Çalışmakta olduğu eğitim kurumlarında, öğrencilerine, el sanatları ve dekoratif sanatlar ile ilgili olmak üzere M.E.B. tarafından onaylanmış öğretim programlarına ve ilgili mevzuata bağlı kalarak bilgi, beceri, tutum ve davranışları kazandıran kişilere El Sanatları ve Dekoratif Sanatlar Öğretmeni deniliyor.
El Sanatları ve Dekoratif Sanatlar Öğretmenlerinin Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?
El sanatları ve dekoratif sanatlar öğretmenleri; görevli oldukları kurumun genel çalışma prensipleri doğrultusunda araç, gereç ve ekipmanları etkin bir şekilde kullanarak; iş güvenliği, işçi sağlığı ve çevre koruma düzenlemelerine ve mesleklerinin kalite ve verimlilik gerekliliklerine uygun olarak;
- Eğitim verecekleri grubun düzeyine uygun bir çalışma planı yapma,
- Sorumlulukları altında bulunan laboratuvar, atölye, işlik ve benzeri yerleri eğitime hazır durumda tutma,
- Gerektiğinde kullanılmakta olan aletler ve makineler ile ilgili bakımları ve basit onarımları yapmak,
- Kendilerine ayrılmış olan ders saatlerinde önceden belirlenen çalışma programını uygulamak ve öğrencilerine alanı ile ilgili bilgileri ve becerileri kazandırmak,
- Öğrencilerinin başarılarını değerlendirmek,
- Eğitici kol çalışmalarında görev almak ve öğrencilerinin yeteneklerini geliştirici etkinlikler düzenlemek,
- Öğrencilerinin gelişimlerini izlemek, bunların öğretim programlarına da yansıtılabilmesi için ilgililere önerilerde bulunmak,
- Alanı ile ilgili araştırmalar gerçekleştirmek,
- Teknolojik gelişmeleri izlemek ve uygun gelişmeleri ders programına yansıtmak,
- Nöbetçi olduğu günlerde okul içerisindeki düzeni ve disiplini sağlamak,
- Sorumlu olduğu sınıfın öğrencilerinin alan ve ders seçimleri ile ilgili olarak kendilerine yardımcı olmak gibi gören ve sorumlulukları yerine getiriyorlar.
El Sanatları ve Dekoratif Sanatlar Öğretmeni Olmak İçin Gereken Özellikler Nelerdir?
El sanatları ve dekoratif sanatlar öğretmenliği yapmak isteyen kişilerin hem alanları ile hem de öğretmenlik mesleği ile ilgili aranan niteliklere sahip olması önem taşıyor. Bu alanda öğretmenlik yapacak kişilerde bulunması gereken özellikler şu şekilde sıralanıyor:
- Şekil algısına ve çizim yeteneğine olmak,
- Estetik görüşe ve yaratıcılığa sahip olmak,
- El – göz koordinasyonuna, el ve parmak becerisine sahip olmak,
- Gelişmiş bir ifade yeteneğine sahip olmak,
- İyi bir öğrenme ortamı sağlayabilmek,
- Dikkatli ve işine özen gösteren bir yapıda olmak,
- İnsan ilişkilerinde başarılı olmak,
- Sevecen, hoşgörülü ve sabırlı bir kişiliğe sahip olmak,
- Öğrencilerinin duygularını ve düşüncelerini doğru bir şekilde anlayabilmek,
- Kendini geliştirmeye istekli ve bu konuda gerekeni yapan bir kişi olmak.
El Sanatları ve Dekoratif Sanatlar Öğretmenleri Hangi Araç – Gereçleri Kullanır?
El sanatları ve dekoratif sanatlar öğretmenleri, alanları ile ilgili meslek derslerinin eğitim – öğretim programını, hem günlük hem yıllık çalışma planlarını, not defterini, ders defterini, yoklama fişlerini, öğrenci iş takip formlarını, ders kitaplarını, yardımcı kitapları, iş ve işlem yapraklarını, bilgi yapraklarını, meslek alanı ile ilgili olan bazı teknik yayınları, dekoratif sanatlar ile ilgili olan çeşitli araç – gereçleri, el tezgahını, dikiş makinesini, deri trikotaj makinesini, cendere ve cendere kalıplarını, el ütülerini ve diğer gerekli araç – gereç ve malzemeleri kullanıyorlar.
