1993 tarihinde Bakanlar Kurulu kararı ile organizasyonu tamamlanan Kredi Garanti Fonu (KGF) ilk kefaletini 1994 yılında vermiştir. Kredi Garanti Fonu kurumsal bir kefalet kuruluşudur. Teminat yetersizliği sebebi ile bazı kredilerden ve destek olanaklarından gereğince yararlanamayan Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin (KOBİ) ve KOBİ dışındaki işletmelerin “müteselsil kefil”i olma sıfatı ile krediye erişimlerini sağlar. Kredi Garanti Fonu KOBİ’ler, çiftçiler, esnaf ve sanatkarlar ile serbest meslek mensupları lehine kefalet verir.
KOBİ Nedir?
250 kişiden az çalışanı bulunan ve yıllık net cirosu 40.000.000 TL’yi aşmayan işletmeler KOBİ olarak adlandırılır. Türkiye’de KOBİ’lerin finansman ihtiyacını karşılamak için kefalet veren tek kurum Kredi Garanti Fonu’dur. Yeni ve küçük işletmeler banka kredisi kullanmak istediklerinde çok güçlü bir teminat istenmesi durumunda sorun yaşayabilir. Ayrıca KOBİ’ler işlerini büyütmek istediklerinde mevcut kredi limitlerinin artırılması noktasında bankalarca talep edilen ek teminatlar da banka ve işletme arasında çözümlenmesi gereken bir konu haline gelebilir.
Kredi Garanti Fonu, kredi almada güçlük yaşayan KOBİ’lere kefalet verme yolu ile üstelendiği risk sayesinde hem işletmelerin daha çok banka kredisi kullanabilmelerini hem de uzun vadeli ve uygun maliyetli kredilerden küçük işletmelerin de yararlanabilmesini sağlar. Böylece girişimciliği teşvik eden KGF aynı zamanda ek bir kredilendirme yolu ile ekonomik büyümeye ve kalkınmaya da katkıda bulunur.
KGF’den Kimler Yararlanabilir?
KGF kendisine ulaşan kefalet taleplerini değerlendirilirken öncelikle yenilikçi yatırımların gerçekleştirilmesi, ileri teknoloji içeren küçük girişimciler, ihracatın desteklenmesi, istihdam artışı ve bölgesel kalkınma amaçlı yatırımlar dikkate alınır.
KGF işletmelerin ihtiyaç duyduğu işletme ve yatırım finansmanı için her türlü nakdi ve gayri nakdi krediye yönelik kefalet verirken şahsi kullanıma yönelik bireysel krediler, çek karnesi kredileri ile şirket kredi kartları kapsam dışında tutulur.
KGF başvuru yapmak isteyen gerçek ve tüzel kişi işletmelerinin başvuru tarihi itibari ile en az bir yıldır faaliyette olması gerekir. Kadın ve genç girişimci kobilerde en az iki yıldır faaliyette olma ve 30 yaşını aşmamış olma koşulu aranır. İhracatçı Kobi’lerin ise bir yıldır faaliyette olup ihracat ve döviz kazandırıcı faaliyette bulunması gerekir.
Kredi Garanti Fonu’nun Kefalet Tutarı ve Kefalet Oranı Nedir?
KGF bankaların verdiği kredilere kısmi kefalet; KOSGEB, EXIMBANK gibi kurumların verdiği kredilere tam kefalet verir. Bankalar tarafından verilen KGF kredilerinde risk paylaşımı yapıldığı için kredinin belli bir oranına kefil olunur. Kefalet verilen oran kredi türüne göre değişiklik gösterir. KGF temelde 2 tür kefalet verir.
KGF öz kaynak kefaleti ile verilecek kredilerde, kredinin %75’ine kefil olur. Hazine kefaleti ile verilecek kredilerde ise kefalet oranı %80’dir. KGF’nin öz kaynaklarından verdiği kefaletler KOBİ başına 1.000.000 TL’dir. Hazine Müsteşarlığı kefaleti ile verilen kefalette üst limit KOBİ başına 1.500.000 TL’dir. Birden fazla firması olan KOBİ firmalarda risk grubu olarak öz kaynak kefaletinde 2.500.000 TL, hazine kefaletinde ise 3.000.000 TL kefalet verilir.
KGF teminatından yararlanmak isteyenlerin bankalarına KGF kefaletinden yararlanmak istediğini belirtmeleri ve dosyalarının KGF’ye gönderilmesine muvafakat etmeleri gerekir. Banka tarafından kredi başvurusu uygun bulunduğu takdirde kefalet talebi yaklaşık 2 hafta içerisinde sonuçlandırılır.
KGF uygulaması aşamasında tüm banka şubeleri KGF’ye yapılan başvurulara ücretsiz olarak aracılık ederler. KGF firmanın bankaya vermiş olduğu bilgiler dışında ek belge talep etmez. Ancak belge ya da bilgilerde güncelleme yapılması gerekiyor ise bunların KGF’ye iletilmesi gerekir.
Kefalet talebinde bulunan firmaların talebinin değerlendirmeye alınabilmesi için bir değerlendirme ücreti uygulanır. KGF kefalet talebi uygun bulunur ve kredi KGF kefaleti ile kullandırılırsa kredi vadesi süresince her yıl peşin olmak üzere kefalet bakiyesi üzerinden yıllık %1 ile %2 arasında değişen oranlarda komisyon alınır. Komisyon oranının belirlenmesinde kefaletin nakdi ya da gayri nakdi olması önemlidir.
Bankalar tarafından kullandırılacak olan kredilerin kefaleti değerlendirilirken KGF, firmaların kredibilitesinin tespit edilmesinde öncelikle bankanın görüşünü ve kredi riskinin belli bir oranda banka tarafından üstlenilmesini göz önünde bulundurur.
Değerlendirme Kriterleri Nelerdir?
Proje kredilendirme kriterlerine uygun ancak teminat yetersizliği nedeni ile krediye erişim güçlüğü içerisinde olmalıdır. Projenin karlı, sürdürülebilir ve gerçekleştirilebilir olması gerekir. Kefalet verilecek projeyi yürütecek olan yönetim kadrosunun proje yönetimi ve mesleki deneyimi olması koşulu aranır. Projenin istihdamı korumasına ve istihdam artışı sağlamasına önem verilir. Projenin sahip olduğu riskler kabul edilebilir olarak değerlendirilebilmelidir.
Kimler KGF Desteğinden Yararlanamaz?
İflas ya da tasfiye sürecinde bulunanlar, vergi ve SGK borçları nedeni ile takibata alınanlar ile finans kurumları tarafından hakkında takibat kararı bulunanlar KGF kefaletinden yararlanamaz.
KGF çeşitli yollar ile Hazine tarafından da desteklenir. Kurumlar Vergisi’nden muaf tutulan KGF’nin faaliyetleri de KDV ve Damga Vergisi’nden istisna edilmiştir.