Kendimize sorduğumuz sorulardan bir tanesi de “sahip olduğumuz fikirleri nasıl hayata geçirebiliriz” sorusudur. Birçok kişi bu soruyu çalışmaya başladığında ya da birçok iyi fikir bulduğunu düşünmeye başladığında sorar. Ancak sağlıklı bir organizasyonun en büyük özelliklerinden bir tanesi gerçekleştirebileceğinden daha fazla fikre sahip olmasıdır.
Gerçek mücadele, bu fikirleri etkili bir şekilde yönetme noktasında başlar. Fikirlerin en basit ancak faydalı halini bulmak ve hayata geçirmek inovasyonun başarı hedefidir. Bu başarı hedefine ulaşabilme yeteneği büyük şirketler ile diğerleri arasındaki farkı oluşturmaktadır. Elde edilebilecek başarı işletmenin yer aldığı sektöre, işletmenin kendisine ve fikirlere bağlı olarak değişebilmektedir.
Fikirleri Yönetebilir misiniz?
Başta yaratıcı kişiler olmak üzere birçok kişi “inovasyonun ya da fikrin yönetimini” paradoksal hatta aşağılayıcı bir konsept olarak görmektedir. Bu kişiler yeni inovasyonları sağlayacak şeylerin kendi yetenekleri ve deney yapma özgürlüklerinin olduğunu, inovasyonun yönetilemeyeceğini ve bunu yapmaya çalışanların ise boğulacağını düşünmektedir.
Ancak bu fikir, yanlış ve aşırı basitleştirilmiş bir fikirdir. Birçok yönetici satış yönetimi ya da AR-GE gibi departmanlardan aldığı deneyimi inovasyona uygulamaya çalışarak yönetimsizliğin ortaya çıkmasına engel olmaktadır. Temel olarak başarılı bir fikri yönetmek için farklı alanlar, farklı yaklaşımlar gerektirmektedir. İnovasyon kesinlikle yönetilebilirdir ancak her ne kadar bazı benzerlikleri olsa da bunu bir üretim bandını yönetir gibi yapamazsınız.
Düzen ve Kaos – Yönlendirme Prensipleri
Google’ın eski CEO’su Eric Schmidt’e göre en inovatif şirketler sürekli olarak “kaos yönetimi” yapan şirketler. Bu şirketler insanların yeni fikirlerini özgürce dile getirebildiği, herhangi bir izin almadan test edebildiği ancak işe yaramayan fikirleri hızlı bir şekilde karar alarak ortadan kaldırabildiği şirketler.
Bu yaklaşım birkaç nedenden ötürü aslında oldukça güçlüdür. Bu nedenlere baktığımız zaman bireylerin fikirlerinin ne kadar değerli olduğunu ancak uygulamanın da mutlak suretle geliştirme sürecinde ön planda olması gerektiğini görebiliriz.
Karar alma hızlı bir şekilde olmalı
Başarılı inovasyonlar çok nadiren bir gecede başarı getirir. Ortaya koyulan fikir her ne kadar iyi olursa olsun başarı hemen hemen her zaman uzun süreli öğrenme ve geliştirme sonucunda gelir. Bu nedenle inovasyonların hızlı bir şekilde karar almayı sağlayacak şekilde tasarlanması kritik öneme sahiptir. Eğer yolculuktaki her adımı atmak aylar alıyorsa ulaşmak istediğiniz yere rakiplerinizden önce ulaşamazsınız.
Kararlar objektif ve şeffaf olmalı
Eğer çalışanlarınız fikirleri üzerinde çalışma özgürlüğüne sahipse sizin yönetim şeklinizin mümkün olduğunca şeffaf olması gerekir. Şirket olarak hangi yöne doğru gittiğinizden sadece yönetim kurulunun değil herkesin emin olması gerekir. Ayrıca şirketinizdeki çalışanlar karar vermenin hangi kriterlere bağlı olduğunu bildikleri zaman, bunu daha fazla dikkate alırlar ve bu da daha fazla fikrin başarıya ulaşmasını sağlar. Bu nedenle fikir değerlendirmeye yönelik sistematik süreç mutlaka inovasyonda kullanılması gereken bir araçtır ve başarıya ulaşmak için yönetim sürecine entegre edilmelidir. Aksi takdirde pek çok işletmenin genel sorunu olan çalışan boşvermişliği sebebiyle gelişim sağlamak zor, hatta imkansız olacaktır.
