Tüm dünya insanları olarak hep birlikte yaşadığımız pandemi günlerinde sosyal hayatımızda olduğu gibi iş dünyasında da çalışma ve iş prensipleri değişti. Özellikle sağlık başrolünde birçok iş alanı evlere taşınırken, bu esnada freelance işlere de rağbet arttı. Bu yazımızda sizlere freelance işleri ve daha fazlasını göstereceğiz.
Freelance iş sektörü özellikle Avrupa ülkelerinde sistematik şekilde ilerleyen, ülkemizde ise özellikle son 10 yılda hız kazanan bir sektör haline gelmiştir. Kimi zaman kişilerin ek iş olarak, kimi zaman ise daha detaylı tam zamanlı iş anlamında meslek edinilen bir alan olan freelancerlık birçok farklı şekilde yapılabilir. Bu yazımızda sizlere freelancer kelimesinin anlamını, freelancerlar vergi öder mi, freelancer iş ağları, freelancer olarak çalışmanın avantajlarını, dezavantajlarını, freelancer olarak yapılabilecek işler listesini, freelancer işleri yapmak için gerekli bilgileri paylaşacağız.
Freelancer Nedir?
Son dönemde popülerleşen bir kelime haline dönüşen freelancer, genel anlamda ofis ortamı olmaksızın uzaktan çalışmaya verilen isimdir. Freelancer kişiler bir ofis ortamına bağımlı kalmadan uzaktan çalışarak işlerini sürdürebilirler. Serbest meslek olarak da çevrilebilen bu kelime özellikle bilgisayar, telefon ya da buna benzer cihazlar ile ev, kafe, kütüphane gibi ortamlarda da iş yapabilmek anlamına gelir.
Freelancer Kelimesinin Kökeni
Freelancer kelimesi İngilizceden gelir. Tam çevirisi ile “Serbest meslek” anlamına gelen freelancer, yukarıda da açıkladığımız gibi uzaktan çalışma modelini ifade eder. Freelancerlar ilgili sosyal ağlardan, internet üzerinden ya da oluşturdukları networkten yararlanarak iş alırlar. Freelancer kelimesinin anlamına ve kelime kökenine baktığımıza göre şimdi de freelancer kişiler ile ilgili merak edilen vergi konusuna açıklık getirelim.
Freelancerlar Vergi Öder Mi?
Bu çalışma modelinden gelir elde eden freelancerlar, Gelir Vergisi Kanunu çerçevesinde değerlendirilir. Buna göre serbest meslek kazancı olarak düşünülen freelancerlar mesleki kazançlarına göre vergiye tabi tutulur. Yasal sorumluluklar çerçevesinde yürütülen bu süreçte, kesilen faturalar ve hizmet bedelleri üzerinden %20 ile KDV için ise %18 olarak hesaplama yapılarak borç çıkarılır.
Freelancer Olmanın 3 Önemli Noktası
- Çalışma Alanınızı Geliştirin: Durağan çalışma ortamları iş disiplininizi etkileyebilir. Freelancerlık mesleğini uzun zamanlar sürdürmek için varyasyonlu çalışma ortamlarına geçin ve var olan ortamlarınızı da bitkiler, notlar ve görsellik ile hazır hale getirin.
- Plan Dahilinde Çalışın: Freelancer olarak iş yapmak sizde düzensiz bir iş durumu oluşturmamalı. Kendi iş planınızı ve çalışma düzeninizi kendiniz belirlediğiniz için mutalak bir plan dahilinde çalışın ve çok daha verimli işler elde edin.
- Portfolyonuzu Reklam Verin: Yaptığınız işler biriktikçe portfolyonuzu geliştirmeyi ve reklamlarınızı kontrol etmeyi unutmayın. Çalıştığınız marka ve işleri mutlaka popülariteye ulaştırmalısınız. Bunu sağladığınızda kişiler sizin işinizi fiyat vazlı değil, iş bazlı değiştirir.
Freelancerlar İçin İş Alma Yöntemleri
Freelancerların gerek uygulama gerekse internet mecraları üzerinden iş bulma imkanı vardır. Bunlar hem iş ağları hem de diğer farklı metotlardır. Sizin için en temel iş alanlarını ve yöntemlerini belirledik. İşte bu yöntemler:
Freelancer Uygulamaları
Uzaktan çalışanlar için tasarlanmış freelancer uygulamaları ülkemizde artık yaygın şekilde kullanılmaya başlandı. Özellikle bionluk ve armut uygulamalarının ön planda olduğu ve popülerlik gösterdiği söylenebilirken, yabancı ağların da oldukça etkili olduğunu eklemek gerekir. Bu ağlar üzerinden iş verenler ya da hizmet alanlar ile iletişime geçilir ve iş modeli her bir platformun kendi içerisinde belirlenir. Şimdi sizlere ülkemizde en popüler olan freelancer iş ağlarından bahsedelim:
Freelancer
Yabancı freelancer sitelerinden en popüler olan uygulama Freelancer günün her dakikasında büyük para akışlarının sağlandığı bir pazar yeri haline gelmiştir. Hizmet almak isteyenleri hizmet veren freelancerlar ile buluşturan bu uygulama 100’den fazla ülkede aktif olarak kullanıma açıktır. Freelancer’ın en büyük avantajı para birimi bazında birçok ülkeye kucak açması ve birbirinden farklı bir çok iş ve ülke insanını bir araya getirmesidir.
