İnternet sitemizi kullanarak Kullanım Şartlarını kabul etmiş olacaksınız.
Kabul Et
MorfikirlerMorfikirlerMorfikirler
  • İş Fikirleri
    İş Fikirleri
    Eğer siz de kendi işinizin sahibi olmak istiyorsanız, doğru yerdesiniz. Sıfırdan bir iş kurmak isteyenler, bayilik tekliflerini değerlendirmek isteyenler ya da hizmet veya üretim sektörlerinde…
    Daha Fazla Göster
    Popüler Haberler
    Güzellik İçin Karınca Yumurtası Yağı İthal Ediliyor
    4 sene önce
    İstanbul Metrosunda Kiralık Dükkanlar
    4 sene önce
    Kadın Kuaför Salonları 2 Milyar Dolarlık Ciro Yaptı
    4 sene önce
    En Son Haberler
    Dijital Yaratıcılığınızı İşe Dönüştürün: İnternet Üzerinden Lazer Kesim Parçaları Satma İş Fikri
    4 gün önce
    İhracat Fikirleriyle Türkiye’nin Ekonomik Yükselişi: Sektörel Başarının Arkasındaki Stratejiler
    5 gün önce
    Üreten Türkiye İçin Üretim Odaklı İş Fikirleri
    5 gün önce
    Eczane Nasıl Açılır ve İzin Almak İçin Gerekenler
    6 gün önce
  • Girişimcilik
    Girişimcilik
    Girişimcilik dünyasına adım atmak ve kendi işinizi kurmak için, hep dediğimiz gibi büyük bir keşif yapmanıza gerek yok. Hedef kitlenizin ihtiyaçlarını analiz edip eksiklikleri belirleyip…
    Daha Fazla Göster
    Popüler Haberler
    İş Hayatı Ve Para Yönetimi Için 50 Teknik
    4 sene önce
    Başarılı Girişimcilerin Hafta Sonu Alışkanlıkları
    4 sene önce
    Yeni Bir Covid Kışına Hazırlanmak için 6 İpucu
    2 sene önce
    En Son Haberler
    Şimdi Tüm İşler İçin Gerekli: Workshop Nedir?
    2 hafta önce
    Startup Nedir?
    3 hafta önce
    İnovatif Fikirler İle Yaratıcı Düşünceye Kapı Açın
    4 hafta önce
    Uçtan Uca İnsan Kaynakları Uygulamaları Sunan Passgage, 800.000$ Tohum Öncesi Yatırımı Aldı
    1 ay önce
  • Yatırımcılık
    Yatırımcılık
    Ülkemizde yatırım yapmak dendiğinde genellikle çekimser bir tutum sergilenir. Kulaktan duyma bilgiler ya da yatırım kararları alınırken yapılan hatalar neticesinde geçmişte yaşanan sorunlar yatırım yaparak…
    Daha Fazla Göster
    Popüler Haberler
    Dolar Milyarderi Yatırımcı: Nakit Çöptür
    3 sene önce
    Altın Mı Dolar Mı Hangisi Daha Kârlı?
    2 sene önce
    Rusya Çin’den Açılan İthalat Boşluğunu Türkiye ile Kapatabilir
    4 sene önce
    En Son Haberler
    Servetinizi Zamanla Büyütecek En Mantıklı Yatırım Stratejileri
    4 hafta önce
    Güncel Verilere Göre Türkiye’de Vatandaşların Gelir Dağılımı Açıklandı
    2 sene önce
    Yabancıdan 2.5 Ayın En Yüksek Girişi
    3 sene önce
    Dolar Milyarderi Yatırımcı: Nakit Çöptür
    3 sene önce
  • İnovasyon
    İnovasyon
    İnovasyon Nedir? İnovasyon kelimesini birçoğumuz orta okul zamanından hatırlarız belki de. Teknoloji Tasarım derslerinde öğretmenlerimizin bizden istediği o projelerdir işte inovasyon. Bu kadar bilimsel anlatının…
    Daha Fazla Göster
    Popüler Haberler
    Akıllı İlaç Hatırlatıcısı Memo Box
    4 sene önce
    Tekerlekli Sandalyede İnovasyon
    4 sene önce
    Effie Otomatik Ütü Makinesi
    4 sene önce
    En Son Haberler
    Pazarlama İnovasyonu Örnekleri
    18 saat önce
    Yakın Tarihin En Etkili 10 Sosyal İnovasyon Fikri
    2 sene önce
    Sürdürülebilirlik Konusunda Bir İlk: Portakaldan Elektrik Üretmek
    2 sene önce
    3 Adımda Tasarım Odaklı Düşünme: İnovasyon Kültürü Oluşturma
    4 sene önce
  • Kişisel Gelişim
    Kişisel Gelişim
    Kişinin kendi potansiyeline ulaşarak en iyi haline dönüşmesi süreci olarak tanımlanabilen kişisel gelişim aynı zamanda kişinin hayat kalitesini yükselten teknikler bütünü olarak da açıklanabiliyor. İnsanların…
    Daha Fazla Göster
    Popüler Haberler
    Öz Disiplin Nedir?
    4 sene önce
    Başarılı insanlar ve 10 alışkanlık
    4 sene önce
    Yüksek Sesle Düşünmenin 5 Şaşırtıcı Faydası
    3 sene önce
    En Son Haberler
    Kişilik Nedir? Kişilik Tipleri ve Özellikleri Nelerdir?
    4 gün önce
    Özgüven Nedir? Özgüven Nasıl Kazanılır?
    5 gün önce
    İroni Nedir? İroni Nasıl Yapılır?
    5 gün önce
    Komünizm Nedir, Nasıl Ortaya Çıktı? Komünist Ne Demek?
    2 hafta önce
  • Başarı Hikayeleri
    Başarı Hikayeleri
    Hayat iniş çıkışlarla, başarı ve başarısızlıklarla doludur. Bu gerçeği hepimiz kabul edip olgunlukla karşılıyor gibi görünsek de başarısız olma ihtimalini düşünmek bile istemeyiz. Hatta başarısız…
    Daha Fazla Göster
    Popüler Haberler
    Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurucusu Ulu Önder Atatürk’ün Günümüze Yön Veren Sözleri
    4 sene önce
    Dünyanın dev teknoloji firmalarında çalışan Türk mühendisler
    2 sene önce
    Feci Şekilde Başarısız Olmuş 3 Girişimci Hikayesi
    4 sene önce
    En Son Haberler
    Başarılı İnsanların Gece Alışkanlıkları
    4 sene önce
    Warren Buffet’tan 11 Önemli Hayat Dersi
    4 sene önce
    Bill Gates’ten Herkesin İşine Yarayacak Mutluluk Sırları
    4 sene önce
    Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurucusu Ulu Önder Atatürk’ün Günümüze Yön Veren Sözleri
    4 sene önce
Okuduğunuz İçerik Sanat Nedir? Türleri, Alanları ve Tarihi Yaklaşımları İle Sanat Kavramı
Bildirim Daha Fazla Göster
Aa
MorfikirlerMorfikirler
Aa
  • İş Fikirleri
  • Girişimcilik
  • Yatırımcılık
  • İnovasyon
  • Kişisel Gelişim
  • Başarı Hikayeleri
Bizi Takip Et
© 2006 - ∞ Morfikirler, Tüm Hakları Saklıdır.
Morfikirler > Kişisel Gelişim > Sanat Nedir? Türleri, Alanları ve Tarihi Yaklaşımları İle Sanat Kavramı
Kişisel Gelişim

Sanat Nedir? Türleri, Alanları ve Tarihi Yaklaşımları İle Sanat Kavramı

Enes Öksüz
Son Güncelleme 08/10/2021 , Saat: 1:16
Enes Öksüz  - Yazar 2 sene önce
Paylaş
Paylaş

Görsel sanatın evrensel bir tanımı olmasa da sanatın
beceri ve hayal gücünü kullanarak güzel ya da anlamlı bir şeyin bilinçli
yaratımı olduğuna dair bir fikir birliği bulunmaktadır. Sanat eserlerinin
tanımı ve algılanan değeri tarih boyunca kültürlere göre farklılıklar
göstermiştir. Örneğin geçtiğimiz yıl bir müzayedede 110 milyon dolara satılan
bir sanat ürünü muhtemelen Rönesans döneminde İtalya’da beş para etmeyecekti.
Tam olarak bu nedenle sanatın ne olduğu konusunda tam bir fikir birliğine
varılamamaktadır. Sanatta kesin olması gereken bir şey varsa da o da doğal
yaratıcılığın insan tarafından anlatımının bir formu olması gerekliliğidir.
Sanatın anlamı üzerine olan tartışmalar yıllar içerisinde değiştiği gibi
konseptin kendisi de değişmektedir.

İçindekiler
Tarih Öncesi Dönemde SanatTarih Sonrası Dönemde SanatMilat Sonrası SanatıSanat Anlayışının Yıllar İçindeki Değişimi

İngilizce sanat anlamına gelen “Art” kelimesi Latince sanat, beceri ya da zanaat anlamına gelen “Ars” kelimesinden türetilmiştir. Bu kelimenin bilinen ilk kullanımına 13. yüzyıl dönemi el yazmalarında rastlanmaktadır. Bunun yanı sıra “sanat” kelimesi ile benzer anlamlara gelen artem, eart gibi kelimeler muhtemelen Roma’nın kuruluşundan bu yana var olmaktadır. Sanatın üç klasik dalı resim, heykel ve mimaridir. Daha sonraları müzik, tiyatro, sinema, dans, performans sanatları, edebiyat gibi diğer dallarda sanatın şemsiyesinin altında yer almaya başlamıştır. 17. yüzyıla kadar sanat bir yeteneğe ya da uzmanlığa ait bir kavram olarak kullanılmaktaydı ancak 17. yüzyıldan itibaren estetik anlayış da  sanat anlamında hakim olmaya ve kullanılmaya başlandı.

Sanat dendiğinde akla ilk olarak güzellik gelmektedir. Ancak güzellik sanatın bir ölçütü değildir, sanatın yarattığı duygunun bir ölçütüdür. Sanata anlayışta güzellik katılımcılar arasındaki başarılı iletişimin bir göstergesidir, sanatçı ve algılayan arasında gerçekleşen bir akıştır. Güzel sanat, sanatçının en derin duygularını, arzularını ister güzel ister karanlık isterse uğursuz olsun canlandırma başarısıdır. Ancak bunun sonucunda ne sanatçı ne de gözlemci başarılı iletişimden emin olamamaktadır. Sanat ile güzelliğin farkı sanatın kimin yaptığına güzelliğin kimin baktığına bağlı olmasıdır.  Bu da sanatta güzellik kavramının sonsuza denk öznel bir kavram olmasına neden olmaktadır.

Tarih Öncesi Dönemde Sanat

Tarih Öncesi Dönemde Sanat: Göbekli Tepe Kazı Alanı
Göbekli Tepe / Şanlı Urfa

Sanatın ortaya çıkışı da sanatın tanımı gibi değişiklik göstermektedir. Bunun nedeni ise neyi sanat olarak kabul ettiğimizdir. Bulunan en eski eseri bir homo erectus tarafından deniz kabuğunun üzerine çizilmiş olan geometrik şekillerdir. Bu eser 500.000 yıl öncesine dayanmaktadır. Benzer bir şekilde 430.000 yıl öncesine dayanan, Endonezya’da bulunan bir taşın da üzerinde geometrik şekiller bulunmaktadır. 130.000 yıl öncesine ait olduğu bilinen bazı neandertal yapılar da sanat olarak kabul edilmektedir. Bu kabulleniş ile birlikte neandertallerin sembolik düşünceye sahip olduğu fikrine varılmıştır ancak bu fikir geniş çaplı bir şekilde kabul edilmemiştir.

Günümüze kadar ulaşmış en eski eser Taş Devri’nin sonlarında yaklaşık milattan önce 70.000 ile 40.000 yılları arasında ortaya çıkan ve sembolik düşünceyi yansıtan kabuk, taş ve boya kullanılan bir eserdir. O dönemlerde insanlar avcılık ve toplayıcılık yaparken mağaralarda yaşıyorlardı ve bu durumun sonucunda mağara duvarlarına yapılan resimler ortaya çıkma başladı. Neolitik dönemde ise elle yapılan eserler kendini göstermeye başlamıştır. Bilinen en eski mağara resimlerini bazı soyut resimler ve doğa resimleri oluşturmaktadır. Altamira, Trois Freres, Chauvet ve Lascaux bölgesinde yer alan mağaralarda hayvan çizimleri yer almaktadır. İnsan eliyle yapılmış bilinen en eski çizim ise Güney Afrika’da bulunan Blombos mağarasındadır. Bu eserin yaklaşık olarak 73.000 yaşında olduğu düşünülmektedir.

Tarih öncesi çağların son dönemi olan metal çağında bakır, tunç ve demir kullanılmaya başlanmıştır. Metalin eritilmesi ve şekillendirilmesi ile beraber bu dönemde eserler de değişiklik göstermiştir. Bu dönemde ortaya çıkan sanat eserlerinin boyları da giderek daha da büyümektedir. Yapılışı milattan önce 1400’lü yıllara dayanan bronz bir at arabası günümüzde Danimarka Ulusal Müzesi’nde sergilenmektedir. Bu dönemde aynı zamanda çeşitli anıtlar da ortaya çıkmıştır ve mezar şekilli piramitler, gömülme odaları ve buralarda yer alan şekiller de günümüze kadar gelmiştir. Bu şekiller genellikle geometrik dekorasyonlar ve metal eşyalar aracılığı ile aktarılmıştır.

Tarih Sonrası Dönemde Sanat

Sümer'de Sanat: Tanrı Anu Çizimi
Tanrı Anu

Tarih sonrası dönemde sanatın yavaş yavaş yazı halini aldığını görülmektedir. Bu dönemde büyük topluluklar özellikle Mısır ve Mezopotamya bölgesinde ortaya çıkmıştır. Dünya çapında ilk büyük şehirler Nil, Fırat ve Dicle nehirlerinin olduğu bölgede kurulmuştur. Bu dönemin en büyük gelişimi ise resimlerle iletişim geleneğinden ortaya çıkan çıkan yazı olmuştur. Neolitik dönemde Çin’de Jiahu sembollerinin yazı amaçlı kullanıldığı düşünülse de gerçek anlamda ilk yazı milattan önce 3500’lü yıllarda Mezopotamya’da ortaya çıkmıştır. Antik Mısır’da kullanılan hiyeroglifler aynı zamanda birer sanatsal eserdir. Aynı dönemde Indus Vadisi Topluluğu yazılarını hayvan ve insan şekilleri ile süslemiş ve Olmekler de hiyerogliflerle süslenmiş devasa insan başı heykelleri yapılmıştır.

Mezopotamya’da sanat Fırat ve Dicle nehirleri etrafında milattan önce 4000’li yıllarda gelişim göstermiştir. Bu bölgede yer alan büyük tapınaklar, mezarlar önemli eserler olarak görülmektedir. Bunlarla beraber tahta ve taştan yapılan ilk rölyef örnekleri de bu bölgede ortaya çıkmıştır. Sümerler de küçük heykellerin oldukça yaygın olduğu düşünülmektedir. Genel olarak bu heykeller renkli taşlardan yapılmıştır. Heykellerin ortak özellikleri kel olması ve ellerini göğüslerinin önünde birleştirmiş olmasıdır. Akad döneminde ise uzun sakallı ve uzun saçlı heykellerin ortaya çıktığı görülmektedir. Heykeller bu dönemde genel olarak dinle ilişkilendirilmiştir. Burada bulunan heykeller tarih sonrası sanatın en önemli ve eski parçalarından bazılarını oluşturmaktadır.

Dünyada sanatın en çok öne çıktığı bölgelerden bir tanesi de Mısır olarak kabul edilmektedir. Buradaki eserler daha önce hiç görülmediği kadar devasadır. Firavun için yapılan devasa anıtlar tarih sonrası dönemin en önemli sanat eserleri arasında yer almaktadır. Antik Mısır’da resim de tamamen detaylı ve estetik bir dal haline gelmiştir. Bu dönemin en büyük özelliklerinden bir tanesi de Rönesans çağından sonra en çok sanatsal eserin bu dönemde yapılmış olmasıdır. Bu nedenle sanat tarihi açısından da Mısır önemli bir yer tutmaktadır. Yine bu dönemde sanat, estetik ve güzellik anlayışı ile bir araya gelmiştir. Her ne kadar hiyeroglifler birer iletişim aracı olsa da günümüzde hala önemli birer sanat eseri olarak kabul edilmektedirler.

Milat Sonrası Sanatı

Kapadokya Freskleri
Kapadokya

Milattan sonraki dönemde din, sanat anlayışına giderek daha fazla hakim olmaya başlamıştır. Bizans dönemi ve Orta Çağ’da İncil’i konu alan eserler cennet anlayışına dikkat çekmiştir. Bu dönemde altın da sanat eserlerinde kullanılmıştır. Resim daha önce hiç olmadığı kadar çeşitlenmiş ve bu dönemle beraber sanat dalları kendi içerisinde de büyük bir çeşitliliğe sahip olmaya başlamıştır. Camların boyanması, mozaiklerin daha sık kullanılması ve artık desen anlayışının gelmesi ile beraber bu dönem kendinden önceki dönemlerden tamamen ayrılmaktadır. Bu dönemde artık mimari de geniş çaplı olarak bir sanat kabul edilmeye başlanmıştır ve sadece Avrupa’da değil dünyanın geri kalanında da hem mimari yapılar hem de sanat eserleri daha çok dinsel öğeler içermeye başlamıştır.

Rönesans olarak da bilinen Aydınlanma Çağı’nın sanat
eserleri 13. yüzyıl sonu 14. yüzyıl başında ortaya çıkmıştır. İtalyan
sanatçılar kendilerini Roma kültürünün ve mirasının yeni sahipleri olarak
görmeye başlamıştır. Dünyanın en çok bilinen sanatçılarının başında gelen
Leonardo da Vinci, bu dönemde yaşamıştır. Leonardo da Vinci’nin bir diğer önemi
ise bilinen tüm görsel sanatlar üzerine çalışmalar yapmış olmasıdır. İtalya’nın
Floransa şehrinde ortaya çıkan sanat eserleri aynı zamanda sanatın daha da
çeşitlenmesini sağlamıştır. Rönesans döneminde materyal dünyanın realistik
anlatımı ortaya çıkmıştır. Resimde ise üç boyutlu alanlar tercih edilmeye
başlanmıştır. Avrupa’nın doğusunda ise İslam sanatının simgeselliği reddetmesi
üzerine geometrik desenlerin, kaligrafinin ve mimarinin değişimini gözler önüne
seren eserler ortaya çıkmıştır.

20. yüzyıla doğru gelirken de sanatın birçok dalında Empresyonizm, Ekspresyonizm, Fauvizm, Kübizm, Dadaizm ve Sürrealizm gibi alt dallar ortaya çıkmıştır. Bu dönemin en önemli gelişmelerinden bir tanesi de klasik sanat dallarına eklenen müzik ve tiyatronun yanına sinemanın ve dansın da katılmasıdır. Bu gelişme ile beraber görsel sanat dallarında yükseliş yaşanmıştır. 20. yüzyıl başlarında Avrupa’da sanatının kaynağını Doğu sanatı oluşturmuştur. Günümüze kadar ise modern sanat, çağdaş sanat ve septizim ortaya çıkmıştır. Günümüzün de içinde olduğu bu dönemin en büyük özelliği ise artık sanatın tamamen bölgesel olmaktan uzaklaşması ve küreselleşmesidir.

Sanat Anlayışının Yıllar İçindeki Değişimi

Bir sanat eseri ister geçmişte isterse günümüzde yapılmış
olsun onu zaman ve durum bağlamında incelemekten kaçınmamız mümkün değildir. 11
ile 17. yüzyıl arasında sanatın tanımı bilgi ve uygulamaların sonucu olarak
beceri ile yapılmaktaydı. Bu sanatçıların mesleklerini ustalıkla öğreterek
sanatlarını yaymalarının önünü açmıştır. 18. yüzyılın romantik döneminde
Rönesans ile beraber bilim, rasyonel düşünce ve ampirik kanıtlar ile beraber
sanatın da sadece beceri ile icra edilmediği, aynı zamanda sanatçının özgün güzelliği
kovalamanın ve duygularını ifade etmesinin bir yöntemi olduğu görüşü de hakim
olmaya başladı. Bu dönemde doğa yüceltildi ve maneviyat ile özgür ifade öne
çıkmaya başladı. Sanatçılar her ne kadar kendi başlarına bir üne sahip
olmasalar da çoğu zaman aristokrat sınıfının konukları oldular.

Avangard sanat hareketi 1850’li yıllarda Gustave
Courbet’nin gerçekçiliği ile ortaya çıkmıştır. Bu hareketi sanatçının fikir ve
yaratıcılığının sınırlarını zorladığı Kübizm, Fütürizm ve Sürrealizm gibi diğer
modern sanat akımları izlemiştir. Bu akımlar sanat yapımına yönelik yenilikçi
yaklaşımları ve sanat tanımının vizyonunun özgünlüğü fikrini içerecek şekilde
genişletilmesini temsil etmeye başladılar. Sanattaki özgünlük dijital sanat,
performans sanatı, kavramsal sanat, çevre sanatı, elektronik sanat gibi sanatın
türlerinin ve tezahürlerinin ortaya çıkmasını sürdürmektedir

Günümüzde hala insanlığın ilk sembolik yazıları sanat olarak görülmektedir. İlk yazıtlardan başlayan ve dünya klasiklerine kadar uzanan yazım tecrübemiz inanılmaz. Günümüzden geçmişe baktığımızda yazılar, mağaralara yapılan resimler, basit bir şekil, bir sembol ya da bir heykel sanatçının çevresindekiler ile paylaştığı bir zihin ürünü olarak kabul edilmektedir. Geçmişte sanatı ortaya koyan zihinler en az günümüzdekiler kadar moderndi ve ritüeller ile mitlerin yaşamın gizemlerine verdiği cevapları bakış açıları ile aktarıyorlardı. Özellikle bilinmeyen bir dünyaya verilen bu cevaplar bilimin yer almadığı bir dünyayı açıklamaya yönelikti. Sanatı ortaya çıkaran insanlar “sürülerin göçünü yöneten, ağaçları büyüten, ayı şekillendiren, yıldızları açan kim?, neden ölüyoruz? ve sonra nereye gidiyoruz?” sorularını soran insanlardı.

Sanat, başkalarının görmesi ve yorumlaması için fiziksel
bir biçimde tezahür eden, insan olmanın ne anlama geldiğinin bir sembolü olarak
düşünülebilir. Maddi bir varlığın ya da bir düşüncenin, bir hissin veya bir
kavramın sembolü olarak da işlev görebilir. Sanat, barışçıl yollarla insan
deneyimini geniş bir yelpazede aktarabilir. Tüm bu özelliklerinden dolayı sanat
bu kadar önemli, anlaşılması ve sınırlandırılması güç bir kavram olarak öne
çıkar.

Bunları da beğenebilirsiniz

Kişilik Nedir? Kişilik Tipleri ve Özellikleri Nelerdir?

Özgüven Nedir? Özgüven Nasıl Kazanılır?

İroni Nedir? İroni Nasıl Yapılır?

Komünizm Nedir, Nasıl Ortaya Çıktı? Komünist Ne Demek?

“Canım Sıkılıyor” Diyenlere 45 Tavsiye

Bu İçeriği Paylaş
Facebook Twitter E Posta Yazdır
Önceki İçerik Hazır E-Ticaret Sitesi Kullanımı ve Detaylı E-Ticaret Rehberi
Sıradaki İçerik Bir Solukta Kendini Okutan Sürükleyici Kitaplar
MorfikirlerMorfikirler
© 2006 - ∞ Morfikirler, Tüm Hakları Saklıdır.
  • İş Fikirleri
  • Girişimcilik
  • Yatırımcılık
  • İnovasyon
  • Kişisel Gelişim
  • Başarı Hikayeleri
Welcome Back!

Sign in to your account

Şifrenizi mi unuttunuz?