Türkiye’de bilim alanındaki çalışmalarla araştırmaların uluslararası seviyeye yükseltilmesi amacıyla faaliyetlerini sürdüren Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) sağladığı desteklerle gelişmelerin öncüsü olmaya devam ediyor. 

TÜBİTAK destekleri Ulusal Destek Programları, Uluslararası Ortaklı Destek Programları ve Sanayi Teşvikleri olmak üzere üç ayrı kategoriye ayrılabiliyor. Bu yazımızda TÜBİTAK destekleri kapsamında bulunan Ulusal Destek Programları ve amaçları hakkında bilgi aktaracağız.

TÜBİTAK Ulusal Destek Programları

1. Teknogirişim Sermayesi Desteği Programı (BİGG)

Teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerinin desteklenmesi ve nitelikli iş gücü için istihdam imkanlarının geliştirilmesi amacıyla hayata geçirilen BİGG, girişimcilerin çoklu faydalarla karşılaşmasını sağlıyor. Destekten yararlanabilmek için ilk olarak iş fikrinin uygulayıcı kuruluşlara sunulması gerekiyor, kabul edilen iş fikirlerinin iş planı dahilinde faaliyete başlatılabilmesi için ikinci aşamaya geçiliyor ve son aşamada da iş fikrinin Ar-Ge çalışmaları ile işlevsellik bakımından desteklenmesi sağlanıyor. 3. Aşamada kuruluş TÜBİTAK Ar-Ge Başlangıç Destek Programı’na başvurarak destek kapsamını genişletebiliyor. 

2. TÜBİTAK Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı 

2010 yılından bu yana yalnızca TÜBİTAK tarafından yürütülen bu destek sayesinde katma değer yaratan firmaların araştırma ve geliştirme yani AR-GE çalışmaları desteklenerek Türkiye sanayisinin kalkındırılması amaçlanıyor. Yalnızca KOBİ düzeyindeki işletmelerin başvurabildiği bu proje destek süreci 36 ay devam ediyor ve programın bütçe sınırı bulunmuyor. 

3. Proje Pazarları Destekleme Programı

Somut niteliğe sahip AR-Ge iş fikirlerinin geliştirilmesi için farklı uzmanlıklara ihtiyaç duyanlara destek olunması amacıyla başlatılan destek programında; üniversitelerin ve özel sektör kuruluşlarının temsilcileri ile iş fikri sahipleri bir araya getiriliyor. Proje Park 14 ve TechXtile gibi başarılı projeler Proje Pazarları Destekleme Programı neticesinde oluşan projelere örnek olarak gösterilebiliyor. 

4. TÜBİTAK KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı

Kobilerin teknolojik kapasitelerinin geliştirilmesi amacıyla başlatılan TÜBİTAK destekleri arasında yer alan Ar-Ge Başlangıç Destek Programına yalnızca KOBİ statüsünde yer alan işletmeler başvurabiliyor. 600 bin TL bütçe ve 18 ay ile sınırlı olan destek süreci sırasında yeni ürünlerin üretilmesi, ürünlerin geliştirilmesi ve ürün kalitesinin iyileştirilmesi amaçlarının gerçekleştirilmesi hedefleniyor. 

5. TÜBİTAK Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik P. D. P.

Teknolojik gelişmelerin hızlandırılması, özgün teknolojilerinin geliştirilip bilgi birikiminin artırılması amacıyla faaliyete geçirilen TÜBİTAK destek programı çağrı usulüyle çıkıyor. Büyük ölçekli kuruluşlar için destek oranı %60, KOBİ’ler için ise %75 oranında belirleniyor. Destek verilecek projelerin kapsamı çağrılarda bildiriliyor. 

6. Üniversite-Sanayi İş Birliği Destek Programı 

Üniversitelerin, kamu araştırma merkezlerinin ve enstitülerin bilgi birikimlerinin, Türkiye’de faaliyet gösterilen kuruluşların ihtiyaçlarına yönelik olarak sanayileştirilmesi ve ticarileştirilmesine dayanan bu destek programı sırasında kuruluşlar ve bilgi aktarımı yapacak kurumlar arasında anlaşma imzalanıyor. 

7. Yenilik Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programı

Üniversite ve sanayi iş birliklerinin canlandırılması, startupların hızla büyütülebilmesi ve girişimcilik kapasitesinin arttırılması adına faaliyete geçirilen Yenilik Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programına Türkiye’de yerleşik sermaye şirketleri, Vakıf üniversiteleri, devlet üniversiteleri, sanayi odaları, ticaret odaları ve organize sanayi bölgeleri gibi taraflar başvurabiliyor. 

8. Girişim Sermayesi Destekleme Programı (GİSDEP)

TÜBİTAK ve Hazine Müsteşarlığı ortaklığında yürütülen Girişim Sermayesi Destek Programı ile erken aşamadaki teknoloji şirketlerinin desteklenmesi, bu şirketlere Ar-Ge sonuçlarının ticarileştirilmesi için uygun ortam yaratılması, şirketler için sürdürülebilir girişim sermayesi ekosisteminin oluşturulması ve sermaye ekosisteminin devamlılığının sağlanması adına girişimcilerin ihtiyaç duydukları finansal desteklerin çeşitlendirilmesi amaçlanıyor. 

9. TÜBİTAK Patent Destek Programı

Türkiye’den hem ulusal hem de uluslararası patent başvurularının arttırılması amacıyla başlatılan TÜBİTAK destekleri kapsamında TPE, WIPO, EPO, JPO, USPTO gibi kurumlara yapılması planlanan patent başvuruları için destek sağlanıyor. TÜBİTAK resmi internet sitesinde ulusal veya uluslararası başvurular için bilgilendirme kılavuzları yer alıyor. 

10. Öncül Ar-Ge Laboratuvarları Destekleme Programı

Türk bilim adamlarının imkanlarının arttırılıp araştırma niteliklerinin bir üst noktaya taşınması amacıyla planlanan Öncül Ar-Ge Laboratuvarları Destekleme Programı sayesinde hem ulusal hem de uluslararası kuruluşların Türkiye sınırlarında kuracakları Ar-Ge laboratuvarları için hibe desteği sağlanıyor. 

11. Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı

Üniversitelerde üretilen teknolojilerin katma değer sağlayacak şekilde ticarileştirilmesi, üniversiteler ve özel kuruluşlar arasındaki iş birliğinin artırılması ve üniversiteler ile sanayi kuruluşları arasında dirsek temasının sağlanması amacıyla başlatılan destek sürecinde Teknoloji Transfer Ofisleri  (TTO) bilgilerine TÜBİTAK sitesinden erişilebiliyor. 

Yazımızda değindiğimiz tüm TÜBİTAK destekleri ile ilgili detaylı bilgi almak isteyenlerin TÜBİTAK resmi internet sitesine girmesi, TÜBİTAK destekleri mevzuatları hakkında inceleme yapması gerekiyor. Yazımızda bahsettiğimiz TÜBİTAK destekleri amaçları buz dağının görünen kısmıdır, yalnızca farkındalık sağlamak amacıyla yazılmıştır.