İster yeni bir iş fikri bulmaya çalışın ister mevcut işinizde gelirinizi arttırmak için yeni fikirler arıyor olun, beyin fırtınası yapmak yenilikçi fikirler üretmenin harika bir yoludur. İş dünyasında beyin fırtınası genellikle gruplar halinde yapılır fakat siz tek başınıza bir girişimci olarak bile fikir üretmek için bu beyin fırtınası tekniklerini kullanabilirsiniz.
Beyin fırtınası yapmak sadece yeni fikirler bulmanıza yaramaz. İşinizi ve mesainizi ne üzerine harcadığınızı, nasıl sorunlar ile mücadele ettiğinizi, nereye odaklanmanız gerektiğini anlamanıza yardımcı olabilir.
İşte yeni fikirler bulmak ya da mevcut durumunuzu iyileştirmek için tek başınıza bile kullanabileceğiniz 7 beyin fırtınası tekniği. Fikir üretmek için bu tekniklerin birini ya da birkaçını birlikte kullanabilirsiniz. Ayrıca, başarınızı maksimuma çıkarmak için uygulamanız gereken bazı kurallar da bulacaksınız.
Bir Soru İle Başlayın
Yeni fikirler bulmak için en kolay yol bir sorunun cevabını bulmaktır. Merkeze aldığınız sorunun etrafında dolaşarak yeni fikirler bulabilirsiniz. İster kendiniz için evde para kazandıracak bir iş fikri arıyor olun ister işletmenizin hedeflerine ulaşmasını sağlayacak yenilikler düşünüyor olun. Doğru soru sizi doğru fikirlere götürecektir.
Örneğin; Çocuklarınıza daha fazla vakit ayırmak için evde çalışmanızı sağlayacak bir iş fikri mi arıyorsunuz? O zaman şu soruyu sorun; “Mesaisi çocukların okul zamanları ile kesişen meslekler nelerdir?”. İşletmenize daha fazla müşteri çekmek için bir fikir mi arıyorsunuz? Şu soruyu deneyin; “İnsanlar benim işletmeme neden geliyorlar. Aynı sebepler ile gelebilecek daha fazla insana nasıl ulaşabilirim”
Bir Mid Map (Zihin Haritası) Kullanın
Zihin haritaları Leonardo DaVinci tarafından bile kullanılmış harika icarlardır. Zihni görsel araçlar ile motive olan insanlar için çok kullanışlı olaiblir. Zihin haritası oluşturabileceğiniz internet siteleri ve uygulamalar var ama emin olun tek ihtiyacınız kağıt ve kalem. Renkli kalemler kullanmak daha faydalı olabilir.
Bir zihin haritası (Mind Map) oluşturmaya başlamak için şu adımları kullanın;
- Sayfanın ortasına bir kelime, bir soru ya da bir resim koyun
- Merkezden dışa doğru bir çizgi çekin ve bir kavram, bir fikir ya da bir soru ekleyin. Bu seviyede bulabildiğiniz tüm fikirleri çizgiler ile ilave edin.
- Birinci seviye fikirlerin altına bu fikirler için tamamlayıcı olan ikinci seviye fikirlerinizi ilave edin. Alt fikirler için de sorular, kavramlar ve kelimeler kullanın.
- Fikirler arttığı sürece haritanıza yeni seviyeler, yeni çizgiler ve kelimeler ekleyin
- Bir pazarlama planı üzerine beyin fırtınası yaptığınızı varsayalım. Sayfanın merkezinde pazarlama kelimesi dursun. Bir çizgi çekip sosyal medya yazdığınızı, ikinci seviyede, facebook, üçüncü seviyede facebook grupları yazdığınızı düşünelim. Bu seviyenin altına ise haftalık raporlama, grup için canlı yayınlar gibi fikirleri ilave edebilirsiniz.
Bir Kelime Havuzu Oluşturun
Mind map oluşturmak ile çok benzer bu tekniği işletmeniz için bir isim ya slogan bulurken kullanmak faydalı olabilir. İşiniz ve marka hedefleriniz ile ilgili tüm kelimeleri yazarak başlayın. Örneğin gezen tavuk yumurtası satacağınız bir işe girmek üzeresiniz. Merkeze üç kelime yazabilirsiniz; “Organik”, “Tavuk” ve “Yumurta”. Sonra bu kelimeler ile ilgili akla gelen kelimelerden bir havuz oluşturabilirsiniz. “Kahvaltı”, “Sağlıklı”, “Doğal” vs.
