KOSGEB; KOBİ’lerin kalkınması, rekabet güçlerinin arttırılması, ihracat yapmalarının teşvik edilmesi, işletmeleri için ihtiyaç kredisi kullanmalarına aracılık edilmesi, istihdam olanaklarının genişletilmesi ve ülke ekonomisine katkı sunmalarının sağlanması amacıyla farklı destekler sunabiliyor. KOSGEB destekleri ihtiyaçlar doğrultusunda belirleniyor ve lanse edilen her bir destek haliyle büyük ilgi görüyor. Fakat destek kapsamları aynı zamanda kimlerin bu desteklerden yararlanabileceğini ve desteklerden yararlanabilmek için gerekli şartları değiştirebiliyor. En basit şekilde örnek vermemiz gerekirse Girişimciliği Geliştirme Destek Programı kapsamındaki performans desteği normalde 40 bin TL tutarına kadar verilirken girişimci gazi, şehit yakını, kadın veya engelli olduğunda destek programı şartları değişiyor ve destek limiti 50 bin TL olarak belirleniyor. Bu nedenle bu yazımızda “KOSGEB desteklerinden nasıl yararlanılır?”, “KOSGEB desteklerinden kimler yararlanabilir?” ve “Kosgeb Kime Destek Verir” sorularına KOSGEB destekleri özelinde yanıt vereceğiz.
KOSGEB Desteklerinden Nasıl Yararlanılır? KOSGEB Kaydı Nasıl Yapılır?
KOSGEB desteklerinden yararlanmak isteyen işletme sahiplerinin ya da girişimcilerin öncelikle KOSGEB kaydını tamamlaması gerekir. KOSGEB kaydı basit birkaç aşamadan oluşur. KOSGEB desteklerinden yararlanmanın ilk şartı KOBİ sınıfında yer almaktır. KOBİ sınıfında değerlendirilen işletmelerin yetkilileri KOSGEB resmi internet sitesinden e-Hizmetler bölümüne girmesi ve henüz KOSGEB kaydı bulunmuyorsa kayıt işlemlerini gerçekleştirmesi gerekir. KOSGEB kaydı için KOSGEB veri tabanı kaydı tamamlanmalıdır.
KOSGEB Veri Tabanı Kaydı tamamlandıktan sonra işletme yetkililerinin KOSGEB için KOBİ beyannamesi doldurması gerekir. Başvuru sahiplerinin kobi olup olmadığının anlaşılması amacıyla istenen KOBİ beyannamesi soruların yanıtlanması ve ilgili eklerin online olarak yüklenmesi ile tamamlanmış olur. KOBİ beyannamesi KOSGEB müdürlüklerinde çalışan uzmanlar tarafından değerlendirilir ve başvurusu kabul edilenler KOSGEB destekleri ve KOSGEB kredileri başvurularını yine online olarak gerçekleştirebilirler.
KOSGEB kayıt şartları arasında KOBİ sınıfında yer almak KOSGEB desteklerinden ve hibelerinden yararlanabilmek adına ön şart olduğu için destekler hakkında detaya girmeden önce KOBİ özelliklerine kısaca değinmek istiyoruz.
KOBİ Nedir?
Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler olarak açılımı yapılan KOBİ; çalışan sayısı 250’den az olan, yıllık bilançosu ya da yıllık net satış hasılatı 125 milyon TL’nin altında kalan işletmeleri ya da genel olarak ekonomik kar amacı güden birimleri kapsayan bir sınıflandırmadır. Kobiler kendi arasında mikro ölçekli kobi, küçük ölçekli kobi ve orta ölçekli kobi olarak 3 kategoriye ayrılır. Her bir kategoriye dahil edilen işletmelerin çalışan sayıları, yıllık net satış hasılatları ve yıllık mali bilanço toplamları değişir.
