Hayalindeki işi kurmak için ithalat ihracat yapmak isteyenleri tüm süreçler doğru planlandığında karlı bir süreç bekler. Doğru ürünü, doğru pazara, doğru fiyatlandırmayla satma hazırlıkları tamamlanırsa ve satış sonrası süreçte müşterilere gerekli destekler verilirse emin olun ihracat fikirleri beklentileri aşan bir kazanç sunabilir.
Dijitalleşme ve internetin yaygınlaşmasından sonra tüketici taleplerindeki artış şu an ihracat işi yapan girişimcilerin yüzünü güldürdüğünden ihracat yapmak isteyen kişilerin hedeflerini de aynı oranda yükseltmektedir. Yine de ihracat yapmak salt bir ürünü dış pazarlara satmaya ve satış yaptıktan sonra süreç yönetimine indirgenemez; ihracat işinin adım adım planlanması, tüm süreçlerinin üzerinde çalışılması ve ihracatı yapılan ürünlerin titizlikle belirlenmesi gerekir. Yasal gereklilikleri karşılayan girişimciler ancak bu şekilde ihracat yaparak düzenli bir gelir elde edebilir.
İhracat ile İlgili Bilinmesi Gerekenler
1. Öncelikle Güvenilir Bir Şirket İmajı Oluşturun
Herhangi bir ürünü yurt dışına ihraç etmek istiyorsanız yapmanız gereken en önemli işlerden biri şirketinize ciddi ve kurumsal bir yapı kazandırmaktır. Bunun için potansiyel müşterilerinizin size erişebileceği platformlarda aktif olmalı ve iş bağlantıları kurabileceğiniz yeni kanallar açmalısınız. İnternet sitesi kurmalı, hedef pazarlarınızda konuşulan dillere web sitesi içeriğinizi çevirtmeli, ürün tanıtımlarınızı ve ürünlerinizin özelliklerini erişilebilir hale getirip Dış Ticaret Müsteşarlığı çalışanlarından destek almalısınız. İhracat yapanlara sunulan destekleri öğrenerek hem ticari başarısızlık ihtimalini azaltabilir hem de ihracat yapmak için yerine getirmeniz gerekenleri öğrenerek bürokratik engelleri aşabilirsiniz. İhracat iş fikirleri kapsamında bulduğunuz ürün çeşitlerinin ihracatı için farklı izinlerin ya da lisansların alınması gerekebileceğini unutmadan yolunuza sorgulayarak ve araştırarak devam etmelisiniz.
2. Dış Ticaret Deneyim Gerektirir
İhracat işini layıkıyla yerine getirmek istiyorsanız personellerinizin bilgi ve deneyimine ihtiyacınız olacaktır. Bu alanda sizin bir deneyiminiz varsa süreç kolaylaşacak ancak siz yalnızca fikir bazlı katkı sunacaksanız ihracat deneyimi olan personellerle yürümeniz gerekecektir. Daha önce ihracat işi yaptıklarını belirten adaylar arasından seçim yaparken hedef kitlenizi tanıyan, Pazar özelliklerini bilen ve seçtiğiniz ürünün bilgisine sahip olan; yazışmalar ve süreçlerin idamesi için gerekli yabancı dili akıcı konuşanlara odaklanmalısınız. Ek olarak hedef pazarın ticaret mevzuatına hakim olunması kriterini ararsanız personel seçiminizden daha büyük fayda sağlayabilirsiniz
3. Hangi Ürünü Hangi Ülkelere Satacağınızı Belirleyin
İhracat yapmak isteyen binlerce girişimci olsa da bu işi başlatabilenlerin sayısı oldukça sınırlıdır. İhracat karlılığı göz ardı edilemese de doğru ürünü doğru pazarda satmaya başlamak; süreçleri idare etmek oldukça güçtür. Bu nedenle ihracat yapmak için yapmış olma girdabına düşmeden süreçlerin başlatılması gerekir. İhracat yapacak ürüne göre Pazar da hedef pazara göre ürün de bulmak mümkündür. Bu tercih girişimcilerin içerisinde bulundukları duruma göre değişebilir. Hangi ürünün hangi ülkeye ihraç edileceği araştırılırken ürün bilgisine hakim olunması, rakiplerin bilinmesi, o ürüne hedef pazarda duyulan ihtiyacın tespit edilmesi, gerekirse ürünlerin geliştirilip Pazar ihtiyaçlarına göre revize edilmesi gerekir. Ürün seçimi sırasında ürün fiyatının düşüklüğü önemli bir avantaj olarak değerlendirilebilir, yine de asıl önemli olanın ürün ve Pazar eşleşmesi olduğu unutulmamalıdır. Yurt dışında o ürünü ithal eden firmalara ve iç piyasaya ürünü sundukları fiyatlara kadar tüm önemli veriler elde edildiğinde o pazara yönelik ihracat stratejisi doğru olarak belirlenebilir.
