İnsanlık tarihinin en değerli metallerinden birisi olan altın çok uzun yıllardır kullanımda olan bir emtia. Zenginlik göstergesi olarak kabul edilen altın uzun yıllar boyunca hem para birimi olarak hem de mücevher olarak kullanıldı. Günümüzde ise önemli bir yatırım değeri olan altın, pek çok yatırımcının yüzünü güldürmeye devam ediyor.
07.10.2019 tarihinde yaşadığı düşüşün ardından son 2 ayın en yüksek seviyesine ulaşan altın, toplamda %17’lik bir değer kazandı. Bu değer artışı altın yatırımı olmayan kişilerin bile dikkatini çekerken dünyada yaşanan siyasal gelişmelerin bu durumu tetiklediği oldukça açık. Uzun vadede altın yatırımları ile ilgili tahminde bulunmak zor. Ancak pek çok yatırımcının da bildiği üzere eğer uzun vadeli yatırım yapacaksanız altın en güvenilir yatırım aracı olarak bir adım öne çıkacaktır. Yatırım konusunda endişeleri azaltmak isteyenler birikimlerini içerisinde altının da yer aldığı bir yatırım sepeti içerisinde değerlendirebilirler. Dolar, Euro, Sterlin, altın, fon ve hisse senetlerinden oluşan bir yatırım sepeti ile riskleri azaltmak ve kaybı minimize etmek daha kolay olacaktır.
Son Günlerde Altın’ın Fiyatı Neden Yükseliyor
Altın da diğer tüm yatırım araçları gibi jeopolitik gelişmelerden, siyasi çatışmalardan ve dünya ekonomisinden doğrudan etkilenen bir yatırım aracıdır. Son günlerde Amerika Birleşik Devletleri’nin Çin ile yaşadığı siyasi krizler altının fiyat artışında oldukça etkili olmuştur. Amerikan Başkanı Donald Trump’un yaptığı sansasyonel açıklamalar ve bu açıklamalarla birlikte Çinli teknoloji firmalarına koyduğu ambargolar ile birlikte hisse senetlerinde düşüş yaşanırken, altın önemli bir değer kazandı. Çin ile Amerika arasında yapılacak müzakereler de tüm yatırım araçları arasında bir gerilime neden oldu.
ABD başkanı bu müzakerelerde olumlu bir ilerleme kaydedeceklerini ifade etse de başkanın genel duruşu ekonomi piyasalarının daha farklı bir yol haritası çizmesine neden oluyor. Donald Trump’ın agresif tavırları ve kesin duruşu sebebiyle müzakerelerin olumsuz geçeceğine ilişkin görüşler piyasaların bu durumu fiyatlamasında etkili oldu.
Ülkemize baktığımız zaman ise Trump’ın Türkiye ekonomisi ile ilgili tehditkar açıklamaları, senatör Graham’ın da yaptırımlar olabileceğini söylemesi Türk Lirası üzerindeki baskının artmasına neden olurken aynı zamanda altının yükselişini de tetikledi. Şu an gram altının değer 282 TL bir sonraki direnç seviyesi ise 284 TL olarak gözüküyor. Altının bir süre daha yükselmesi ve sonrasında düşüşe geçmesi ise en beklenen senaryo olarak görülüyor.
Dünya genelinde yaşanan belirsizlikler ve gerginlikler altının son günlerdeki fiyatlamasının temel sebebini oluşturuyor. Aynı zamanda yükselişle birlikte bu alanda daha fazla varlık göstermeyerek zarar edeceğini düşünen yatırımcıların altına yönelişinin de etkisini gözden kaçırmamak gerekir.
Altın Fiyatı Ne Olacak?
Altın şu an yaklaşık olarak 1505 USD seviyesinde işlem görüyor. Bir ons altının fiyatı olarak hesaplama yapıldığı zaman ülkemizde hem USD’nin değer kazanması hem de altının USD karşısında değerlenmesi, altın yatırımcılarının güzel bir kazanç elde ettiğini görülüyor. Altının fiyatlaması ile ilgili pek çok ekonomist analizler yapıyor. Genel yargı altının orta vadede 1450 USD seviyelerine geri çekileceği yönünde olsa da dünyanın sıcak gündemi bu konuda net bir analiz yapmayı imkansız kılıyor. Özellikle yaklaşan Amerika seçimleri ve mevcut Amerikan Başkanı Donald Trump’ın sansasyonel açıklamaları şu an piyasalarda ciddi dalgalanmalar yaşamasında büyük etkiye sahip. Orta Doğu’nun nihayete ermeyen savaş gündemi de altının değerinin yükselmesinde etkili olan siyasi nedenlerden birisi.