Eğer dünyanın en büyük freelancer ağlarından biri olan Freelancer uygulamasına katılmak istiyorsanız yapmanız gereken şey bir profil oluşturarak tüm kişisel bilgileri ve işler/portfolyo kısmını doldurmaktır. Bu ağ için özellikle dikkat edilmesi gereken şey çalışılan kişilerin memnuniyetidir. Rekabetin çok çetin olduğu bu alanda olumlu yorumlar toplamış olmak iş potansiyelini artırır.
Ek olarak Freelancer gibi yabancı menşeili ağlarda ana dili İngilizce olan kişiler daha sağlıklı ve daha detaylı ilişkiler kurma kabiliyetine sahiptir. Bu işi yapmak günümüzde İngilizce bilmeye yönelik zorunluluğunu biraz daha elzem hale getirmiştir. Bu durum giderek daha profesyonel bir hale gelmekle birlikte sizin için hazırladığımız işler listesi ile bu yolda emin adımlarla ilerleyebilirsiniz.
Fiverr
Freelancer gibi dünya ülkeleri tarafından kullanılan bir diğer uygulama da Fiverr’dır. Freelancer ile tek farkı hizmet alanların hizmet verenleri bularak tercihte bulunması ve müşterilerin freelancerlara ulaşmasıdır. Freelancer’da olduğu gibi Fiverr’da da dil seçenekleri, kişisel bilgiler, portfolyo, görsel, yabancı dil seçeneği önemlidir. Bu alanların tamamlanması güvenli profil oluşturulmasını sağlar.
Fiverr’da kişiler freelancerlara ulaşacağı için profili güncel tutmak, kısa sürede dönüş yapmak ve kaliteli işler teslim etmek oldukça önemlidir. Fiverr platformu üzerinden iş almak için hemen profil oluşturmalı ve portfolyonuzu genişletmelisiniz.
Bionluk
Freelancer ve Fiverr’ın Türkiye’deki en güncel karşılığı olan Bionluk, freelancerlarına sunduğu imkanlar ile oldukça popülerleşmiştir. Basitçe hesap oluşturulabilen ve ilanlar verilerek öne çıkabildiğiniz bu ağda uzaktan çalışabilir ve güvenle işlerinizi yapabilirsiniz.
Diğer birçok freelancer ağlarında olduğu gibi, Bionluk’ta da ücret havuzda tutularak hem hizmet alanın hem de hizmet verenin çıkarları korunur. Eğer Bionluk üzerinden iş yapmak istiyorsanız en güncel hali ile CV’nizi ve yaptığınız işleri ekleyerek profesyonel bir hesap oluşturabilirsiniz.
Armut
Listemizde yer alan iş ağlarının içerisinde en fazla sektör bulunduran uygulama olan Armut’ta hizmet veren ve hizmet alan şekilde profiller oluşturarak hem kendi ilanınızı verebilir hem de yaptığınız işe dair listelenen ilanlar üzerinden kişilerle iletişime geçebilirsiniz. Armut uygulaması sizleri temizlikten logo tasarımına onlarca farklı alanda karşılayabilir.
Burada freelancer olarak yapmanız gereken ise belli bir bakiye ayırarak ilanlara teklif vermeniz olacaktır. İlanların iletişim bilgilerine ulaştığınızda ise kalan şey işi almanız için yapacağınız görüşme olacaktır. Armut platformunda büyük miktarda kazançlar elde edebilmek için bütçe ayırmanız şarttır. Freelance işler için teklifleri vererek işler listenizi geliştirebilirsiniz.
Yukarıda sıraladığımız iş ağlarının dışında SadeceOn, Eksperin, Super Prof, Uzman Kirala, Sanal İşçi, İçerik Bulutu gibi sitelerden de yararlanabilirsiniz. Her birinin algoritması ufak tefek farklılıklar gösterse de her biri profil bilgilerini, olumlu yorumları ve ücret politikasını benzer tutan iş ağlarıdır.