Piyasa seçip piyasanın değerlendirmesini yaparken ticaret odalarından, gümrük müsteşarlığından ve TOBB gibi kurumlardan destek alınması gerekir. Piyasa araştırması sırasında elde edilen istatistikler doğru okunmalı, verilerin her biri çok boyutlu değerlendirilmelidir. Somut bilgiler haricinde hedef piyasadaki hedef kitlenin gereksinimlerinin analiz edilebilmesi, sektörel açıkların bulunması, yerel şirketlerin rekabet potansiyelinin öğrenilmesi gibi aşamalar da girişimcilerin ihracat fikirleri üzerinde etkili olacağı göz ardı edilmemelidir. Her piyasanın kendine ait iç dinamikleri bilinmeden ihracat yapmak mantıklı bir tercih olmayacaktır. Dış ticaret yapılacak ülke ve ürün kararı verilse de bu kez girişimcilerin lojistik süreçlerini de netleştirmesi gerekecektir. Kargo maliyetlerinden o ülkenin prosedürlerine, ürün özelinde istedikleri belgelere ve potansiyel zararlara da hakim olunmalıdır.
4. İhracat Stratejisi Geliştirin, Rakiplerinizden Farklılaşın
Devam edeceğiniz bir ihracat süreci başlatmak ve kar elde etmek istiyorsanız size özel bir ihracat stratejisi belirlemelisiniz. Mevcut şartlarınızı değerlendirirken hedef piyasanızı da ihraç edeceğiniz ürüne duyulan ihtiyacı da değerlendirmelisiniz. Tüm karlı iş fikirleri gibi ihracat yapmanın da belirli bir strateji gerektireceğini ve bu strateji belirlenirken çok yönlü düşünülmesi gerektiğini unutmamalısınız. İhracat planı yaparken hazırlık analizleri, piyasa araştırması, ürün geliştirme, gümrük düzenlemeleri, size özel ihracat stratejisi, finansman, satış sonrası destek stratejileri ve fiyatlandırma gibi başlıkların tamamı üzerinde çalışmalısınız.
5. Temas Kurmalı, Ağınızı Genişletmelisiniz
İthalat ihracat yaparak yurt dışına ürünlerinizi göndermek istiyorsanız iş planı tamamlandıktan sonra doğru kişilerle iletişime geçebilmeli ve ilişkilerinizi geliştirmelisiniz. Hali hazırda ihracat yapan girişimcilerle bağ kurmanız bu süreçte ön görülmesi çok zor olan sorunları tespit edebilmeniz adına size önemli bir fırsat sağlayacaktır. Ticaret odalarına giderek ticaret yapan firmaların dökümünü alabilir, tanıdık firmalarla iletişime geçebilir ya da sosyal medya aracılığı ile potansiyel iş ortaklarınızı bulabilirsiniz. Size potansiyel olarak yardımı bulunacak kişilerle görüşürken yurt dışı bağlantıları kurmak için de çalışmaları sürdürmelisiniz. Samimi ancak mesafeli ilişkiler kurduğunuz yurt dışı bağlantılarınızdan hem müşteri bulma noktasında hem de iş sürecinde karşılaştığınız sorunların çözümünde destek alabilirsiniz. Yurt dışından bağlantı kurmak için ise ilk etapta interneti kullansanız dahi sonraki süreçte hedef pazarınızı ziyaret etmenizi ve temaslarınızı yüz yüze yapmanızı öneriyoruz. Ürün numuneleri, şirketinizi tanıtan materyalleri ve geçmiş tecrübeleri anlatan bilgiler yanınızda hazır olursa işiniz kolaylaşacaktır.