KOBİ’ler ile ilgili bilinmesi gereken bir diğer önemli husus da KOBİ’lerin diğer işletmeler ya da girişimciler ile olan oy hakkı ve sermaye ilişkilerine göre de sınıflandırıldığıdır. Bağımsız işletmeler, ortak işletmeler ve bağlı işletmeler KOSGEB kaydı sırasında önem kazanır.
“KOSGEB kaydı nasıl yapılır?” ve “Kobi nedir?” hakkında gerekli açıklamaları gerçekleştirdik. Şimdi “KOSGEB kime destek verir?” ve “KOSGEB destek şartları nelerdir?” sorularına yanıt verebilmek için KOSGEB destek programları özelinde detaylara geçeceğiz.
KOSGEB Desteklerinden Kimler Yararlanabilir? KOSGEB Destek Şartları Nelerdir?
KOSGEB destekleri az önce de ifade ettiğimiz gibi farklı kategorilere ayrılmıştır. 6 kategoride sunulan ve kendi içerisinde de bölümlere ayrılan kosgeb destekleri şu şekilde sıralanabilir:
1. Girişimcilik Destekleri
2. AR-Ge, Teknolojik Üretim ve Yerlileştirme Destekleri
3. İşletme Geliştirme, Büyüme ve Uluslararasılaşma Destekleri
4. Laboratuvar Hizmetleri
5. İŞGEM / TEKMER Programı
6. KOBİ Finansman Destekleri
1. KOSGEB Girişimcilik Destekleri
KOSGEB girişimcilik destek programı 31 Aralık 2018 tarihinden bu yana farklı bir destek programı olarak uygulanmaktadır. Geçmiş desteklerin yeniden yapılandırılması sonucu KOSGEB Girişimciliği Geliştirme Programı başlatılmıştır. KOSGEB girişimciliği geliştirme destek programı kapsamında “Geleneksel Girişimcilik Desteği” ve “İleri Girişimcilik Desteği” olmak üzere ayrı destekler bulunur. Desteklerin ayrıştırılması destek kalemlerini de farklılaştırmıştır. “Kosgeb girişimcilik desteklerinden kimler yararlanabilir?” sorusunun yanıtları da Yeni girişimcilik programının hangi kategorisine başvurulacağına göre değişiklik gösterebilir.
Geleneksel girişimcilik desteklerinden yararlanabilmek için adayların geleneksel girişimcilik eğitimini tamamlamış olması ve işletmelerinin KOBİ statüsünde yer alması gerekir. Eğitimi tamamlayan ve KOSGEB kaydı gerçekleştiren adaylar geleneksel girişimcilik desteklerinden yararlanırlar. Bu destek programı kapsamında girişimcilere hibe kuruluş desteği ve performans desteği sunulur. Performans desteği 1. Performans dönemi ve 2. Performans dönemi olmak üzere iki yıllık eşit zaman dilimlerinde verilir. Performans desteğinin temel kriteri toplam prim gün sayısıdır. Performans destekleri kadınlara, gazilere, engellilere ve şehit yakınlarına fazladan 5 bin TL olarak sunulur.
İleri Girişimcilik desteklerinden yararlanabilmek için ise girişimcilerin faaliyet gösterdikleri sektör önemlidir. Sanayide dijitalleşme uygulamaları yapan, orta – yüksek teknoloji üreten, imalat sektöründe faaliyet gösteren girişimciler bu desteğe başvurabilirler. Destek başvurusu öncesinde ileri girişimcilik eğitimi programının bitirilmesi ve KOSGEB kaydı süreçlerinin tamamlanması gerekir. Geleneksel girişimcilik desteklerinde olduğu gibi hibe kuruluş desteği ve performans desteği ileri girişimcilik programında da bulunur, ancak ek olarak bu destek programında geri ödemesiz makine, teçhizat ve yazılım; danışmanlık ve işletme koçluğu gibi hizmetler için de girişimciler geri ödemesiz desteklerden yararlanabilirler.