Yönetim hiçbir zaman bütün cevaplara sahip değildir
Son olarak her ne kadar yöneticiler mükemmel olsa da yönetim kadrosunun bütün cevaplara sahip olmadığını bilmek hayati önem taşımaktadır. Birçok yönetici onları bulundukları noktaya getiren başarılı kararlara imza atmıştır ancak bu yolda yanlış kararları da bulunmaktadır. Bu durum yönetim için alçak gönüllü ve objektif olmayı zorlaştırsa da hayatta kalma dürtüsünü harekete geçirmektedir. Ek olarak iş sektöründe yöneticilerin uzun bir geçmişi olduğu için tipik olarak fikirleri, kariyerlerinde öğrendikleri genel kabul görmüş “örnek uygulamalar” ile karşılaştırmaktadır.
Eğer yöneticiler hayata geçirilecek olan tüm fikirler üzerinde karar alma yetkisine sahipse muhtemelen “başarısız olacağı çok açık” fikirlerin üzerini çizecektir ancak aynı zamanda geçmiş deneyimlerinden dolayı “başarılı olacağı açıkça görülmeyen” harika birkaç fikrin de üzerini mutlaka çizecektir.
Her ne kadar fikir konusunda bağımsızlığa inanan kişiler çalışanlara bunu sağlamayı istese de bazı durumlarda bu özgürlüğün hemen sağlanması mümkün olmamaktadır. Örneğin hiyerarşik bir yapıya çalışanların çok az özgürlüğünün bulunduğu bir yerde bir anda iş konusunda büyük bir bağımsızlık sağlamak kaosa neden olacaktır ve birçok çalışan bu seviyede bir sorumluluğa ve beklentiye hem alışık hem de hazır olmadığı için uygulama başarısız olacaktır. Bu gibi durumlarda özgürlüğü önce işletmenin daha çok işe yarayacağı ve daha hazır olan bölümlerinde başlatır sonra genele yaymak daha faydalı olacaktır.
Alıştırma Döneminde Ne Yapabiliriz?
Bu noktada her şeyin iyi olduğunu düşünebilirsiniz ancak alıştırma dönemine ne zaman başlamalısınız? Bu tamamen size bağlıdır. Sizinle paylaşacağımız örneklerden yola çıkarak kendinize bir plan yapabilirsiniz. Bu örnekler farklı hazırlanmışlık seviyelerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Merkezi Karar Alma Yöntemi ile Fikirleştirme Süreci
Birçok büyük işletme çok geleneksel organizasyon yapısına ve modern işletme geliştirme pratiklerinde çok az tecrübeye sahip. Bu işletmeler için atılması gereken ilk adımlardan bir tanesi hissedarların fikirlerini dile getirmeleri ve daha sonra bu fikirlerin birçoğunun denenmesi ya da yerleştirilmeye çalışılmasıdır.
Bu işlemin tasarımı konu olan fikir tiplerine göre ve organizasyonun kendi yapısına göre değişiklik göstermektedir. Örneğin yazılım özellikleri son derece kolaya, ucuza ve hızlı bir şekilde entegre edilerek bir fabrikanın üretim bandında önemli değişiklikleri sağlayabilir. Bu durumda farklı hissedarlardan çok az miktarda girdiye ihtiyaç duyulmaktadır.
Birkaç önemli başarı faktörü ile entegre etmeniz gereken doğru ve gerekli süreci seçebilirsiniz.
İnsanların fikirlerini dile getirebildikleri bir kültür ve araç oluşturabilirsiniz.