6. İhracatta Müşteri Memnuniyetini Önceliklendirin
Herhangi bir ürünü analiz sonuçlarınıza göre tercih ettiğiniz bir pazara ihraç ettikten sonra büyük bir zafer elde edersiniz. Fakat önemli olan satışlarınızın sürekliliğini sağlamak olduğu için müşteri memnuniyetini en üst düzeyde tutmaya çalışmalısınız. Müşteri memnuniyetinizi sağlayıp müşterilerinizin güvenini kazanmak için gelen maillere hızlı geri dönüş yapmalı, kriz yönetimi alanında kendinizi geliştirmeli, gerekirse para ve zaman harcamayı göze almalı ve kesinlikle ürünlerinizle ilgili yanlış beyanlarda bulunmamalısınız.
7. İhracat Yaparken Birden Büyümeye Çalışmayın
İhracat yapmak için gerekli bağlantıları kurduğunuzda işe küçük ölçekli başlamanızı öneriyoruz. Ürünlerinizi önce üzerinde çalıştığınız ve hakim olduğunuz pazara sunmalısınız. Sabırlı olmalı, hali hazırda iş yaptığınız pazardaki payınızı yavaş yavaş büyütmelisiniz. Bir anda birden fazla pazara nüfuz etmeye çalışmak ilginizi dağıtıp rakipleriniz karşısında sizi güçsüz duruma getirebilir. Ticari düşünürken hırslarınızdan bir süreliğine uzaklaşıp Pazar odaklı ilerleyerek ticari başarılarınızı arttırabilirsiniz.
İhracat Yapmaya Başlarken En Sık Yapılan Hatalar
Yazımızın şimdiye kadar olan kısmında ihracat yapmaya başlarken tamamlanması gereken adımlar üzerinde bilgi verdik. Yapılması gerekenler kadar yapılmaması gerekenlerin de bilinmesinin önemli olduğu ihracat fikirleri hususunda da girişimcilerin farkındalık kazanması gerekir. En doğru ürünle en uygun piyasaya giriş yapılsa dahi potansiyel risklerin varlığı göz ardı edilmemelidir. Şimdi ihracat yapmaya başlayanların en sık yaptığı hatalar özelinde bilgi aktaracağız.
1. Taleplerin Peşinde Sürüklenmek
İhracat yapmak isteyenlerin talepler doğrultusunda sürüklenmemesi gerekir. İhracat iş planı salt taleplere endekslenirse stabil bir yol haritasının sunacağı güvenli ortamdan uzaklaşılır. Ürün özelinde piyasa araştırılması yapılmadan, birkaç hedef Pazar belirlenmeden dünyanın farklı noktalarına ihracat yapmaya çalışmak gereksiz yere zaman ve para kaybedilmesine neden olur. Her ülkenin ithalat prosedürleri aynı olmadığından, ülkede yaşayan hedef kitlenin beklentileri değişebileceğinden, ürün tanıtımı için gerekli sermayenin dağılma riski olduğundan girişimciler işe küçük adımlarla başlamalıdır. Bunun için de başlangıç hedeflerinin net ve gerçekçi bir şekilde konulması gerekir.