Yapılan altın yorum analizlerinden gelen bir diğer bilgi de kısa vadede altının yükselişinin devam edeceği yönünde. Yaklaşık olarak 1585 USD seviyelerine kadar çıkması beklenen altın bu seviyeden sonra düşüş yaşayabilir. Beklenen düşüş ise yaklaşık olarak %10’luk bir değer kaybı olarak görülüyor. Yine de kısa ve orta vadeli altın yatırımcılarının bir finans danışmanı ya da yatırım uzmanı ile birlikte karar vermesi yatırım sepetinin yönetimi açısından en sağlıklısı olacaktır.
Neden Altın Yatırımı Yapılmalı?
Yatırımcıları belirli bir yatırım aracına yönlendirmek her zaman risklidir. Bu nedenle yatırım sepeti kavramı ortaya çıkmıştır. Döviz, fon, hisse senedi ve altın gibi farklı yatırım araçlarının yer aldığı bir sepet günün sonunda riskleri minimize etmek için tercih edilebilecek en etkili yöntemdir. Yine de yatırım sepetinde neden altın yer alması gerektiğini soran pek çok insan olduğu gerçeği değişmiyor. Altının son yüzyılda neden popüler bir yatırım aracı olduğunu incelemek, bu yatırımı yapmaya karar verme aşamasında önemli bilgiler edinmeye yardımcı olur.
Güvenilir Yatırım Aracı
Borsacılar, finans şirketleri ya da ekonomik okur yazarlığına güvenen insanlar farklı yatırım araçlarına daha çok yönelirler. Bunun temel nedeni dengelerin sürekli değiştiği dünya piyasalarında kısa sürede yüksek riskle yüksek kazanç elde etme isteğidir. Ama bireysel bir yatırımcı yani tasarruflarını değerlendirmek isteyen normal bir birey bu tür riskler almak istemez. Finans alanında olmayan, sadece mevcut birikimlerini en iyi şekilde değerlendirmek isteyen insanlar için altın her zaman en güvenilir yatırım aracı olmuştur. Para birimlerinin yüksek volatilesi insanların bu yatırımlara karşı şüphe duymasına neden olabilir. Özellikle ekonomi okur yazarlığına güvenmeyen bir insan için döviz yatırımları oldukça yüksek stres yaratabiliyor.
Örneklemek gerekirse 2002 ila 2007 yılları arasında Japon Yeni ile kredi kullanmak oldukça avantajlıydı. Japon Merkez Bankası tarafından belirlenen faiz oranının “0” olması, dünya piyasalarında bu para birimi ile çekilen kredilerin artmasına neden oldu. Ülkemizde de çok sayıda Japon Yeni kredisi mağduru bulunmaktadır. Ev, araba almak ya da kredi çekip yatırım yapmak isteyen pek çok insan 2007’nin 3. çeyreğinde meydana gelen krizle birlikte ciddi zararlara uğradılar. Japon Yeni’nin beklenmeyen bir şekilde değer kazanması ile birlikte düşük faizlere güvenip kredi çeken pek çok insan ciddi mağduriyetler yaşadı. Yatırım şirketler, finans danışmanları ve borsacılar da mağduriyet yaşayanlar arasında yerini aldı. Ekonomi okur yazarlığının da bir noktada anlamını yitirdiği bu olayın bize gösterdiği tek şey riskli yatırım yaparken çok kez düşünülmesi gerektiği. Bu tür olaylar insanların daha güvenilir buldukları yatırım araçlarına yönelmesinde etkili oluyor. Özellikle enflasyonun yükseldiği kriz dönemlerinde altın insanlar tarafından en düşük riske sahip yatırım aracı olarak görülüyor. Bu durumda altına olan talebin artmasına, talebe bağlı olarak da altının değerlenmesine neden oluyor.
Altın Fiyatlarının Belirlenmesi
Altının fiyatının belirlenmesinde diğer yatırım araçlarında da etkili olan siyasi gelişmeler, ekonomik veriler, jeopolitik olaylar ve elbette spekülatif olaylar önemli bir yere sahiptir. Altının bir yatırım aracı olarak uzun vadede genellikle kazandırmasının temel nedeni, sınırlı bir emtia olmasıdır. Dolaşıma çıkacak para birimlerinin miktarı devletler kontrolündedir. Para basıldıkça değer kaybeder. Oysa altın üretilebilen bir emtia olmadığı için çok daha değerlidir ve arzı dünya kaynakları ile sınırlıdır. Bu sayede de altın uzun vadede değer kazanması kesin gözüyle bakılan bir yatırım aracıdır.
