Yurtiçi ve yurtdışına spor, eğlence, sağlık, ibadet, bilimsel veya kültürel etkileşim amacıyla yapılacak gezileri planlayan ve düzenleyen kişidir.
GÖREVLER
- – Genellikle yabancı turistlerin katıldığı, yurt dışında ya da yurt içinde başlayıp, gecelemesiz veya bir ya da daha çok gecelemeyi kapsayan turlar düzenler,
- – Türkiye’ den başka ülkelere veya başka ülkelerden Türkiye’ye kara, deniz ve hava ulaşım araçları ile gruplar halinde yapılacak gezilerin biletlerini satar, sattırır,
- – Ulaşım araçlarını kiralar, kara, hava, deniz araçları (Charter Cruiser gibi) ile turistlerin getirilme ve götürülme hizmetlerini düzenler,
- – Yurt içinde otobüs, minibüs, taksi, motor, yat vb. araçları sağlar, turistlerin araba kiralama işlerini düzenler,
- – Yalnız veya grup halinde gelen turistlerin giriş kapıları ve kalacakları konaklama tesisleri ile turistik hizmet üniteleri arasında her türlü nakil aracı ile nakledilmesine ilişkin hizmetleri yapar veya yaptırır,
- – Konaklama, sağlık tesisleri, eğlence yerleri ve spor gösterilerinde yer ayırtır,
- – Turistlere döviz mevzuatı, gümrük işlemleri, pasaport, vize ve seyahatleriyle ilgili çeşitli işlemlerde yardımcı olur, karşılama ve ağırlama hizmetlerini yerine getirir ve biletlerini sattığı bütün işletmelerin hizmetleri ile gezi plan ve programına ait bilgi verir,
- – Doğal, tarihsel veya arkeolojik değerlerin görülüp gezilmesi amacıyla düzenlenen ve gecelemesi olmayan şehir ve yöre turları düzenler (yarım gün, tam gün, gece turları gibi).
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- – Teleks,
- – Faks,
- – Telefon,
- – Fotokopi makinesi,
- – Diğer büro malzemeleri,
- – Turizmle ilgili yasa, yönetmelik ve tüzükler,
- – Gezi programları,
- – Turistik yerleri tanıtıcı yayınlar,
- – Her türlü ulaşım araç biletleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Operasyon Elemanı / Tur Operatörü olmak isteyenlerin;
- – Genel yeteneği yüksek,
- – Büro işlerinde çalışmaktan hoşlanan,
- – Başkalarıyla iyi iletişim kurabilen, duygularını anlayabilen ve düşüncelerini aktarabilen,
- – Pratik çözümler üretebilen, yaratıcı,
- – İkna yeteneği yüksek,
- – Dışa dönük,
- – Araştırmacı ve girişimci,
- – Yöneticilik özelliklerine sahip,
- – Dikkatli, ayrıntıları algılayabilen,
- – Hesaplama yeteneği yüksek,
- – Yabancı dil yeteneğine sahip,
- – Bir işi planlayıp uygulamaya koyabilen kimseler olmaları gerekmektedir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Operasyon Elemanları / Tur Operatörleri genellikle büro ortamında çalışırlar. Çalışma saatleri düzenli olup, iş değişiklik arz etmektedir. Çalışmalarını zamana bağlı olarak yürüttükleri için stres altında kalabilirler. Çalışırken Turizm Bakanlığı temsilcileriyle, turistlerle, turist rehberleriyle, otobüs- uçak şirket elemanlarıyla iletişim halindedirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Bu meslekte eğitim gören kişiler turizm sektöründe, seyahat acentesi bürolarında, otel, motel, tatil köyü ve benzeri kurumların ön bürolarında teknik eleman olarak çalışabilir veya kendi işyerlerini açabilirler.
