancak bu sistemlerinde çeşitli dezavantajları olduğunu unutmamak gerek. E-Ticaret işi yapmadan önce XML ile ilgili tüm bilgilere hâkim olmak ve teknolojiyi almaya çalışmak işin çok daha verimli bir şekilde planlamasına olanak sağlar. XML entegrasyonları sayesinde bir tedarikçinin ürünleri birden fazla sitede ve farklı fiyatlarla satılabilmektedir. Bu durum dropshipping olarak da bilinen ve oldukça düşük maliyetleri olan bir model ile e-ticaret yapmayı mümkün kılar.
XML Entegrasyonu Kullanmanın Avantajları
XML entegrasyonu ile ürün tedarik eden ya da bayilik imkânı sunan platformların sunduğu en büyük avantaj stok sorununu tamamen ortadan kaldırmasıdır. Bu sistemler sayesinde tasarımı, içeriği ve yapısı farklı olan bir e-ticaret sitesine sahip olsanız bile ürünler otomatik olarak güncellenir. XML entegrasyonunu kullanan tüm platformlar aynı stoku görseler de verilen her siparişte stok güncellenir, kalan ürün sayısı belirli bir limitin altına düştüğü zaman bilgilendirme yapılır ve stok tükendiği zaman ürün stoku bitmiş olarak gözükür. Bu sayede ek bir stok yönetimi yapmak zorunda kalmadan, e-ticaret sitesindeki tüm ürünlerin güncel olduğundan rahatlıkla emin olabilirsiniz.
XML entegrasyonu kullanan platformlar için tek tek ürün eklemek, ürün görseli ve içeriği hazırlamak tercihe bağlıdır. Tedarikçinin hazırladığı içerikleri kullanabilir ya da özgün içeriklerinizi hazırlayabilirsiniz. E-ticaret sitesine yeni bir ürün eklendiği zaman ürün sayfasının boş gözükmesi ile ilgili bir stres yaşamazsanız. Bununla birlikte ürünün detaylarını tedarikçiden öğrenmek çok daha kapsamlı ve açıklayıcı içerikler hazırlamanız; rakipleriniz karşısında SEO ve SEM alanında ciddi bir şekilde avantaj sağlamanıza yardımcı olur.
Bazı XML entegrasyonlarında doğrudan dropshipping mantığı ile ürün gönderimi tedarikçi tarafından yapılır. Bu sistem lojistik için ek iş gücü ayırmayı ortadan kaldırdığı için çok tercih edilir. Ama bu sistem her entegrasyonda kullanılmaz. Eğer XML entegrasyonu kullanırken lojistik maliyetlerinizi azaltmak istiyorsanız mutlaka dropshipping mantısı ile çalışan bir platform tercih etmelisiniz. Aksi takdirde ürün teslim etme sürecinin tedarikçiden satıcıya, satıcıdan alıcıya şeklinde olacağını ve stok tutan satıcılara kıyasla daha uzun süreceğini unutmamalısınız.
XML Entegrasyonu Kullananların Dikkat Etmesi Gerekenler
XML entegrasyonu kullanmak maliyetler açısından çok avantajlı gözükse de doğru seçim yapılmadığı takdirde çok ciddi sorunlar yaşamanıza neden olabilir. Bu sorunlara hazırlıklı olmak özellikle hangi e-ticaret sistemini seçeceğinize karar verme sürecinizde fayda sağlayacaktır. Günün sonunda hatalı bir tercih yapmak yerine girişiminizi ertelemek çok daha doğru bir karar olabilir. Bu nedenle bir XML entegrasyonunda olması gereken temel özellikleri bilmeli ve bu entegrasyonu kullananların yaşadığı dezavantajların farkında olmalısınız.
Tedarik Aşaması
XML entegrasyonu kullanırken tedarik sorunu yaşayabilirsiniz. Bu tamamen seçtiğiniz entegrasyona göre değişen bir durum olacağı için mutlaka iyi araştırdığınız bir platform seçmeye özen göstermelisiniz. Bu sayede stok kontrolünün doğru yapılmadığı, stoku azalan veya biten ürünlerle ilgili herhangi bir bilgilendirmenin olmadığı entegrasyonların doğuracağı sıkıntılardan korunmuş olursunuz.