İyi fikirleri hayata geçirmek ve diğerlerini de test etmek için hızlı karar alma mekanizmaları oluşturarak şirketi bütün olarak inovasyona teşvik edebilirsiniz.
Fikirleri hızlı bir şekilde test edebilmek için gerekli araçları ve kaynakları sunarak zaman kazanabilirsiniz.
İşe yarayacağı kanıtlanmış fikirlerin entegrasyonu için daha önceden belirlenmiş kaynaklar ile hızlı bir şekilde süreci başlatarak motivasyonu yükseltebilirsiniz.
Çalışanlar bu süreçte zamana, araçlara ve bütçeye ihtiyaç duyacaktır. İşe yararlığı kanıtlanmış fikirleri bekleterek önümüzdeki yılın bütçesinden pay ayırmak doğru bir tercih değildir.
Adobe Kickbox
Adobe Kickbox, Adobe tarafından geliştirilen ve tasarlanan açık kaynaklı bir inovasyon süreci araç kitidir. İşletmelerde yer alan bireyler tarafından kullanılan bu araç kiti aynı zamanda şirket içerisinde geniş çaplı olarak da kullanılabiliyor.
Kutuda, Adobe’nin bir işletmede inovasyon ihtiyacı olduğunu düşündüğü her durum yer alıyor. 1000 $’lık ön ödemeli kart, onay kutularının olduğu süreç listesi, diğer inovasyon araçları ile beraber Starbucks hediye kartı ve şeker de kutunun içinde bulunuyor.
Adobe’ye göre Kickbox işletmelere şu konularda yardımcı oluyor.
İnovasyonun nitelik, nicelik ve hızını arttırmak
İnovasyonu daha efektif hale getirmek
Şu an da yeterince aktif olmayan çalışanların etkileşimde bulunmasını sağlamak ve potansiyellerini açığa çıkarmak.
İnovasyon kültürünü geliştirerek daha yetenekli olanları içeri çekmek
Adobe VP of Creativity Mark Randall’a göre Kickbox inovasyona yatkın olan kişilere daha fazla odaklanarak yeni inovasyonlar oluşturma fırsatı sağlıyor. Ancak bunu yapmak ve süreçte yaşanabilecek olumsuzlukların üstesinden gelebilmek için işletmede inovasyon alanında deneyimi bulunan kişilerin olması gerekiyor.
Kickbox ölçeklendirilebilir, kolay uygulanabilir ve bunu yüksek bir etkileşimle gerçekleştirebilir bir araç olduğu için işletmelerin daha az yatırımla daha hızlı ve daha fazla sonuç almasını sağlaması sayesinde işletmeyi ölçeklendirme ve inovasyon aktivitelerini sürdürme konusunda yardımcı olmaktadır.
Dahası Randall’a göre yeterince başarısız olmuyorsanız, bu birçok fırsatı kaçırıyorsunuz anlamına geliyor. İyi fikirlerin birçoğ genellikle çok tartışılan ya da insanların gözünde tamamen irrasyonel olan fikirler olduğunu unutmamak gerekiyor. Akıllı telefonlar, antiseptik el temizleyicileri ya da Airbnb ilk çıktığında son derece komik fikirler gibi görünüyordu. Bu mükemmel fikirler oldukça nadir ortaya çıkıyor ancak Kickbox’ın amacı da aslında bu. Mükemmel bir inovasyonu seçemezsiniz ancak bir tanesini ortaya koyma şansınızı önemli ölçüde arttırabilirsiniz.
Facebook Çalışması
Son örneğimiz biraz farklı. Bir süreçten ziyade ölçeklendirilebilir organizasyonu ele alan bir yaklaşım.
Facebook her ne kadar son dönemlerde büyük bir eleştiri altında olsa da fikirleri yönetme konusuna geldiğimiz zaman şirket kendi alanında lider. İnsanların fikirlerini dile getirmesine izin veren, onları test eden bir yapıya sahip.
Facebook bunu başarmak ve yeni fikirleri test etmek için benzersiz bir yapıya sahip. Çalışanlar yeni fikirlerini test etmek ve onların işe yarayıp yaramadığını öğrenmek için kısıtlı sayıda kullanıcıya Facebook’un yeni bir sürümünü gösterme şansınsa sahip. Buradan yola çıkarak şunu söyleyebiliriz ki dışarıda belki de yeni fikirleri test eden binlerce farklı Facebook görünümü bulunuyor. Oldukça iddialı ve dikkat çekici bir geliştirme yöntemi olsa da doğrudan son kullanıcı ile yapılan testlerin geri dönüş etkisinin süreci ne kadar hızlandırabileceğini düşündüğünüz zaman bu iddianın değerini anlamak mümkün.
Eğer bunu Adobe gibi son derece başarılı ve inovatif bir bir şirket ile bile karşılaştırsak Facebook’un yöntemi etki olarak daha büyük. Güçlü altyapısı Facebook’un öğrenmesini ve ölçekleme konusunda hızlıca ilerlemesini sağlarken aynı zamanda kalitede yüksek standardı korumaya yardımcı oluyor ve süreç boyunca karar almayı yönetim seviyesinde tahmin ile yola çıkmaktan uzaklaşarak büyük resme odaklanmayı ve inovasyonun hem etkisi hem de verimini arttırıyor.
Sonuç
Facebook’un yeni fikirleri test etme yapısı sizin işletmeniz için uygulanabilir olmayabilir. Ancak fikir alma konusunda iyi bir örnektir.
Şirket olarak süreci hızlandırmak istiyorsanız insanların fikirlerini test etme işlemini mümkün olduğunca zahmetsiz hale getirmelisiniz ve bunu yaparken işletmenizin nereye doğru gittiği konusunda çalışanlarınızı eğitmeli ve bu hedeflere ulaşma konusunda onların fikirlerinin etkisini anlatmalısınız. İnsanlara, önemli olduğunu düşündükleri şeyler üzerinde çalışma izni verirseniz onların daha fazla etkileşime girmesine ve daha üretken olmasını sağlayabilirsiniz. Sonuç olarak işletmeniz ileriye doğru sağlıklı bir kültür oluşturur.
Ancak arttırılmış özgürlükle beraber herkesin işletmenin mevcut durumunu hedeflerini ve stratejisini iyi bilmesi gerekmektedir. Her ne kadar siz bu durumun farkında olsanız da birçok işletmedeki çalışanlar şirketin mevcut finansal durumunu ya da stratejisini bilmek durumda değil ve doğal olarak bu konular onların öncelikli konuları değil. Şirket yapılanmasında geliştirme süreçlerini çalışanlar ile ne kadar çok paylaşırsanız elde edeceğiniz sonuçlar o kadar değerli olacaktır. Çalışanları sadece sözde “aile” olarak görmek yerine şirketin bir parçası haline getirmek birlikte büyümenin gerçekten doğru olduğunu kanıtlayacak bir ilerleme elde etmenize yardımcı olur.
İlerleme sağlamak ve daha çok miktarda doğru fikrin ortaya çıkmasına olanak vermek için işletmenin her seviyesinde fikirleri dile getirmenin ve test etmenin yer aldığı bir kültür oluşturmayı hedeflemelisiniz. Fikirlerinizi test etmeye ne kadar erken başlarsanız o kadar çok şey öğrenirsiniz ve o kadar ileri gidersiniz.
Fikirleri test etme ve bu fikirleri işleme koyma konusunda bu yazıda yer alan örnekleri hatırlamayı unutmayın ve ilk başlarda korkmayın. Bir yapı oluşturmak başlı başına ilerlemeyi içeren bir süreç. Yapıyı kurarken vazgeçerseniz çalışanlarınızdan bu yapıya ait olmalarını ya da sizin için bir adım atabilmelerini imkansız hale getirirsiniz.
Kaynak Link: https://www.viima.com/blog/how-to-manage-ideas-and-make-innovation-happen