Altın fiyatının USD ile belirlenmesi de fiyatlamada oldukça etkilidir. USD karşısında değer kaybeden bir ülkede altın yatırımı yapmak kazanç elde etmek için oldukça önemlidir. Altının ons değerinin artması, aynı zamanda USD’nin de diğer para birimleri karşısında değer kazanması bu yatırımdan iki kere kazanç elde etmeyi mümkün kılar. Global piyasalarda altının ons değeri düşse de eğer USD değer kazanıyorsa, altın yatırımlarında ciddi bir kayıp yaşanmaz.
Altın yorum ve analizleri geçmiş dönem değişimlerinin dikkate alınması, grafik analizlerinin yapılması ve piyasaların beklediği haberlere ilişkin tahminlerde bulunulması ile şekillenir. Altın fiyatları ile ilgili pek çok farklı tahmini ekonomi sayfalarından ve alanında uzman kişilerin yaptıkları yorumlardan takip etmek mümkündür. Uzun vadeli yatırım yapma hedefi olan bir birey altın yatırımı yapacağı zaman birikimlerini enflasyona karşı koruyabileceğini unutmamalıdır. Yorumlar her zaman altın ile ilgili çok umut verici konuşmasa da gelişmekte olan ülkelerde, kriz dönemlerinde insanların tasarruflarını kaybetmemek için vermiş olduğu tepkilerle birlikte altına olan ilgi artar ve bu ilgi artışı ile birlikte altının değeri yükselir.
Enflasyon ve Deflasyon Karşısında Altın Yatırımı
Enflasyon ve deflasyon kavramları birbirlerinin tam zıttı olsalar da iki durumda da altın yatırımı yapmak normal yatırımcılar açısından avantajlı olacaktır.
Fiyatlar genel düzeyinde hissedilir bir artış yaşanması enflasyon olarak tanımlanır. Sabit gelirle alım gücünün azalması enflasyonun yükselişte olduğu ekonomilerde gerçekleşir. Yükselen enflasyon karşısında tasarruflar her zaman değer kaybeder. Yaşam maliyetleri yükselirken insanlar çok daha fazla birikim yapma isteğine sahip olurlar. Bunun temel nedeni kişilerin kendilerini ekonomik anlamda güvende hissetmeye ihtiyaç duymalarıdır. Bu durumda da altın yükselen enflasyon karşısında değer kazanan bir emtia haline gelir. Son 50 yılın ekonomik verileri detaylı bir şekilde incelendiğinde de altının yükselen enflasyon karşısında değer kazanmaya başladığı görülmektedir.
Deflasyon ise enflasyonun tam tersidir. Fiyatlar genel düzeyini sürekli olarak devam eden bir düşüş yaşanması deflasyon anlamına gelir. Deflasyonda alım gücü yükselir çünkü fiyatlar düşüşe geçer, alım gücünün yükselmesi ile birlikte fiyatları dengeleyebilmek için üretimde arz azalır, bu da işsizliğe neden olur. Deflasyon yaşanan bir ekonomik durumda altın yatırımcıları para kaybı yaşayacaklarını düşünebilirler. Alım gücünün artmasına bağlı olarak gelişen işsizlik yine insanların tasarruflarını değerlendirme isteğinin artmasına neden olur. Bu da altın yatırımına olan talepte artış meydana getirir ve sonuç olarak fiyatlamalar olumlu etkilenir. Deflasyon yaşanan ekonomilerde altının değer kazanması kesin olmamakla birlikte diğer yatırım araçları ile kıyaslama yapıldığı zaman değer kaybının daha az olduğu rahatlıkla görülebilmektedir.
Altın yatırımı yapmak isteyenler için genel hatlarıyla yaptığımız altın yorum ve analizleri sonunda tüm bu bilgilerin sadece bakış açısı içerdiğini ve kesinlikle yatırım tavsiyesi olarak alınmaması gerektiğini belirtelim. Eğer tasarruflarınızı değerlendirmek için yatırım yapmayı düşünüyorsanız mutlaka bir finans uzmanı ile görüşmelisiniz. Hesaplarınızın olduğu bankadaki müşteri temsilciniz de yatırımlarınız ya da yatırım sepeti seçenekleriniz hakkında bilgi alabileceğiniz, finansal açıdan yetkin kişiler arasında yer alır. Kulaktan dolma bilgilerle yatırım yapmak eninde sonunda kayıp yaşamanıza neden olabilir.