Gıda mühendisi, gıda ham maddelerinin besin değerini kaybetmeden standartlara uygun olarak verimli bir şekilde işlenmesini, korunmasını ve depolanmasını planlayan, uygulamasını yürüten ve yeni sistemleri geliştiren kişidir.
GÖREVLER
- – Gıda maddelerinin özelliklerini kaybetmeden uzun süre korunması, hammaddelerden daha verimli olarak yararlanılması, artık maddelerin değerlendirilmesi, yeni ürünlere dönüştürülmesi ya da en az düzeye indirilmesi konularında araştırma yapar,
- – Yaptığı araştırmalar doğrultusunda, yeni ürünlerin oluşturulması ve daha ekonomik üretim tekniklerinin geliştirilmesine yönelik projeler hazırlar, bunların uygulanmasını sağlar,
- – Üretim sırasında çıkabilecek sorunları teknik bilgi ve becerisiyle gidererek, işlerliğin devamını sağlar,
- – Üretici olarak, diğer üreticilerle rekabet edebilecek en uygun yöntemleri seçer, en az maliyetle en iyi ürünün üretilmesi konusunda çalışmalar yapar,
- – Üretimi, hammaddeden tüketiciye ulaşıncaya kadar tüm aşamalarında denetler, kalite kontrolünü yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- – Tartı ve ölçüm aletleri,
- – Laboratuar aletleri,
- – Kimyasal maddeler ve katkı maddeleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Gıda mühendisi olmak isteyenlerin;
- – Fizik, kimya, biyoloji, matematik alanlarına ilgili ve bu konularda başarılı,
- – İnceleme ve araştırma yapmaya meraklı,
- – Dikkatini bir konuya yoğunlaştırabilen, sabırlı kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Gıda mühendisleri; fabrika, atölye, depo vb. gıda ürünlerinin işlendiği yerlerde görev yaparlar. Ortam sakin ve temizdir. Kontrol çalışmaları sırasında ise gürültülü, kokulu, tozlu bir ortamda bulunabilirler. Gıda mühendisleri birinci derecede kimyasal ve katkı maddeleriyle ilgilidir. Çalışırken diğer elemanlarla iletişimde bulunmaları gerekebilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
- – Gıda mühendisliği alanında ilk mezunlar 1980 yılında verilmiştir. Gıda mühendislerinin yaptığı işler daha önceleri ziraat ve kimya mühendislerince yapılmaktaydı.
- – Gıda mühendislerinin yoğun olarak çalıştıkları sektör özel sektördür. Gıda maddeleri işleyen her türlü işletmede görev yapabilirler. Gıda üreten büyük kuruluşların artmasıyla ve bu tür kuruluşlarda gıda mühendislerinin çalışmalarının kanuni olarak zorunluluk haline getirilmesi ile bu alanda önümüzdeki yıllarda işsizlik sorunu yaşanmayabilir.
- – Gıda üretimi yapılan işletmelerde ilkel üretim teknolojisinden modern teknolojiye geçilmesi gelecekte mesleğin çalışma alanını genişletecektir.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, üniversitelere bağlı Ziraat Fakülteleri, Mühendislik Fakülteleri, Mühendislik-Mimarlık Fakülteleri ve Kimya-Metalurji Fakültelerinin “Gıda Mühendisliği” bölümlerinde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- – Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- – Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “Gıda Mühendisliği” lisans programı için yeterli “Sayısal-2 (SAY-2)” puan almak,
- – Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “Gıda Mühendisliği” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu yüksek öğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen, Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler alanlarından mezun iseler, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
Ancak kendi alan/kol/bölümlerinin dışında bir yüksek öğretim programını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
“Değirmencilik”, “Ekmekçilik”, “Endüstri Bitkileri Yetiştirme ve Değerlendirme”, “Fermantasyon Teknikerliği”, “Et Endüstrisi”, “Fermantasyon”, “Fermente Ürünler”, “Gıda Teknolojisi/Gıda Teknoloji”, “Gıda Teknolojisi”, “Hasat Sonrası Teknolojisi”, “Mantarcılık”, “Meyve – Sebze İşleme”, “Süt ve Ürünleri”, “Şarap Üretim Teknolojisi ve Bağcılık”, “Şeker Teknolojisi”, “Tarımsal Laboratuar”, “Un Üretim Teknolojisi”, “Yağ Endüstrisi” ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda (DGS) başarılı oldukları takdirde, “Gıda Mühendisliği“ lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi liseden sonra 4 yıldır.
Gıda mühendisliği, besinlerin, hasatlarından tüketimine kadar nitelik ve niceliklerini en az yitirecekleri biçimde işlenmesi, korunması ve dağıtımında çağdaş bilimsel yöntemleri uygulayan bir mühendislik dalıdır. Gıda
Mühendisliği bölümlerinde öğrenciler eğitimlerinin;
1. yılında; Matematik, Genel Fizik, Genel Kimya, Gıda Mühendisliğine Giriş, Teknik Resim,
2. yılında; Bilgisayar ve Programlamaya Giriş, Türevsel Denklemler, Madde ve Enerji Dengesi, Gıda Biyokimyası, Ekonominin Kuralları, Analitik Kimya, Gıda Mühendisliğinin Temel İşlemleri, Kimya,
3. yılında; Gıda Mikrobiyolojisi, Gıda Biyokimyası, Gıda Mühendisliğinde Temel İşlemler, Mühendislik Termodinamiği, Aletli Analiz, Gıda Kimyası, Gıda İşleme, İstatistik,
4. yılında; Gıda Mühendisliği Matematiği, Gıda İşleme, Gıda İşleme Laboratuarı, Kimya Mühendisliği Ekonomisi, Uygulamalı Kinetik ve Gıda Mühendisliği, Fabrika Tasarımı derslerini alırlar.
Eğitim sırasında besin işletmelerinde staj yapma zorunluluğu vardır.
MESLEKTE İLERLEME
Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans ve doktora yaparak akademik kariyer yapılabilir ayrıca üniversitelerde, araştırma görevlisi, yrd. doçent, doçent ve profesör olarak görev yapabilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Yüksek öğrenimleri süresince öğrenciler, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden yararlanabilirler, ayrıca çeşitli resmi ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan burslardan faydalanabilirler.
- – Kamu kuruluşlarında çalışanlar teknik hizmetler sınıfından asgari ücretin 2-3 katı kadar ücret alırlar.
- – Özel işyerlerinde çalışanlar ise çalıştıkları yerin ve yaptıkları işin özelliğine göre asgari ücretin 3-5 katı arasında ücret alabilmektedirler.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
– İlgili eğitim kurumları,
– Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
– Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri