Tekstil materyallerinin hammaddeden alıp tekstil kullanıcısına varıncaya kadar gerekli tüm fiziksel ve kimyasal testlerini yapan, standartlar ve kalite kontrol konusunda yeterli bilgiye sahip kişidir.
GÖREVLER
- – Tekstil mühendislerinin ve teknikerlerinin denetimleri altında Türk ve dünya standartlarına uygun numuneler üzerinde fiziksel kimyasal test çalışmaları yapar,
- – Test sonuçlarını ilgili grafiklere işler, değerlendirir ve sonuçları ile ilgili rapor hazırlar,
- – Üretim işlemlerini izleyip, üretim sırasında meydana gelebilecek hataları saptar ve ilgililere bildirir,
- – Elyaftan, ipliklerden ve dokunan kumaştan tekniğine uygun örnekler alır,
- – Üretilmek istenen mamulün gerekirse analiz ve tasarımını yapar,
- – Yarı mamul ve mamullerin kalite kontrolünü yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- – Her çeşit elyaf, iplik, dokuma ve örme kumaş, boya maddeleri, yardımcı malzemeler,
- – Büküm cihazı,
- – Yabancı madde tayin edici cihaz,
- – Laboratuar alet ve cihazları (deney tüpü, şişeler vb.),
- – Tekstil ile ilgili örnekler,
- – Kalite kontrol cihaz ve aletleri,
- – Bilgisayar.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Tekstil Laborantı / Tekstil Kalite Kontrol Teknisyeni olmak isteyenlerin;
- – Matematik ve fen bilgisi ile ilgili konularda başarılı,
- – Renkleri ve şekilleri iyi ayırt edebilen,
- – Anlama, yorumlama ve anlatabilme yeteneğine sahip,
- – Araştırmacı,
- – Bedenen sağlıklı (özellikleri gözleri ve elleri sağlam ),
- – Ekip içinde çalışabilen,
- – Düzenli, sabırlı ve dikkatli kimseler olması gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Tekstil Laborantı / Tekstil Kalite Kontrol Teknisyeni, genellikle laboratuvar ve işletme ortamında çalışır. Çalışma ortamı gürültülü olup, havada lif tozları, kimyasal madde buharları bulunabilir. Çalışırken tekstil, makine, kimya, endüstri mühendisleri ve iş sahipleriyle etkileşim halindedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Tekstil Laborantı / Tekstil Kalite Kontrol Teknisyenleri kamu kuruluşları ile özel sektöre ait iş yerlerinde çalışabilirler. Tekstil fabrikalarının herhangi bir bölümünde (iplik, dokuma, örme, boya, baskı, terbiye, konfeksiyon, kalite-kontrol laboratuvarı) ve test laboratuvarlarında çalışabilecekleri gibi kendi atölyelerini ve işyerlerini de açabilirler.
Ülke ekonomisinde önemli bir yer tutan ülkemizin gelişmiş bir sanayi dalı olan tekstil sektöründe, meslek elemanlarının iş bulma olanakları oldukça yüksektir.
Ayrıca, Gümrük Birliğine geçişin ve Avrupa Topluluğu ile bütünleşme çalışmaları doğrultusunda, tekstil ürünlerinin uluslararası piyasalarda daha fazla yer alabilmesi için sektörün rekabet gücünün olması gerekmektedir. Bunun için kalitenin ve verimliliğin arttırılması gerekmektedir. Kaliteli üretim etkin bir kontrol mekanizması gerektirir. Bu nedenle, tekstil kalite kontrol teknisyenlerine talep artacaktır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, anadolu kız teknik /anadolu kız meslek/kız meslek/kız teknik liselerinin, Tekstil alanı Kalite Kontrol dalında verilmekte iken yeni uygulamaya göre meslek liseleri, teknik liseler, anadolu meslek liseleri ve anadolu teknik liselerinin Tekstil Teknolojisi alanı Tekstil Laborantlığı dalı ismiyle verilmeye başlanmıştır.
Ayrıca üniversitelerin veya özel kuruluşların açtığı kurslarda bu mesleğin eğitimi verilmektedir.
Yaygın meslek ve teknik eğitim programları yoluyla da bu alan/dalda eğitim almak isteyenlere örgün eğitime denk mesleki eğitim verilebilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
- Meslek liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak,
- Anadolu meslek ve anadolu teknik liselerine girebilmek için ise ilköğretim okullarının 6-7-8. sınıflarında yapılacak olan “Seviye Belirleme Sınavlarının” (SBS) sonucuna, yıl sonu ders ortalamaları ile belirlenen Yıl Sonu Başarı Puanının (YBP) eklenmesi ile elde edilecek olan yeterli Genel Orta Öğretim Yerleştirme Puanına (G-OYP) sahip olmak gerekmektedir.
- Ortaöğretim kurumlarında; ders yılı sonunda veya ortalama yükseltme sınavları sonucuna göre 10 uncu sınıfa geçen ve teknik liseye geçiş şartlarını taşıyanlar teknik lise programlarına geçiş için başvurabilir. Teknik lise programına geçmek isteyen öğrencilerden gerekli koşulları taşıyanların başvuru formları, kurum müdürlüğünce onaylanarak ders kesiminden ortalama yükseltme sınavlarının bitimini izleyen beş iş günü içinde öğrencilere verilir.
- Teknik lise ve doğrudan alana kayıt yapılan programlar dışındaki mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında;
- 10 uncu sınıfa geçen öğrenciler, alan seçimi için ders kesiminden itibaren ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarının bitimini izleyen onuncu iş günü çalışma saati bitimine kadar öğrenim görmek istediği meslek alanının bulunduğu kurum müdürlüğüne başvururlar.
- Başvuru süresi sonunda öğrenciler, Alana Yöneltme Tavsiye Formu ve Öğrenci Tercihlerini Değerlendirme ve Yerleştirme Formu kullanılarak belirlenen alana yerleştirme puanı esas olmak üzere tercih ettikleri alanlara göre sıralanırlar. Alana yerleştirmede, ilgili alanın kontenjanı göz önünde bulundurulur. Bu puanlara göre yapılacak sıralama ile kontenjan kadar öğrencinin asıl ve yedek olmak üzere listeleri düzenlenir. Alana geçiş yapacak öğrencilerin kayıt-kabulleri, ağustos ayının üçüncü haftasında başlayıp ay sonuna kadar bitirilecek şekilde planlanır ve yıllık çalışma takviminde gösterilir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır. Ortak 9.sınıfın sonunda meslek lisesine geçiş yapan öğrencinin alanı belirlenir. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. sınıfta verilmektedir. 11. ve 12. sınıfta diplomaya götüren dala ait yeterlikleri içeren dersler yer almaktadır. 10. sınıfın sonunda, bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fizikî kapasitesi ile öğrencilerin mesleki yeterlikleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılır.
Eğitim süresince;
- Ortak Dersler: Dil ve Anlatım, Türk Edebiyatı, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Tarih, T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük, Coğrafya, Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji, Sağlık Bilgisi, Felsefe, Yabancı Dil, Beden Eğitimi, Millî Güvenlik Bilgisi, Trafik ve İlk Yardım, Tanıtım ve Yönlendirme.
- Alan Ortak Dersleri: Bilgi ve İletişim Teknolojisi, Tekstil Teknolojisi, Matematik, Mesleki Gelişim, Tekstil Lifleri
- Dal Dersleri: İşletmelerde Beceri Eğitimi, Tekstil Kimyası, Laboratuvar Kimyası, Genel Test Laboratuvarı, Analitik Test Laboratuvarı, Tekstilde Kalite, Tekstilde Kontrol derslerini alırlar.
MESLEKTE İLERLEME
İstihdam edildikleri işyerlerinde başarılı olanlar kısım şefi, müdür yardımcısı ve müdür düzeyine kadar ilerleyebilirler.
Daha önceki yıllarda meslek liselerinin tekstil alanı kalite kontrol dalından mezun olanlar ile yeni uygulamaya göre Tekstil Teknolojisi alanı mezunları istedikleri takdirde, Halı ve Kilim, Halıcılık, Moda ve Tekstil Tasarımı, Tekstil önlisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Ayrıca daha önceki yıllarda meslek liselerinin tekstil alanı kalite kontrol dalından mezun olanlar ÖSYM tarafından yapılan ÖSS’ye girip başarılı olmaları ve üniversitelerin Tekstil Öğretmenliği, Tekstil Dokuma ve Örgü Öğretmenliği lisans programlarını; yeni uygulamaya göre Tekstil Teknolojisi alanı mezunları ise Tekstil Öğretmenliği, Tekstil Dokuma ve Örgü Öğretmenliği, Tekstil Terbiye Öğretmenliği lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
- İşletmelerde mesleki eğitim süresince yaşlarına uygun asgari ücretin % 30’undan az olmamak üzere ücret alırlar.
- İşletmenin sağladığı diğer sosyal imkanlardan faydalanırlar,
- Hastalık, iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigorta edilirler; eğitimleri süresince muayene ve tedavi masrafları Sosyal Güvenlik Kurumunca karşılanır.
- Meslek yüksek okullarında ise öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu‘nca verilen öğrenci kredisinden faydalanabilirler.
- Eğitim sonrası işe yeni başlayanlar asgari ücret tutarında, tecrübeli elemanlar ise deneyime, işteki performans ve pozisyona, çalışılan yerin yapısı ve büyüklüğüne göre asgari ücretin en az 2-3 katı gelir elde edebilmektedirler.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi Bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube müdürlükleri.