Lojistik Desteği
XML entegrasyonu veren şirketler genellikle e-ticaret paketleri de sunarlar. Bu paketler girişimcilerin ilk etapta karşılaşabileceği bazı zorlukları atlatmalarında yardımcı olur. Lojistik desteği veren entegrasyonlar diğerlerinden bir adım öndedir. Tedarikçinin ürünü satıcıya kargo ile göndermesi ideal şartlarda 1 ila 2 gün sürebilir, satıcının alıcıya göndermesinin de bir o kadar zaman alacağını göz önünde bulundurursak alıcı için ürün teslim almak için beklemesi gereken süre 4 güne kadar uzamış olur. İnternet üzerinden yapılan alışverişlerde aynı gün içerisinde kargo ile gönderim büyük bir avantajdır. Tüketiciler zaten görmeden aldıkları bir ürün için günlerce beklemek istemezler. Aynı gün kargo gönderimi yapabilen bir firma bir sonraki alışverişte tekrar tercih edilecektir.
İçerik Desteği Önemli
Tercih ettiğiniz XML entegrasyonunun içerisinde tedarikçinin sunduğu ürünlerle ilgili içerik desteği olmasına özen göstermelisiniz. Aksi takdirde her ürün için görsel hazırlanması ve yazılı metinler oluşturulması gerekir. SEO için özgün görsel ve metinler kullanmak her zaman faydalı ve önemli olsa da ilk gelen bir ürünün sitenizde görsel ve içerik olmadan yayınlanması çok hoş ve güven verici bir izlenim bırakmaz. Bu nedenle mutlaka entegrasyon araştırması yaparken içerik desteği olup olmadığını gözden geçirin.
Ürünler İçin Garanti Kapsamı
Bazı ürünlerin satışında ürünlerin garantisi ön plana çıkar. Bu nedenle ürünlerin garanti süreçleri hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir. Tedarikçi garantili ya da üretici garantili ürünler satın alma kararına doğrudan etki ederler. Bu nedenle XML entegrasyonu sunan firmanın ürünlerinin garanti şartlarını mutlaka öğrenmelisiniz. Üretici garantili ürünlerin çok daha fazla talep gördüğünü de aklınızdan çıkarmamalısınız.
Ön Muhasebe Desteği
XML entegrasyonu yapılabilen sistemler de en az bu entegrasyon kadar önemlidir. Girişimciler için işe başlama sürecini kolaylaştırmak isteyen yazılım firmaları e-ticaret alt yapısının yanı sıra XML entegrasyonu sunan firmalarla anlaşmalar da sunarlar. Bu sayede tek tek hem tedarikçi hem de entegrasyon için uğraşmak zorunda kalmazsınız. E-ticaret alt yapısı sunan firmaların entegrasyon çeşitliliği yeterlisi ise bu tercih etme sebeplerinizden birisi olabilir. Bunun yanı sıra sistemin ön muhasebe desteği vermesi de çok önemlidir. Ürünlerin maliyetlerini, değişen fiyatlarını, satış grafiklerini ve promosyon maliyetlerini görebilmek için sistemin alt yapısının ön muhasebe için uygun olması gerekir.
E Ticarette Malı Yerinden Almak; Üretici Tedarikçiler
Fabrikalar, imalathaneler ve küçük ölçekli işletmeler üretici olabilirler. Bir malı üreten kişiden almak her zaman en uygun fiyatı almak anlamına gelmez. Üreticiden mal alırken aldığınız malın miktarı fiyatta oldukça etkilidir. Bu nedenle daha ucuz mal almak için üretici arayışına girmeden önce alım hacminizin ne kadar olacağını mutlaka hesaplamanız gerekir. Aksi takdirde yüksek miktarda alım yapan bir aracı size çok daha uygun fiyatla ürün tedarik edebilir. Tedarikçi olması için bir üretici ile anlaşmak istediğiniz zaman üretim hacmini öğrenmeyi unutmayın. Bir üreticinin birden fazla müşterisi vardır ama üretim kapasitesi en fazla 3 vardiyaya kadar yükselebilir. Talebiniz artacaksa eğer üreticinin bunu karşılayabileceğinden emin olun. Bu noktada bir diğer alternatif farklı üreticilerle görüşmek ve her zaman olası bir olumsuz durum karşısında önlem için planlama yapmaktır. Birden fazla üretici ile iletişim halinde olmanız, üretimde hata olması durumunda da stok sorunu yaşamamanız için oldukça iyi bir tedbirdir. Bu noktada bir diğer seçenek ise elde fazla stok tutmak olmalı. Ancak işletme giderleri açısından stok tutmanın kendine özgü maliyetleri olacağı unutulmamalıdır. Apple’ın CEO’su Tim Cook, şirketin başına geçtikten sonra ilk iş olarak cihaz stoklarını 24 saate indirerek, üretim bandında ciddi yenilemelere gitmişti. Tim Cook’un başa geçmesinden önce 6 aylık stok tutan şirket, stoklarını 24 saate indirerek oldukça ciddi bir kârlılık elde etmenin yanı sıra cihazlarda çıkan sorunlarda da düşüş elde etti. Bu örnekten yola çıkarak her ürünü stokta tutmanın doğru bir karar olmayacağını görmek mümkün. Elbette bazı ürünler bu örneğin dışında kalsa da özellikle depolama sürecinde belirli standartların korunması gereken ürünlerde stok tutmak maliyetleri artırabilir.