Bir Swot Analizi Kullanın
İş planınız hazırsa bir swot analizi oluşturmuş olmalısınız. Swot analizi sadece iş planı için kullanılmak ile kalmaz, harika bir beyin fırtınası tekniği de olabilir. Elinize bir kağıt alın ve biri dikey, diğeri yatay olan iki çizgi ile kağıdı dört alana bölün. Sol üst kutuya “Güçlü Yönler”, sağ üst kutuya “Zayıf Yönler”, sol alt kutuya “Fırsatlar”, sağ alt kutuya “Tehditler” yazın. Sonra her kutu için aklınızdaki kelimeleri ve kavramları yerlerine yazın.
Örnek olarak kendiniz için bir kişisel blog başlatma fikri üzerinde düşündüğünüzü varsayalım. Her alana yazabileceğiniz örnek kelime ve fikirleri aşağıda bulabilirsiniz.
- Güçlü Yönler: Konumda uzmanım
- Zayıf Yönler: Teknoloji ile aram yok
- Fırsatlar: Başlamak için maliyet gerekmiyor
- Tehditler: Çok fazla rakip var
Bunları sizin fikirleriniz ile zenginleştirebilirsiniz.
Kendinizi Mevcut ve Potansiyel Müşterileriniz Yerine Koyun
Fikirlerinizi sadece bulunduğunuz işletmeci konumundan üretmeye çalışmak bir hata olavilri. En iyi fikirler için kendinizi müşterilerinizin yerine koymalı ve onların bakış açısından durumu değerlendirmelisiniz. Aradığınız her fikir müşterilerinizi çekmek amacı taşıyacağından en iyi fikirleri sadece onların gözüyle baktığınızda görebilirsiniz.
Müşterilerinizi araştırmak size bu konuda yardımcı olabilir. Kendi pazarlama, reklam, satış ve satış sonrası süreçlerinizi kendinize simüle etmek ve sorunlu noktaları bizzat tespit etmek iyi bir fikir olacaktır.
5N1K Sorularını Kullanın
Bir beyin fırtınası sırasında aradığınız şey cevaplardır. Bazen insan doğru cevaplara ulaştıracak soruları bulmakta zorlanabilir. Hangi soruları sormamız gerektiğinden emin değilseniz 5N1K tekniğini kullanın. En başa dönüp; Ne, ne zaman, nerede, nasıl ve kim sorularını cevaplayın. Bu soruların cevaplarını basit her kavram için basit şekilde listeleyebilirsiniz. Ya da başta bahsettiğimiz zihin haritası gibi merkezden dağılan çizgiler halinde resmedebilirsiniz.
Eğer çizmeyi tercih ettiyseniz merkeze hakkında düşündüğünüz kavramı koyun ve merkezde çıkan çizgiler halinde her soruyu cevaplayın.
Örnek olarak dropshipping yapmak üzerine düşündüğünüzü varsayalım. Merkeze dropshipping kavramını koydunuz ve soruları sormaya başladınız;
- Ne:
Ne satmak benim için karlı olur?
En yüksek ne satarak para kazanabilirim? - Ne Zaman:
Ne zaman başlamalıyım? - Nerede:
İşimi nerede yürütmeliyim? - Nasıl:
Süreçleri nasıl takip edeceğim? - Kim:
Satacağım ürünler için en doğru hedef kitle kim?
Doğru soruları bulduktan sonra yeni fikirlere ve yeni sorulara yol açan yeni cevaplar bulabilir ve haritanızı genişletebilirsiniz.
Paranın ve Zamanın Sınırlarını Kaldırın
Beyniniz birçok fikri henüz siz farketmeden eler. Zaman ya da para gibi fikirlerinizin uygulamasını imkansız kılacak kısıtlayıcılar beyninize sınırlar koyar. Bazen bu sınırlara uygulanabilir fikirler de takılır ve ziyan olur. Sonsuz paranız ve sonsuz zamanınız varmış gibi özgür düşünmeye odaklanın. Size milli piyango vursa ne yapardınız. Düşünmeye bu noktadan başlamak kolay olabilir.