2. KOSGEB AR-GE, Teknolojik Üretim ve Yerlileştirme Destekleri
AR-Ge, Teknolojik Üretim ve Yerlileştirme Destekleri kendi içerisinde AR-GE ve İnovasyon Destek Programı, Endüstriyel Uygulama Destek Programı, KOBİ Teknoyatırım – KOBİ Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı ve Stratejik Ürün Destek Programı olmak üzere dört alt kategoriye ayrılmıştır.
AR-GE ve İnovasyon Destek Programı: Teknoloji ve bilime dayanan yeni fikirlerin ve buluşların önünü açmak için hayata geçirilen Ar-Ge ve İnovasyon Destek Programı kapsamında hazırlanan projelere KOSGEB %75 ve %100 oranlarında destek sunuyor. Projelerde desteklenecek kalemler ayrı ayrı belirtiliyor; örneğin işlik desteğinde işliklerden bedel alınmıyor, kira desteği teknopark içi ve dışı olmak üzere ayrı şekillerde tasarlanıyor, personel gideri desteği kapsamında da destek üst limiti 150 bin TL olarak belirleniyor. Detaylı bilgi için tıklayın.
Endüstriyel Uygulama Destek Programı: Yeni bir ürünün ya da hizmetin üretilmesi, ürünlerin üretilme maliyetlerinin düşürülmesi ve ürün kalitesinin arttırılması gibi çalışmaların desteklenmesi ve ürünün ticarileştirmesi amacıyla başlatılan destek programında endüstriyel uygulama projelerine 818 bin TL’ye kadar destek sunuluyor. Detaylı bilgi için tıklayın.
KOBİ Teknoyatırım – KOBİ Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı: İhracatın artması ve ülke ekonomisine katma değer yaratılması için AR-Ge çalışmaları veya yenilik faaliyetleri sonucu ortaya çıkarılan ürünlerin ticarileştirilmesi adına başlatılan destek programında orta – yüksek teknoloji alanlarındaki projelere 5 milyon TL’ye kadar destek sağlanabiliyor. Detaylı bilgi için tıklayın.
Stratejik Ürün Destek Programı: Türkiye’nin cari açığını azaltma gücüne sahip ürünler için 5 milyon TL’ye kadar destek sağlanabilen programa gerçek veya tüzel kişi statüsünde olanlar, KOSGEB veri tabanına kayıt yaptıranlar, minimum 1 senedir ticari faaliyeti bulunanlar başvuru yapabiliyor. Detaylar için tıklayın.
3. KOSGEB İşletme Geliştirme, Büyüme ve Uluslararasılaşma Destekleri
Ana kategorideki İşletme Geliştirme, Büyüme ve Uluslararasılaşma Destekleri kendi içerisinde destek sunulan 5 aktif alt kategoriye ayrılıyor.
a. İşletme Geliştirme Destek Programı: Nitelikli eleman istihdam desteği, tasarım desteği, yurt içi fuar desteği, yurt dışı iş gezisi desteği, eğitim desteği, belgelendirme desteği ve Sınai mülkiyet hakları desteği gibi destek programlarının bulunduğu İşletme Geliştirme Destek Programı kapsamında 9 farklı alanda 290 bin TL’ye kadar destek sunuluyor. KOSGEB İşletme Geliştirme Destek Programı konuları ve destek oranları hakkında bilgi almak için tıklayın.
b. İş Birliği Destek Programı: Rekabet gücünü arttırmak ve büyümek isteyen KOBİ’lerin yarattığı ortak çözümlerin desteklenmesini sağlayan programda 10 milyon TL’ye kadar destek veriliyor. Detaylar için tıklayın.
c. KOBİGEL – KOBİ Gelişim Destek Programı: 300 bin TL’ye kadar geri ödemesiz, 700 bin TL’ye kadar geri ödemeli olmak üzere toplamda 1 milyon TL’ye varan desteklerden yararlanmak isteyen küçük ve orta ölçekli işletmelerin proje teklif çağrılarını takip etmesi gerekir. Proje süresi ve destek unsurları çağrı özelinde değişebilir. Detaylar için tıklayın.