İnternet Sitesi
Freelancer ağlarını açıkladığımıza göre bir diğer freelancer iş alanı olan “internet sitesine” geçebiliriz. Freelancer iş yapmak günümüzde özellikle dijital ortamlarda şekillenen bir alan haline gelmiştir. Kendinize ait oluşturacağınız internet sitesi ile hakkınızda yazılar yazabilir, verdiğiniz hizmetleri ve hizmet bedellerini tanıtan içerikler oluşturabilir hatta bu siteye ödeme sistemi entegre ederek kişilerin sizlere ödeme yapmasını bile sağlayabilrisiniz.
Mevcut ağların dışında kendi ağınızı yaratmak bu anlamda yararlı bir sistem olabilir. Bu sistemi oluşturmak için freelancer olarak isim edinmek ya da internet sitesine yüksek bütçeli bir reklam oluşturmak önemlidir.
Reklamlar
Aktif olarak kullanılan Google ya da diğer arama motorları üzerinden reklamlar oluşturabilir ve yaptığınız freelancer hizmetlerini pazarlayabilirsiniz. Dilerseniz bir arama cümlesi üzerinden direkt iletişim numaranıza yönlendirebilir, dilerseniz de tasarımlı görseller ile reklamınızı yapabilirsiniz.
Sosyal Medya
Aktif olarak iş ağlarına dönüşmüş bir diğer mecra olan sosyal medyayı da iş ağlarınızı geliştirmek için kullanabilirsiniz. Linkedin, Facebook ya da Instagram üzerinden kendi işlerinizi tanıtabilir, güvenilir profiller elde ederek quat yapılacak işler kurabilirsiniz.
Sosyal medya üzerinden yaptığınız paylaşımlar ile bugüne kadar yaptığınız işleri hedef kitlenize gösterebilir müşteri profilinizi oluşturabilirsiniz.
Şirket Partnerliği
Freelancer işler yapmak için son adımımız şirket partnerliğidir. Profesyonel olarak sürdüğünüz işleri iş alanınıza göre belli şirket ya da ajanslar ile anlaşarak sürekli hale getirebilirsiniz. Bir takım şirket ya da ajanslara uzaktan çalışma yöntemi ile destek verebilir ve freelancerlığa adımınızı atabilirsiniz.
Freelancer Olarak Çalışmanın Avantajları
Freelancer olarak çalışmak tahmin edilebileceği üzere birçok avantaja sahiptir. Hemen sıralayalım:
- Alternatif Çalışma Ortamı: Bilgisayarınızın olduğu her yerden çalışabilme imkanı freelancerların en büyük avantajıdır. Bir freelancer ev, kafe, okul, kütüphane ya da avm fark etmeksizin her ortamda çalışabilir.
- Esnek Çalışma Saatleri: İş planınızı belirlediğiniz plan ve çalışma saatleri içerisinde tamamlayabilir, iş planınızı hayatınızın akışına uydurabilirsiniz. Freelancerlar tam zamanlı mesai saatleri yerine kendi iş planına göre çalışarak işi önceleyebilir.
- Sermaye Olmayışı: Bu işe başlamak için bilgisayar ve internet ağı yeterli olacaktır. Diğer işler gibi sermaye gerektirmeyen bir iş oluşu freelancerlığı avantajlı bir iş haline çevirir.
- Bireysel Çalışma: Bir ekibe bağlı kalmama, iş veren mobingleri ile uğraşmama gibi avantajları bulunan bu iş için bireysel çalışma yeterlidir.
Freelancer Olarak Çalışmanın Dezavantajları
Freelancer işler genel olarak ilgi gören ve kişiler tarafından merak duyulan işlerdir. Ancak bu işlerin de birtakım zorlukları vardır. Bunlar:
- Düzensiz Gelir Durumu: Eğer her ay devam eden işler yerine, her gün yenilenen dinamik işlere sahipseniz düzenli bir geliriniz olmayabilir. Bu durum da geçim kaynağı olarak merkeze koyduğunuz freelance işinizin bir dezavantajıdır.
- Çalışma Ortamı Dolayısıyla Hareketsizlik: Devamlı bilgisayar başında kalarak hareketsizliği tetikleyen bu iş dikkat edilmediği takdirde hem sağlık hem de sosyal anlamda kısıtlı bir duruma sebep olabilir.
- Dijital İletişimde Yaşanan Aksaklıklar: Eğer partner şirketlerle ya da tam zamanlı çalışan bir ekiple iş birliği içinde iseniz, freelancer olarak iş ağında sizin çaba sarf etmeniz gerekebilir.
