Facebook, WhatsApp ve Instagram’da yaşanan 6 saatlik kesinti dünya gündeminden düşmüyor. Sosyal medya devlerinin neden çöktüğüne dair henüz tatmin edici bir açıklama gelmezken, Facebook’un CEO’su Mark Zuckerberg’in bir e-ticaret şirketi kurduğu ve kripto para denemesi yaptığı da dahil olmak üzere 5 önemli iddia ortaya atıldı.
Facebook, WhatsApp ve Instagram önceki gün çöktü. Dünya genelinde bu platformlara 6 saat erişim sağlanamadı. Sosyal medyada hayat durdu. Kesintiyle ilgili birçok teori ortaya atıldı. Kimileri kesintiye CIA operasyonun neden olduğunu, kimileri ise Facebook’un CEO’su Mark Zuckerberg’in bir e-ticaret şirketi kurduğu ve kripto para denemesi yaptığı iddiasında bulundu. İşte kesinti hakkında ortaya atılan 5 iddia;
1- E-Ticaret’e Giriyor
Mark Zuckerberg, bu üç platformu tek çatı hâline getirip e-ticaret sitesi kurdu. Normal bir şirketin beş ayda hazırlayabileceği network sınır güvenliği, bu süre zarfında yüklenmek istendi. Sistem kendisini kilitledi ve veri akışını kesti. Sistemin döndürülmesi işlemi Facebook mühendislerinin yapabileceği bir şey olmadığı için uzmanlar çağırıldı.
2- Kripto Üretecek
Zuckerberg’in kuracağı e-ticaret sitesinde alışveriş de kendi çıkaracağı kripto para ile yapılacak. Bunun uygulama yüklemesi yapıldığı sırada sistem çöktü. Ayrıca son birkaç gündür merkezi olmayan Shiba Coin yüzde 80’lerin üstünde yükseldi. Zuckerberg’in çıkaracağı kripto para da merkezsiz olacak. Ancak bu kriptoyu programa adapte ettiği sırada kriz yaşandı.
3- Veriler Çalındı
Bu üç sosyal medya platformu hackerların saldırısına uğradı. 1,5 milyar kullanıcının verileri çalınıp Deep Web’te (Derin ağ-internetin karanlık yüzü) satışa sunuldu. Siber güvenlik haber kaynağı Privacy Affairs’in yayımladığı rapora göre sadece bir milyon kişinin verileri için hackerler, 5 bin dolar istedi.
4- Cıa Mi, Ruslar Mı?
Kesinti izleme web sitesi DownDetector “Dünyanın her yerinden 10,6 milyondan fazla kesinti raporu aldık. Şimdiye kadar gördüğümüz en büyük kesinti” açıklamasında bulundu. Bazı çevreler, bu olayı gizli bir CIA operasyonu olarak değerlendirdi. Kimileri de kesintiyi Ruslara ve Çinlilere bağladı. Bir Facebook çalışanı ise “Kesintinin sebebini kimse bilmiyor” dedi.
5- Musk’ın Oyunu
Mars’ta yeni bir hayat kurmaya çalışan Elon Musk’ın en büyük hayallerinden biri de bütün dünyaya yüksek hızda ücretsiz internet sağlamak. Bu kapsamda Musk, dünyanın çevresini Starlink uydularıyla kapladı. Önceki gün de bu planın ilk adımlarını attı. İnternet alanında tekelleşmek isteyen Musk, deneme yaptı ve dünya çapında bir kesintiye sebep oldu.
İlginizi Çekebilir: Sosyal Medyayı Kazanç Kapısı Haline Getirmek İster Misiniz?
Çalışanlar Şirkete Giremedi
ABD’nin önde gelen gazetelerinden New York Times’ın muhabiri Sheera Frenkel, Facebook çalışanlarının şirket binasına giremediğini öne sürdü. Frenkel, iddiasını, bir Facebook çalışanına dayandırdı. Frenkel, çalışanların giriş kartlarının kapıları açmadığını ve bu sebeple iş yeri önünde de büyük bir kriz yaşandığını söyledi.
Yerli Ve Millî Yazılım Şart
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, sosyal medyada önceki gün yaşanan erişim sıkıntısına ilişkin, “Küresel şirketlerin ne denli kırılgan ve düzensiz bir yapı içerisinde olduğunu bir defa daha gördük. Bu problem, bizlere millî bir siber anlayışın önemini bir kez daha hatırlattı. Yerli, millî ve güvenilir yazılımlara daha fazla yönelerek, onları geliştirmenin yanında, küresel sosyal medya mecralarının da bireyin özgürlüklerini tehlikeye atmaksızın belirli ve güvenilir bir düzende çalışmasını temin etmek artık bir zorunluluktur” dedi.
Yerli ve millî haber leşme araçlarının bu tür durumlarda öneminin daha da arttığına dikkati çeken uzmanlar ise, Facebook, WhatsApp ve Instagram’a erişemeyen vatandaşların, BiP ve Yaay sayesinde yakınlarıyla kesintisiz iletişim sağladığını ve yerli uygulamalara talebin arttığını ifade etti.
6 Saatte Milyarlar Buhar Oldu
Dünya çapında 4.20 milyarın üzerinde kullanıcıya sahip sosyal medya platformlarının önceki akşam çökmesi, bunların dünya ekonomisinde edindiği yeri de gözler önüne serdi. Londra merkezli internet analiz şirketi NetBlocks; Facebook, WhatsApp, Instagram ve Messenger’ın bir saatlik kesintisinin, küresel ekonomiye yaklaşık 160 milyar dolara mal olduğunu duyurdu. Buna göre pazartesi yaşanan 6 saatlik kesintinin maliyeti 1 milyar doları buldu. Sosyal medya platformlarında hem şirketler hem şahıslar reklam ve satış yapıyor. Ayrıca yüksek sayıda takipçiye sahip kullanıcılar da çeşitli tanıtımlarla gelir elde ediyor. Bu platformlardaki e-Ticaret hacmi, lojistik ve kargo sektörünün de en önemli besleyici damarı. Kesintinin yaşandığı süre boyunca bütün bu ekonomik faaliyetler de durdu.
Zuckerberg’in Zararı
Öte yandan Facebook hisseleri, kesintinin yaşandığı saatlerde yüzde 5 değer kaybetti. Şirketin piyasa değeri saatler içerisinde 967 milyar dolardan 916 milyar dolara kadar geriledi. Bu kayıp Facebook’un kurucusu ve CEO’su Mark Zuckerberg’in kişisel servetinden de 7 milyar doların buhar olmasına sebep oldu.