Teknolojinin ilerlemesi, insanların boş zamanlarının ve ulaşım olanaklarının artmasına yol açmıştır. Bu da insanlarda çeşitli bölgeleri ve ülkeleri gezip görme isteğini arttırmaktadır. Yurt içinde çeşitli amaçlarla seyahat eden insanların sayısının artması yanında, özellikle yurtdışından birçok insan gezip görmek amacıyla ülkemize gelmektedir. Bu da hızla gelişen ve değişen dünyamızda, bireyin ve toplumun gereksinim ve isteklerinden kaynaklanan turizm faaliyetlerinde (ulaştırma, karşılama, dinlence, eğlence) bilimin ve teknolojinin tüm verilerinden yararlanarak özgün çözümler geliştiren elemanlara gereksinimi ortaya çıkarmaktadır.
Ayrıca turizm sektörünün alan olarak genişlemesi söz konusudur. Daha önce, deniz kıyıları ile sınırlanmış sektör, dağ turizmi, orman kampingleri gibi alanlar veya yeni keşfedilen tarihi bölgeleri turizme açabilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Tur operatörlüğü mesleğinin eğitimi; daha önceki yıllarda Kız Teknik Öğretimi Genel Müdürlüğüne bağlı anadolu kız meslek/anadolu meslek liselerinde “Seyahat Acenteciliği alanı Operasyon dalı ile Ticaret ve Turizm Öğretimi Genel Müdürlüğüne bağlı anadolu otelcilik ve turizm meslek liseleri bünyesindeki “Seyahat Acenteciliği” bölümünde verilmekte iken yeni uygulamaya göre meslek liseleri, teknik liseler, anadolu meslek liseleri ve anadolu teknik liselerinde Konaklama ve Seyahat Hizmetleri alanı Operasyon dalı ismiyle verilmeye başlanmıştır.
Ayrıca yaygın meslek ve teknik eğitim programları yoluyla da bu alan/dalda eğitim almak isteyenlere örgün eğitime denk mesleki eğitim verilebilmektedir.
Bunların dışında en az lise ve dengi okul mezunu olup, bir yabancı dili kullanabilir düzeyde bilenlere yönelik kamu ve özel sektörce düzenlenen 6 ay gibi kısa süreli kurslarda da mesleki eğitim verilmektedir
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
- – Meslek liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak,
- – Anadolu meslek ve anadolu teknik liselerine girebilmek için ise ilköğretim okullarının 6-7-8. sınıflarında yapılacak olan “Seviye Belirleme Sınavlarının” (SBS) sonucuna, yıl sonu ders ortalamaları ile belirlenen Yıl Sonu Başarı Puanının (YBP) eklenmesi ile elde edilecek olan yeterli Genel Orta Öğretim Yerleştirme Puanına (G-OYP) sahip olmak gerekmektedir.
- – Ortaöğretim kurumlarında; ders yılı sonunda veya ortalama yükseltme sınavları sonucuna göre 10 uncu sınıfa geçen ve teknik liseye geçiş şartlarını taşıyanlar teknik lise programlarına geçiş için başvurabilir. Teknik lise programına geçmek isteyen öğrencilerden gerekli koşulları taşıyanların başvuru formları, kurum müdürlüğünce onaylanarak ders kesiminden ortalama yükseltme sınavlarının bitimini izleyen beş iş günü içinde öğrencilere verilir.
- Teknik lise ve doğrudan alana kayıt yapılan programlar dışındaki mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında;
- a) 10 uncu sınıfa geçen öğrenciler, alan seçimi için ders kesiminden itibaren ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarının bitimini izleyen onuncu iş günü çalışma saati bitimine kadar öğrenim görmek istediği meslek alanının bulunduğu kurum müdürlüğüne başvururlar.