El sanatları ve dekoratif sanatlar öğretmenleri; genellikle sınıflarda ya da atölyelerde görev yapıyorlar. Çalışma ortamlarının tozlu ve kokulu olabilmesi nedeni ile kokulara karşı alerjisi olanların, solunum zorluğu çekenlerin ve farklı alerjik rahatsızlıkları olanların bu mesleği yaparken zorluklarla karşılaşması söz konusu olabiliyor. Genel olarak M.E.B.’e bağlı bulunan özel ya da resmi kız meslek liselerinde, kız teknik liselerinde ve Halk Eğitim Merkezleri, Olgunlaşma Enstitüleri, Pratik Kız Sanat Okulları gibi yaygın eğitim kurumlarında, sınıf ya da atölye ortamlarında görev alıyorlar. Çeşitli resmi ve özel, kurum ve kuruluşlarda eğitimci, uzman, yönetici ve alanları ile ilgili sanat danışmanlığı görevlerini yerine getirebiliyorlar. Ayrıca istedikleri takdirde kendi iş yerlerini de açabiliyorlar.
El Sanatları Nedir?
Anadolu, yüzyıllar boyunca çok farklı uygarlıklara ev sahipliği yapmasından dolayı büyük bir kültür çeşitliliğine sahip bulunuyor. Her toplumun kültür öğeleri; kendi yaşam biçimlerinden, inançlarından, değer yargılarından oluşuyor. Buna bağlı olarak da her milletin kendine özgü bir kültürü bulunuyor. El sanatları ise toplumların yaşam biçimlerini, geleneklerini göreneklerini yaşamak ve yaşatmak için gösterdikleri çabalar sonucunda ortaya çıkıyor. Bir toplumu kültürel ve sanatsal olarak tanımanın yollarından biri de o topluma ait bulunan el sanatları ürünlerinin doğru bir şekilde yorumlanmasından geçiyor. El sanatları; halk kültürünün önemli bir öğesi olması nedeni ile kültürel değerlerin yaşatılmasında ve korunmasında önemli bir role sahip bulunuyor. Toplumların yaşayışları, inançları ve ekonomik imkanları hakkında da bilgi veren el sanatları; özgün, yöresel ve otantik değerlerden meydana geliyor.
İşleme, süsleme gibi daha çok el emeği kullanılarak yapılan el sanatları, güzel sanatların en incelik gerektiren kollarından biri olarak biliniyor. El sanatları, ülkelerin kültürel kişiliğinin en canlı örneklerini içeriyor. Sedef kakmacılığı, tahta oymacılığı, iğne oyası, ağaç, maden, cam işçiliği, çinicilik, yaldız bezeme, minyatür, tezhip, süsleme sanatları el sanatlarının kapsamında yer alıyor.
Geçmişten günümüze kadar gelen ve günümüzde de devam ettirilen belli başlı el sanatlarımız arasında; dokuma sanatları, işleme sanatları, örgü sanatları, madencilik ile ilgili sanatlar, taş işleme sanatı, ağaç işleme sanatı, dekoratif sanatlar ve deri ile yapılan sanatlar yer alıyor.
Türk el sanatları, geleneksel yapısını korumakla birlikte yöresel olarak çeşitlilikler gösteriyorlar. Hayvancılığın gelişmiş olduğu bölgelerde halı – kilim – battaniye ile yöresel kumaş dokumacılığı yaygın bir şekilde görülebiliyor. Taş ve ağaç olarak zengin olan bölgelerde ağaç ve taş işlemeciliği gibi el sanatlarına hem hammadde bolluğu hem de istihdamın ve ekonomik canlılığın artırılması gibi sebeplerle daha çok rastlanabiliyor. Kastamonu yöresinde geleneksel el dokuması kumaş ve ahşap oymacılığının, Eskişehir yöresinde ise lületaşı işlemeciliğinin yaygınlığı da bu durumun en güzel örnekleri arasında sayılabiliyor.