Üreticilerle Anlaşma Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bir üretici ile ürün tedariği için anlaşmak eğer yüksek kapasiteli alım yapacaksanız çok mantıklıdır. Ama yapacağınız anlaşmanın şartlarının alım miktarına göre değişeceğini unutmayın. Bununla birlikte üreticilerden tedarik sağlamanın risklerini de göz önünde bulundurun.
Siparişlerinizi Önceden Belirleyin
Sipariş adedini üreticiden aldığınız fiyatlar doğrultusunda değil kendi ihtiyaçlarınız doğrultusunda belirlemeye özen gösterin. Uygun fiyatlı bir ürüne çok para yatırmak kısa vadede kârlı gözükse de uzun vadede zarar etmenize sebep olabilir. Siz minimum ve maksimum stok ihtiyacınızı belirlediğiniz zaman hem üreticinin olası bir talep artışında nasıl bir destek vereceğini görür hem de minimum siparişte alacağınız fiyatlar maksimumu karşılaştırarak daha net bir satın alma kararı verebilirsiniz.
Üretim süreci uzun olan ürünlerde yüksek stok tutma kararı verebilirsiniz. Tam tersi durumlarda da piyasayı daha net gözlemleyerek karar vermek için düşük stok tutabilirsiniz. Bu nedenle sipariş verirken üretim süreçleri hakkında bilgi sahibi olun. Mevsimsel durumların üretime etki edip etmeyeceğini, ham madde tedarikinde sorun yaşanıp yaşanmadığını öğrenmek kendi işiniz için daha doğru atım atmanıza yardımcı olur.
Örnek Ürün Talebi
Büyük bir sipariş vermeden önce mutlaka istediğiniz ürünlerin eşantiyonlarını talep edin. Bu sayede ne ile karşılaşacağınızı ve kalite beklentiniz ile ürün arasındaki ilişkiyi daha net bir şekilde kurabilirsiniz. Özellikle ithalat süreçlerinde mutlaka örnek ürün talebinde bulunmalısınız. İthalat yaparken verilen siparişlerin hacimleri göz önünde bulundurulduğu zaman tüm yatırımın çöpe gitmemesi için örnek ürün istemek en doğru seçenek olacaktır.
Paketleme
Bir malı üreticiden aldığınız haliyle satamayabilirsiniz. Özellikle ufak parçalarda ve markasız ürünlerde bu sorunla karşılaşacağınızı unutmayın. Mümkünse üreticiden ürünlerin nasıl paketleneceğine dair bilgi alın. Çin’den gelecek bir ürünün paketlemesi şık olsa bile ambalaj yazıları büyük ihtimalle Çince, iyi ihtimalle İngilizce olacaktır. Ancak Türkiye’de mutlaka Türkçe etiketli ürünler satmanız gerekir. Eğer üreticinin paketleme sürecinde desteğini alabilir ve ek bir maliyetle de olsa paketlemeyi üreticiye yaptırırsanız doğrudan satışa geçebilirsiniz. Aksi durumda ürünleri teslim aldıktan sonra paketleme için de planlamanızda yer ayırmanız gerekir.
Alternatif Üreticiler ve Tedarikçiler
Hiçbir üründe tek bir üreticiye bağlı kalmayın. Üretici ile yaptığınız anlaşmanın bağlayıcı olması bir yana müşterilerinizin gözünde yaşayacağınız itibar kaybını düşünün. Bir üretici daha iyi bir teklif aldığı zaman ya da işi ile alakalı bir olumsuzluk yaşadığında kendi öncelikleri sebebiyle sizi geri plana atabilir. Bu noktada zararınızı karşılayacak bağlayıcı bir sözleşmeniz bile olsa ürün bazında ve maddi olarak zararınız karşılanır. Bunun dışında teslim edilmeyen ürünlerin sebep olacağı mutsuz müşteriler size çok ciddi olumsuz geri dönüşler yansıtıp marka değerinizi düşürebilir. Dijital dünyada olumsuz yorumların ve düşük puanların insanlar üzerinden ciddi etkileri olduğunu göz önünde bulundurup bu tür durumlara hazırlıklı olmak için her zaman bir b planınız yani alternatif bir üreticiniz ya da tedarikçiniz olmalıdır. Bazı durumlarda stok sorunu sebebiyle zarar edecek fiyatla alıp müşteriye teslim etmeniz aslında sizi ciddi bir zarardan kurtaracak önemli bir hamledir.