- b) Başvuru süresi sonunda öğrenciler, Alana Yöneltme Tavsiye Formu ve Öğrenci Tercihlerini Değerlendirme ve Yerleştirme Formu kullanılarak belirlenen alana yerleştirme puanı esas olmak üzere tercih ettikleri alanlara göre sıralanırlar. Alana yerleştirmede, ilgili alanın kontenjanı göz önünde bulundurulur. Bu puanlara göre yapılacak sıralama ile kontenjan kadar öğrencinin asıl ve yedek olmak üzere listeleri düzenlenir. Alana geçiş yapacak öğrencilerin kayıt-kabulleri, ağustos ayının üçüncü haftasında başlayıp ay sonuna kadar bitirilecek şekilde planlanır ve yıllık çalışma takviminde gösterilir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi meslek liselerinde 4 yıl sürelidir.
Eğitimin İçeriği:
Eğitimin amacı; ulaştırma, karşılama, dinlence, eğlence vb. turizm faaliyetlerinde, bilim ve teknolojinin verilerinden yararlanarak, eldeki bilgilerin uygulama alanına aktarılmasını sağlayan, bireyleri ve grubu; doğru ve amaca yönlendirebilen, turizm endüstrisindeki, kültürel, sanatsal ve teknolojik yenilikleri takip edebilen, alanıyla ilgili araç-gereçleri yerinde, zamanında ve doğru olarak kullanabilen nitelikli meslek elemanı yetiştirmektir.
– Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı Anadolu Kız Meslek /Anadolu Meslek Liselerinin “Konaklama ve Seyahat Hizmetleri alanı “Operasyon” dalında 1. yıl İngilizce veya Almanca hazırlık sınıfı okutulmaktadır. Öğrenciler, gelecek yıllardaki mesleki eğitimi yabancı dille tamamlayabilecek düzeyde yetiştirilirler. Sonraki 3 yılda genel kültür dersleri yanında, mesleki dersler teorik ve uygulamalı olarak verilir. Eğitim faaliyetleri turizm mevsimi ile paralel olarak sürdürülür. Öğrenim gören öğrenciler Ekim-Mart aylarında teorik ve uygulamalı eğitimlerini okulda; Nisan-Eylül aylarında da uygulamalı eğitimlerini bu alanda faaliyet gösteren tesislerde yapmaktadırlar.
MESLEKTE İLERLEME
– Daha önceki yıllarda meslek liselerinin Seyahat Acenteciliği, Tur Operatörlüğü bölümlerinden mezun olanlar istedikleri takdirde, Host ve Hosteslik (Otobüs), Otobüs İşletmeciliği, Otobüs Şoförlüğü (Kaptanlık), Turizm Rehberliği, Turizm ve Otel İşletmeciliği, Turizm ve Otel İşletmeciliği (Açıköğretim), Turizm ve Seyahat İşletmeciliği önlisans programlarına; şu anki uygulamaya göre meslek liselerinin Konaklama ve Seyahat Hizmetleri alanı Operasyon dalından mezun olanlar ise istedikleri takdirde, Aşçılık, Hazır Yemek ve Aşçılık, Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Turizm ve Otel İşletmeciliği, Turizm ve Otel İşletmeciliği (Açıköğretim), Turizm ve Seyahat İşletmeciliği, Host ve Hosteslik (Otobüs), Otobüs İşletmeciliği, Otobüs Şoförlüğü (Kaptanlık), Turizm Rehberliği önlisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Ayrıca, daha önceki yıllarda meslek liselerinin Seyahat Acenteciliği, Tur Operatörlüğü bölümlerinden mezun olanlar ÖSYM tarafından yapılan ÖSS’ye girip başarılı olmaları ve üniversitelerin, Konaklama İşletmeciliği Öğretmenliği, Konaklama İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Konaklama İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O), Seyahat İşletmeciliği (Turizm İşl.ve Otelcilik Y.O.) Seyahat İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.), Seyahat İşlet. ve Turizm Rehberliği. Öğretmenliği, Seyahat İşletmeciliği ve Turizm Rehberliği (Turizm İşlt. ve Otelcilik Y.O.), Turist Rehberliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.), Turist Rehberliği (Turizm İşlt. ve Otelcilik Y.O.), Turizm İşletmeciliği(Turizm İşletmeciliği ve Bilişim Bilimleri Y.O), Turizm İşletmeciliği (Uygulamalı Bilimler Y.O.), Turizm İşlet. ve Otelcilik (Turizm İşl.ve Otel.Y.O.), Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.,Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik(Uygulamalı Bilimler Y.O.), Turizm ve Otel işletmeciliği (Uyg.Tek. ve İşl. YO.), Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Turizm ve Otel İşletmeciliği Y.O., Turizm ve Otel İşlet.