Psikolojik danışmanlık ruhsal sıkıntı yaşayan, depresyon, kaygı, uyum gibi bozuklukları olan hatta psikiyatrik tedavi alan tüm kişilere yapılması gereken seanslar olarak düşünülmektedir. Fakat psikolojik danışmanlık sadece sorun odaklı bir terapi değildir yani psikolojik bir rahatsızlık ya da ruhsal bir sıkıntı yaşamayan insanların bile psikolojik danışmanlık hizmetinden faydalanması mümkündür.
Psikolojik Danışma Nedir?
Psikolojik danışmanlık kişilere tamamen gönüllük esaslı uygulanan seanslar şeklinde düzenlenen ve kişilere fayda sağlamayı amaç edinen psikoloji oturumlarıdır.
Kimler Psikolojik Danışma Yapabilir?
Psikolojik danışmanlık uygulayan kişiler mutlaka alanında uzman olan, yetkin ve yeterli kişiler tarafından uygulanmalıdır. Şöyle örnekleyecek olursak; talihsiz bir trafik kazası sonrası bacağınızdaki kemiğinizde kırık oluştuğunu varsayalım. Sizler bu kırık tedavisi için alanında uzman bir ortopedi ve travmatoloji uzmanına tedavi olmak istersiniz yani sizin bacağınızda oluşan sorundan anlayan ve bu gibi sorunlar konusunda uzman olan kişiler ortopedi ve travmatoloji doktorlarıdır.
Aynı şekilde psikolojik bir yardım almanız gerektiğinde de alanında uzman yani psikolog ya da psikolojik danışmalara başvuru yapmak sizin ruh sağlığı alanındaki sorununuzun uzmanı tarafından değerlendirilmesini sağlayacaktır. Psikolojik danışma yapmak tamamen uzman kişiler tarafından yapılmalıdır. Uzmanı olmayan birçok kişi bu alanda ısrarla çalışmalar yapmakta ve danışanlara yanlış yöntemler uygulayarak sağlığını olumsuz etkilemektedir.
Her Psikolojik Danışma Aynı Mıdır?
Tüm insanlar birbiri ile benzer olmadığı gibi her insana psikolojik danışmada uygulanan standart bir yöntem bulunmamaktadır. Yani kişiye psikolojik danışma esnasında uygulanan yöntemler kişilere ve kişilerin sorunlarına ya da danıştıkları konulara göre farklılık göstermektedir. Bireysel farklılıklar neticesinde psikolojik danışma yaklaşımlarının çoğu manevi yani elle tutulmayan gözle görülmeyen boyutta düşünülmektedir. Fakat bütün bu soyut çalışmaların belirtileri somut davranışlara yansıyan değişiklerle ortaya çıkmaktadır. Örneğin uyku problemi yaşayan bir kimse ya da fobileri ve takıntıları olan kimseleri psikolojik danışma uygulamalarından sonra bu sorunlarına çözüm bulunabilmektedir.
Psikolojik Danışma Alırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Psikolojik danışma alan kişilerin dikkat etmesi gerek en önemli unsurları özetleyecek olursak; uzman kişilerden yani üniversitelerin psikoloji ve psikolojik danışmanlık ve rehberlik bölümünden mezun olmuş yetkin kişilerden danışma almaları gerekmektedir. Diğer bir unsur ise psikolojik danışmaya karşı ön yargı geliştirmemeye, yani psikolojik danışmaya uygulayan kişiye karşı direnç göstermemeye dikkat edilmelidir.
Psikolojik danışmanlık bireylerin kendilerini anlamalarını sağlayan, sorunlarını çözmelerine yardımcı olan, çevreleriyle daha uyumlu bireyler olmalarını sağlayan bir yardım hizmetidir. Genelde kişinin günlük hayatlarında yaşadıkları problemleri çözmeye yönelik verilen danışma hizmetinin birçok alt dalı bulunmaktadır. Psikolojik danışmanların kendilerine danışan kişileri etkin bir şekilde dinlemek, yeri geldiğinde sorular sormak, danışanın tüm problemlerini fark etmek, danışanın sorunlarını çözebilmek için doğru tedavi yolunu bulmak gibi yükümlülükleri vardır.
Psikolojik Danışmanların Sahip Olması Gereken Özellikler
Psikolojik danışmanların sahip olmaları gereken bazı özellikler vardır. Bunların başında empati gelir. Danışman kendisine danışan bir bireyin sorunlarını empati yaparak anlamalı ve sorunu çözebilmeli. Psikolojik danışmanlar iyi iletişim becerilerine sahip olmalıdır. Karşısındaki kişinin anlattıklarını iyi anlamalı ve tedavi sürecinde danışanlarına karşı kendilerini iyi ifade edebilmelidir. Ayrıca duygularını yönetebilen ve duygularına hakim olabilen insanlar olmalılardır. Ağır bir travma geçiren bir kişinin karşısında duygularını ve gözyaşlarını tutabilmeli, danışanlarına onlara acıdıkları hissiyatını vermemelilerdir. Danışanların sahip olması gereken önemli özelliklerden biri de tarafsız ve önyargısız olmalarıdır. Kendilerine danışmaya gelen kişilerin dış görünüşü, konuşması, kıyafetleri, dili, dini, etnik kökeni, yaşı veya ekonomik durumu gibi unsurlara göre yargılamamalı ve herkese eşit şekilde davranmalıdırlar.
Danışmanlıkta önemli unsurlardan biri de etik kurallardır. Bu kurallara göre bir danışman öncelikle danışana zarar vermemeli, danışana zarar verdiğini hissettiği an danışanını başka bir danışana yönlendirmelidir. Başka bir etik kuralı ise gizliliktir. Danışan ve danışman arasında konuşulanlar 3. kişilerle paylaşılamaz. Ancak danışanın kendisine veya başkasına zarar verme potansiyeli olduğunu danışman fark ederse gerekli yerlere başvurabilir.
Psikolojik Danışmanlar Nerelerde Çalışabilir?
Psikolojik danışmanlar birçok dalda yer alabilirler. Okullarda rehberlik ve psikolojik danışan olarak görev alabilirler. Ya da bağımsız bir kuruluşta danışman olarak çalışabilirler. Bağımsız kurumlarda aldıkları eğitimlere göre evlilik ve çift terapisti, aile terapisti, kariyer danışmanı gibi uzmanlık alanlarında yer alabilirler.
Nasıl Psikolojik Danışman Olunur?
Öncelikle psikolojik danışman olabilmek için üniversitelerin eğitim fakültelerinde yer alan 4 yıllık Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık veya Psikoloji bölümünü başarıyla bitirmek gerekiyor. Daha sonra ister okullarda ister danışmanlık merkezlerinde ‘psikolojik danışman’ olarak çalışılabilir.