2. Ürün Satışı için Kemikleşen Bir Strateji Belirlemek
Spesifik bir pazara girmek farklı geçmişe, kültüre, ekonomik ve hukuksal düzene sahip bir piyasaya girmek anlamına girer. Bir piyasaya giriş ve o piyasada yükselmek için benimsenmiş stratejiler apayrı bir pazara aynı şekilde adapte edilemez. İhracat işi her bir adımı planlanması ve özelleştirilmesi gereken iş fikirleri arasında yer alır ve girişimcilerin bu gerçeği farkına varması gerekir. Ürünler kadar satış stratejilerinin de bağlantı kurma şekillerinin de iletişim yöntemlerinin de çeşitlendirilmesi girişimcilerin başarısızlık ihtimallerini azaltır.
3. Siparişlerde Geç Kalmak
İhracat serüveninde yapılacak en büyük hatalardan biri siparişlerde geç kalmaktır. Piyasadaki güvenilirliği doğrudan etkileyen ve girişimcilerin imajlarına yüksek oranda zarar veren bu davranış modelinden kesinlikle kaçınılmamalıdır. Nasıl? derseniz, sipariş teslim tarihlerinizi belirlerken dikkatli düşünerek bu yanlıştan kaçınabileceğinizi belirtebiliriz. Sadece müşteriyi memnun etmek ya da bir kerelik satış yapabilmek için imkansız tarihleri verebilmek düşünüldüğünün aksine artı puan kazandırmaz. Oluşabilecek en küçük aksaklık dış ticaret yapan kişilerin piyasadan silinmesine neden olabilir.
4. Dış Ticaret Yaparken Yardım Almamak
Üretici konumunda olsanız da tedarikçilerinizle yurt dışındaki alıcılar arasında aracılık yapsanız da, daha önceki kariyerinizde dış ticaret ile ilgilenseniz de ihracat iş fikirleri kendine has dinamikler içerdiği için mutlaka yardım almalısınız. İhracatın kuralları, gereksinimleri ve ihracat için yapılması gerekenler ülkeden ülkeye ve hatta firma bazlı değiştiği için destek almadan kalıcı başarılara imza atmanız zorlaşır. İhracat kaderini etkileyen ödeme şekilleri, finansman şekilleri, teslim şekilleri ve devlet destekleri konularında uzmanlaşan dış ticaret firmaları başlangıç aşamasında hayatınızı kolaylaştıracaktır.
5. Online Pazar Yerlerinde Olmamak
İhracat yapmak için hedef Pazar doğrultusunda bir ürün belirlediniz, gerekli kurumsal kimlik çalışmalarını tamamladınız ve uluslararası ticaret yaptığınızı anlatan bir web sitesi kurdunuz. Sizce aldığınız bu tedbirler ihracat sürekliliği sağlamak ve “ben de buradayım!” demek için yeterli midir? Yanıtı tahmin edersiniz, ihracat sürekliliği sağlamak adına daha çok gerekliliği yerine getirmelisiniz. Dünya genelinde dış ticaret yapan firmaların bulunduğu online Pazar yerlerinde aktif olmalısınız. Bu kapsamda hali hazırda devlet destekleri bulunuyor. Düşük bütçelerle Ticaret Bakanlığı destekleri sayesinde kendinizi tanıtabilirsiniz. Bu şekilde potansiyel müşterilerinize kolay ulaşabilir, bulunduğunuz platformların güvenilirliğinin şirket imajınızı pozitif şekilde desteklemesini sağlayabilirsiniz.
İhracat İşini Yapmak İsteyenlere Özel Devlet Destekleri
İhracat karlı iş fikirleri arasında yer alsa da Türkiye’nin herhangi bir yerinden bu iş fikrini değerlendirmek isteyenlerin maalesef yeterince bilgisi bulunmuyor. Yeterinde bilgisi bulunanlar sermaye ya da Pazar araştırması noktasında da takılabiliyor. Halbuki ihracat yapmak için niyetli olanlara Ticaret Bakanlığı hayat kolaylaştıran destekler sunuyor. İhracat sürecinin her aşamasında girişimciler desteklendiği için bu desteklerin bilinmesi gerekiyor. Yazımızın bu bölümünde Ticaret Bakanlığı tarafından sağlanan güncel ihracat destekleri özelinde açıklama yapacağız.
