1996 yılında e-posta sunucusu olan Hotmail 500 bin dolarlık bir bütçe ile hizmete girmiş ve 18 ay içinde 12 milyon aboneye ulaşmıştır. Oysa Hotmail’in rakibi Juno, aynı dönemde reklâma 20 milyon dolardan fazla harcamasına rağmen rakibi karşısında tutunamamıştı.
1997 yılında Draper Fisher Juveston adlı şirketin ortakları Hotmail’in kısa zamanda yayılmasının bir virüsü andırmakta olduğunu söyleyerek Virütik (Bulaşıcı) Pazarlama kavramını ortaya attı.
2001 yılında Hotmail, 40 milyon aboneyle ve dili İngilizce olmasına rağmen 220 ülkede yaygın hale gelmişti.
Bunun nedenini izinli pazarlamanın öncülerinden Seth Godin e-postaya yerleştirilen ücretsiz e-posta manifestosunun (bedava e-mailinizi Hotmail’den alın) bir fikir virüsüne dönüşmesine bağlıyor.
Bu fikir virüsü, tanıdığınız ve güvendiğiniz birinin size yolladığı ve virüsü size bulaştırdığı bir salgına dönüştü.
WOMMA (Word Of Mouth Marketing Association-Ağızdan Ağza Pazarlama Derneği) virütik pazarlamayı, ‘genellikle elektronik yollarla hızlı bir yayılma davranışı gösteren, başkalarına aktarmak ya da başkalarıyla paylaşmak amacıyla tasarlanmış eğlendirici, ilginç ya da bilgilendirici mesajların yaratılması olarak tanımlamaktadır.
Başka bir tanıma göre ise viral pazarlama; insanların pazarlama mesajlarını paylaşmalarını ve yaymalarını teşvik eden ve kolaylaştıran bir pazarlama fenomenidir.
(2006, http:// www.marketingterms.com/ dictionary/network_effect/ )
Virütik pazarlamanın kısa zamanda çok yayılması ve etkili sonuçlar vermesinin en önemli nedeni, internet dünyasıdır.
İnternet dünyasında tüketicilerin birbirleriyle etkileşime girebilecekleri, internet sitesi, blog sitesi, haber grupları, e-posta, sohbet odaları, arkadaşlık siteleri, mobil cihazlar gibi birçok araç vardır.
Bu etkileşim ortamı, fikirlerin virüs gibi yayılmalarını sağlıyor.
Eskiden insanlar bir fikri ağızdan ağza ancak iki-üç kişiye ulaştırabiliyorlardı.
Oysa internet toplumunda bunun yerini e-posta aldı.
İnternet kullanıcılarının yüzde 90’a yakını, e-posta kullanıyorlar.
Bir kişinin e-posta adres listesinde ortalama 25 kişi olduğunu düşünürsek fikir, zincirleme reaksiyon şeklinde yayılmaktadır.
İNTERNET ORTAMINDA NELER HIZLI YAYILIYOR?
İlgi çekici, kışkırtıcı fikirler
Toplumsal davalar
Fıkralar
Sağlığı etkileyen fikirler
Bedava yazılım ve ürünler
Rahatsız edici olaylar
Kişiye özel ipucu içeren mesajlar
Fiyat indirimleri
Yukarıdaki maddelerden hemen gönderilebilecek şekilde olanlar, denemesi kolay ve risk içermeyenler virüs gibi yayılır.
Ayrıca video, animasyon, flash uygulaması şeklinde olması aktarımı daha kolaylaştırır.
İNTERNETTE VİRÜTİK PAZARLAMA YAPMANIN İPUÇLARI
İnternet siteniz müşteri odaklı olsun ve site üzerinde her alanı denetleyecek şekilde yapın.
Ürün satışlarını etkileyecek forumlar oluşturun
Virütik yayılmayı sağlayacak, tartışmalı konular içermeyen bilgileri sitenize koyun.
Kişiselleştirilmiş e-posta göndereceğiniz yapıları oluşturun.
Kişilerin ilgi alanlarına göre ürünler tavsiye edin.
Reklâmlarınızı içeren, iyi hedeflenmiş oyun programları oluşturun.
www.internetvepazarlama.net
www.e-teknoloji.com Levent Karadağ