Beyin Fırtınası İçin Kullanışlı Olabilecek Araçlar
Beyin fırtınasına başlamadan elinizin altında bir kağıt ve kalem olması sizin için yeterli olacaktır. Ayrıca en iyi fikirleri bulabilmeniz ve daha sonra bu fikirleri ulaşılabilir şekilde kaydetmeniz için faydalı olacak bazı araçlara ihtiyacınız olabilir. İşte daha verimli bir beyin fırtınası için kullanabileceğiniz araçlar.
- Defter: Fikirlerinizi tek bir defter içinde toparlamak daha sonra eski fikirlere dönüp göz atmanızı sağlamanın harika bir yolu olabilir. Ayrıca işiniz bittikten sonra aklınıza gelen fikirleri de kayıt altına almak için adına “Fikir Defteri” dediğiniz bir şeyi elinizin altında tutabilirsiniz.
- Renkli Kalemler: Renk kullanmak sizi yaratıcılık açısından motive edebilir ve çalışmanızın daha estetik görünmesini sağlar. Renkli ve silinebilir kurşun kalemler kullanmaya özen gösterin. Üzeri defalarca çizilmiş bir kağıt motivasyonunuzu düşürebilir
- Mind Map Uygulamaları: Hem bilgisayarınızdan hem de telefonunuzdan kullacabileceğiniz birçok ücretsiz ya da düşük ücretli hizmet veren site mevcut.
- Beyaz Tahta ya da Büyük Bir Kağıt: Beyaz tahta genellikle grup çalışmalarında kullanılır. Siz tek başına olsanız bile bir tahta ya da büyük bir beyaz sayfa sizi küçük ve kısa yazmaktan kurtaracaktır. Fikirlerinizi not alırken alan konusunda endişe duymak sizi kısıtlayacaktır.
- Yapışkanlı Not Kağıtları: Yapışkanlı not kağıtları size fikirlerinizi geniş yüzeylerde hareket ettirebilme fırsatı verir.
- Ses Kayıt Cihazı: Beyin fırtınası sırasında fikirlerinizi yazmak yerine kayıt edebilirsiniz. Seslendirmek her zaman yazmaktan daha kolaydır ve yeni fikirler için kazandırır.
Verimli Beyin Fırtınası İçin Kurallar
Beyin fırtınası yapmanın amacı hangisinin daha verimli olacağına daha sonra karar vereceğiniz çok fikir üretmektir. Ne yazık ki beyniniz fikirleri filtreleyerek, değerlendirerek ve yargılayarak sizin önünüzde engel olur. Bazı fikirleri not almak konusunda isteksiz olabilirsiniz. Bazı fikirleri işe yaramaz ya da aptalca bulabilirsiniz. Bunu yapmayın. Fikirler üzerinde daha düşüneceğinizi bilin ve tüm fikirleri not alın. İşte verimli bir beyin fırtınası yapmak için uymanız gereken kurallar;
- Yargılamak Yok: Ne kadar çılgın ya da imkansız görünse de tüm fikirleri yazın. Bazı fikirlerin gerçekleştirilmesi imkansız olsa da uygulanabilir bazı fikirlere yol açabilirler. Kişisel markanızın değer kazanması için televizyona çıkmanız şimdilik imkansız bir fikir olabilir ama bu fikir size yerel bir radyo kanalında bir söyleşi yapma fikrini getirebilir. Fikirleri daha sonra eleyeceksiniz, beyin fırtınası sırasında değil.
- Değerlendirmek Yok: Beyin fırtınası sadece üretilen fikirlerin not alındığı, yeni fikirlerin yazıldığı bir çalışmadır. Bu süreç içerisinde fikirler değerlendirilip mantıklı ya da mantıksız bulunmazlar. Tüm fikirleri yazın. Saçma olanları, imkansız olanları, komik olanları… Fikirleri daha sonra bir değerlendirmeden geçireceksiniz zaten.