Freelancer Olarak Yapılacak İşler
Freelancerlığa dair tüm detayları öğrendiğimize göre artık freelancer olarak yapılabilecek en temel iş alanlarını öğrenebiliriz. İşte freelancer olarka yapabileceğiniz iş fikirleri:
Metin Yazarlığı
Evde ya da bir kafede bilgisayarınız ve kahveniz olduğu sürece yapmanızda hiçbir sakınca olmayacak bu iş freelancer olarak yapılan en yaygın işlerin başında gelir. İnternet sitesi içerikleri, gazete, dergi ya da sosyal mecralar için üretilen içerikler genelde freelancer olarak yürütülür. İnternet üzerinden yukarıda saydığımız metotların her birini kullanarak metin yazarlığı yapabilirsiniz.
Grafik Tasarım
Logo, sosyal medya görseli, afiş, banner, kurumsal kimlik, kartvizit, tabela ve daha birçok alanda grafik tasarım işleri yürüterek tatmin edici işler başarabilirsiniz. Metin yazarlığında olduğu gibi grafik tasarım alanında da belirtilen iş ağlarını kullanarak iş edinebilirsiniz. İhtiyacınız olan bilgisayar, grafik tasarım uygulamaları ve güçlü bir internet ile harikalar yaratarak kendi işlerinize odaklanabilirsiniz.
Video Animasyon
Firmalara ait tanıtım filmleri, özel günler için kutlama videoları, markalar için maskot üretimi ve hikaye tasarlama gibi birçok alanda işler alarak video animasyon uzmanlığını freelancer olarak yürütebilirsiniz. Yüksek kalitede bir bilgisayar, ilgili programlar ve güçlü bir internet ile uzaktan çalışarak gelir elde edebilirsiniz. Bu işi profesyonel olarak yaptıktan sonra oluşturduğunuz videoların reklamlarını artırarak gelirlerinizi katlayabilirsiniz.
Yazılım &Web Programlama
Web site oluşturma, programlama ve proje yapımı gibi birçok işi freelance olarak yürütebilirsiniz. Hem kurumsal web siteleri oluşturabilir hem de uzaktan proje ekiplerine dahil olarak yazılım alanında ilerleyebilirsiniz. Yazılım ve web programlama ile ilgili işlerinizi geliştirebilirsiniz. Bu aşamada yine olmazsa olmaz aşama güçlü ve özelliklere uygun bir bilgisayar ve internet bağlantısıdır.
Web Tasarımı
Yazılım alanının dışında görsel tasarımların yer aldığı Web Tasarım da freelance gelir kaynaklarından biridir. Web tasarım hizmetlerine ilişkin site çizimleri gerçekleştirebilir ve kendi özel projeleriniz üzerinden olumlu dönüşler alabilirsiniz.
Çeviri
Metin, site, kitap, dizi, film ya da belli projeleri çevirerek freelance olarak iş sahalarında var olabilirsiniz. Çeviri yazarlığı yapmak uzaktan yalnızca bir bilgisayar ve internet bağlantısı ile mümkündür. Özellikle çeviri alanında sizi geliştirecek şey çeviri yaptığınız dile büyük ölçüde hakim olmak ve ek olarak bilinen dil sayılarını artırmaktır.
İnternet Reklamcılığı
Dijitalleşme çağında popülerliğini artıran internet reklamları özellikle büyük şirketler için tek elden yönetilmesi gereken hizmetler arasındadır. Hem Google hem de sosyal medya üzerinden reklam danışmanlığı vererek hem şirket hem de şahıslar ile çalışabilirsiniz. Gün geçtikçe ilerleyen bu reklam ağları ile ilgili kendinizi sürekli geliştiriyor olmak çok önemlidir.
Seslendirme
Hem reklam hem de e-kitap ya da video seslendirme alanlarında işlerde çalışabileceğiniz bu alanda diğer işlerden tek fark bir ekipmana ihtiyaç duyulmasıdır. Bu işi profesyonel olarak yapmak için kendinize küçük bir stüdyo kurabilir, evinizin küçük bir odasını bu işe ayırabilirsiniz. Ek olarak bu işi elde edebilmek için freelancer sitelerini kullanabilirsiniz.
Bu yazımızda sizlere freelance işlere ilişkin tüm detayları anlattık. Freelancerlığın ilk anlamından kökenine, merak edilen sorularından avantajlarına, iş ağlarından mesleklerine kadar tüm alanları ile ilgili fikir sahibi oldunuz. Eğer siz de evden ya da uzaktan herhangi bir alandan çalışmalarınızı sürdürerek esnek çalışma saatlerine göre mesleğinizi geliştirebilirsiniz. Bu yazdıklarımıza ek olarak yazarlık, gazetecilik, dijital pazarlama gibi birçok farklı meslek daha uzaktan yapılabilir. Bu yazımızda derlediğimiz en popüler meslek ve iş ağları idi. Eğer siz de freelancer olma konusunda istekliyseniz önce yetenekli olduğunuz iş alanını belirlemeli sonrasında da bu iş için ağları devreye sokabilirsiniz.