d. Uluslararası Kuluçka Merkezi ve Hızlandırıcı Destek Programı: Uluslararası Kuluçka Merkezi Kurma Programı ve Uluslararası Hızlandırıcı Program olmak üzere iki alt programdan oluşan bu destek programı işletmeleri yurt dışına taşımayı amaçlıyor ve 60 bin ABD doları destek sunuyor. Detaylar için tıklayın.
e. Yurt Dışı Pazar Destek Programı: KOBİ’lerin işlerini yurt dışına taşımalarını sağlamak ve ihracat yapan kobileri desteklemek üzere sunulan bu destekte destek üst limiti 300 bin TL olarak belirleniyor. %70 geri ödemesiz, %30 geri ödemeli olarak yararlanılabilen destek hakkında detaylar için tıklayın.
4. Laboratuvar Hizmetleri
KOSGEB bünyesinde metal ve plastik – kauçuk laboratuvarlarından destek sunulmasını amaçlayan program %50 oranında işletmeleri desteklemektedir. Ürün kalitesinin yükseltilerek uluslararası firmalarla rekabet edilmesini kolaylaştırmak için başlatılan destek programı hakkında detaylı bilgi almak için tıklayınız.
5. İŞGEM / TEKMER Programı
Girişimciliğin teşvik edilmesi amacıyla girişimciler arası iş birliğinin gerçekleştirilmesi, ulusal planlar doğrultusunda işletmelerin kurulması ve işletmelere inkübasyon hizmetleri sağlayacak yapıların kurulması için başlatılan destek programına İŞGEM için il özel idaresi, belediye, OSB yönetimi ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne bağlı odalar; TEKMER için ise gerçek ve tüzel kişiliğe sahip firmalar, kamu kurum ve kuruluşları, TGB yönetici şirketi, Üniversiteler vb. başvuru yapabilir. Detaylar için tıklayın.
6. KOBİ Finansman Destekleri
Hali hazırda KOSGEB desteklerinden yararlanmak isteyenlerin en çok ilgilendikleri KOSGEB destek kategorilerinden biri ile nihayet karşınızdayız. KOBİ finansman destekleri kapsamında iki alt kategori bulunuyor. Bunlardan biri KOBİ Finansman Destek Programı, bir diğeri ise Gelişen İşletmeler Pazarı KOBİ Destek Programı olarak sıralanabiliyor. Kredi faiz desteğini en sonda detaylı olarak ele alacağımız için öncelikle Gelişen İşletmeler Pazarı KOBİ Destek Programı hakkında kısa bir bilgi aktaracağız.
Gelişen İşletmeler Pazarı KOBİ Destek Programı: Büyüme potansiyeline sahip olan KOBİ’lerin finansal kaynaklara erişimlerinin kolaylaştırılması adına Borsa İstanbul A. Ş. Gelişen İşletmeler Pazarı’nda işlem görmelerinin desteklenmesi amacıyla başlatılan KOSGEB destek programıdır. KOSGEB Gelişen İşletmeler Pazarı KOBİ Destek Programı kapsamında merkezi kayıt kuruluşu masrafı, aracı kuruluşlara ödenecek komisyon ücreti, bağımsız denetim hizmet tutarı, piyasa danışmanlık hizmet bedeli ve hukukçu raporu masrafı gibi giderlere geri ödemesiz destek sunulur. Detaylar için tıklayın.
KOBİ Finansman Destek Programı: KOBİ’lerin karşılaştıkları finansal sorunların çözülebilmesi amacıyla başlatılan destek programında 500 bin TL’ye kadar faiz desteği sunuluyor. Kredi faiz desteği duyan işletmelerin KOSGEB’e başvuru yapması gerekiyor. Kredi faiz destekleri çok merak edildiği için bu konuda daha detaylı açıklamalar gerçekleştireceğiz.