(Turizm ve Otel İşlet.Y.O), Turizm ve Otel İşlet. (Turizm ve Otelcilik Y.O), Turizm ve Otelcilik (Uygulamalı Bilimler Y.O.) lisans programlarını,
Yeni uygulamaya göre meslek liselerinin Konaklama ve Seyahat Hizmetleri alanı Operasyon dalından mezun olanlar ise ÖSYM tarafından yapılan ÖSS’ye girip başarılı olmaları ve üniversitelerin, Konaklama İşletmeciliği Öğretmenliği, Konaklama İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Konaklama İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O), Seyahat İşletmeciliği (Turizm İşl.ve Otelcilik Y.O.) Seyahat İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.), Seyahat İşlet. ve Turizm Rehberliği. Öğretmenliği, Seyahat İşletmeciliği ve Turizm Rehberliği (Turizm İşlt. ve Otelcilik Y.O.), Turist Rehberliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.), Turist Rehberliği (Turizm İşlt. ve Otelcilik Y.O.), Turizm İşletmeciliği(Turizm İşletmeciliği ve Bilişim Bilimleri Y.O), Turizm İşletmeciliği (Uygulamalı Bilimler Y.O.), Turizm İşlet. ve Otelcilik (Turizm İşl.ve Otel.Y.O.), Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.,Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik(Uygulamalı Bilimler Y.O.), Turizm ve Otel işletmeciliği (Uyg.Tek. ve İşl. YO.), Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Turizm ve Otel İşletmeciliği Y.O., Turizm ve Otel İşlet.(Turizm ve Otel İşlet.Y.O), Turizm ve Otel İşlet. (Turizm ve Otelcilik Y.O), Turizm ve Otelcilik (Uygulamalı Bilimler Y.O.) lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
– Tecrübe kazanmış olan meslek elemanları turizm alanının değişik birimlerine geçiş yapabilirler.
– Yönetici kadrolarında görev alabilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Meslek liselerinde öğrencilere 2. sınıftan itibaren turistik tesislerde uygulamalı eğitim gördükleri sürece, işyerleri tarafından asgari ücretin en az %60’ı oranında ücret ödenmektedir (3308 sayılı yasa). Ayrıca, hastalık ve iş kazalarına karşı sigortaları bu süre boyunca devlet tarafından yapılmaktadır.
- – Operasyon Elemanları / Tur Operatörleri çalıştıkları gruplarda verdikleri hizmetlere göre farklı kazançlar elde etmektedir. Yurtiçi ya da yurtdışı turlarında %20 gibi bir kazançla çalışılmaktadır. Riski bol olan bu turlardan zarar etme olasılığı da vardır. Dış hatlar uçak bileti satışlarında her biletten %9, iç hatlar uçak bileti satışlarında her biletten %5 oranında gelir elde edilmektedir. Ancak, en fazla karın yurt dışından grup getiren ve araç kiralaması (rent-a-car) faaliyetlerinde bulunan seyahat acentelerinde olduğu söylenebilir.
- – Bir seyahat acentesinde “Operasyon Elemanı / Tur Operatörü” olarak görev yapan kişinin aylık kazancı seyahat acenteleri ile yaptıkları anlaşmalara göre değişiklik göstermektedir. Bu miktar bazı dönemlerde oldukça yüksek rakamlara ulaşmaktadır.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- – İlgili eğitim kurumları,
- – Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
- – Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube Müdürlükleri,
- – Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB).