KOSGEB Kredi Faiz Desteği Nedir? Kimler Kredi Faiz Desteğinden Yararlanabilir?
Kredi Faiz Desteği Şartları Nelerdir?
KOSGEB finansman destek programının temel amacı kobilerin karşılaştıkları finansal sorunların zahmetsiz bir şekilde çözülmesi, kobilerin rekabet güçlerinin arttırılması ve ihtiyaçlarının karşılanmasıdır. Bunun için destek programı kapsamında anlaşmalı özel bankalar, katılım bankaları veya kamu bankaları aracılığı ile KOSGEB kredisi çekmek isteyen işletme sahipleri düşük kar oranları ile desteklenir. Destek programının temel ilkeleri KOSGEB KOBİ Kredi Faiz Desteği Yönetmeliğine dayanmaktadır.
Kosgeb Kredi Faiz Desteği Nedir?
Geri ödemesiz olarak uygulanan kredi faiz desteği işletmelerin makine teçhizat veya işletme giderleri için ihtiyaç duydukları acil destek kredilerinin uygun koşullarda ödenmesini, kobilerin mali yüklerinin azaltılmasını amaçlamaktadır.
Kimler KOSGEB Kredi Faiz Desteğinden Yararlanabilir?
- KOSGEB veri tabanına kayıt yaptıran ve ticari faaliyetleri devam eden,
- KOBİ beyannamesi güncel olan,
“Girişimci işletmeler” ya da “Stratejik ve Öncelikli Sektörlerdeki İşletmeler” türlerine giren KOBİ’ler kredi faiz desteğinden yararlanabilir. Acil Destek Kredisi almak isteyen işletmelerde tür şartı aranmaz.
KOSGEB Kredi Faiz Desteği ve Acil Destek Kredisi Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Girişimci işletmeler için faizsiz kredi üst limiti 50 bin TL olarak belirlenmiştir. Ancak girişimci kadın, engelli, birinci derecede şehir yakını veya gazi ise 70 bin TL işletme kredisi kullanabilir.
Stratejik ve öncelikli sektörlerdeki işletmeler için kredi üst limiti 500 bin TL’dir.
Acil destek kredisi için vade 36 ay olarak kabul edilir.
Kredi faiz desteği kapsamında kredi alındıktan sonra 3 yıl süre ile bu destekten yararlanılabilir. İşletme 3 yılın ardında gerekli şartları karşıladığında yeniden destek kullanabilir.
İşletmelerin yıllık faiz ve kar payı tutarları KOSGEB tarafından belirlenen destek puanı doğrultusunda hesaplanır. KOSGEB acil destek kredisi için puan icra komitesi tarafından belirlenir.
Kredi faiz desteği kapsamında alınan krediler için vade 18 ay olarak düzenlenir, fakat kredi makine ve teçhizat kredisi sınıfına giriyorsa vade 36 aya çıkarılır.
Sonuç olarak, KOSGEB destekleri sürekli gelişen yapısıyla KOBİ’lerin karşılaştıkları tüm engelleri aşmalarını sağlamak amacı taşır. KOSGEB desteklerinden yararlanmanın temel şartları destek programına göre değişebilir. Ancak KOSGEB veri tabanına kayıt yapılmış olması, KOBİ beyannamesinin güncel olması ve işletmenin ticari faaliyetlerinin sürekliliği gibi şartlar değişmez. Zaman zaman hibe destekleri, zaman zaman ise yüksek oranlara çıkan geri ödemesiz destekleri ile gelişme yolunda adım atmak isteyen işletmeleri güçlendiren KOSGEB ve KOSGEB destekleri hakkında bilgi almak için en doğru yöntem www.kosgeb.gov.tr adresinin ziyaret edilmesidir. KOSGEB desteklerinin mevzuat ve uygulama esasları bazında incelenmesi gerekliliği unutulmamalı, bağlı bulunan kosgeb müdürlüklerinden danışmanlık alınmalıdır.
