Dünya genelinde yaşayan insanların üçte birinden biraz fazlası yeterli derecede beslenemiyor ve maalesef ileri seviyede açlığa maruz kalıyor. Buna rağmen ne yazık ki insanların besin ihtiyacının karşılanması için üretilen gıda maddelerinin de en az üçte biri tüketicilere arz edilmeden çürüyor ya da bozuluyor.
Gıdalardaki bozulma ve çürümelerin önlenebilmesi için yaş sebzeler, meyveler, hayvansal ürünler ve su ürünleri başta olmak üzere çabuk bozulabilir tüm ürünlerin üretimden tüketime kadar soğuk ortamlarda muhafaza edilmeleri gerekiyor. Soğuk hava imkanlarının yeterli olmaması, muhafaza tekniklerinin bilinmemesi ve soğuk saklama esnasında yaşanan teknik aksaklıklar gibi nedenlerden dolayı üreticiler ile tüketicilerin karşılaştığı zararlar soğuk hava depolarının kullanımı ile minimize edilebiliyor. Bu şekilde ürünlerin kalitesi ve özellikleri korunabiliyor, tüketicilere her mevsim en kaliteli malzemeler sunulabiliyor ve üreticilerin ürünlerdeki fiyat dalgalanmalarından etkilenme olasılığı azaltılıp gelirlerinin düşmesi de önlenebiliyor. Ayrıca dış pazarlara ürün temin etme imkanları da artırılmış oluyor.
Türkiye’de Soğuk Hava Deposu İş Fikri Karlılığını Koruyor
Ülkemizde özellikle sebze meyve üretimindeki artış nedeni ile soğuk hava depolarına duyulan ihtiyaç artıyor. Bu işin kârlılığını fark eden yatırımcılar bu alana yönelmeye başlasa da sektörde hala ciddi miktarda boşluk olduğu görülebiliyor. Özellikle İzmir, Adana, Aydın, Muğla ve Antalya gibi sıcak iklime sahip şehirlerde soğuk hava depolarına büyük bir ihtiyaç duyuluyor.
Yatırım yapmak için çok kârlı bir iş fikri olan soğuk hava deposu için gereken maliyetler biraz yüksek olsa da iş en geç iki yıl içerisinde kendisini amorti ediyor. Tabii ki bu rakamlar kullanılan malzemeye ve kurulacak soğuk hava deposunun metrekaresine göre farklılık gösterebiliyor. Ticari amaçlı bir soğuk hava deposunun maliyeti 400 bin dolardan başlıyor. Soğuk hava depolarında ürünlerin saklandığı özel kasalar önemli bir gider kalemini oluşturuyor. Bununla birlikte soğuk hava deposu iş fikrini hayata geçirmek isteyen girişimciler devlet tarafından sağlanan teşviklerden de yararlanabiliyorlar. Bakanlık 2006 yılından bu yana yürütülen Kırsal Kalkınma Yatırım Programı kapsamında kooperatiflere, bireylere ve şirketlere kuracak oldukları tarımsal ürünlerin işlenmesi depolanması ve paketlenmesine yönelik tesisler için % 50 oranında hibe desteği sağlıyor. Şimdiye kadar bu program kapsamında % 50 hibe desteği verilerek 64 ilde 319 adet soğuk hava deposunun hizmete geçirildiği biliniyor. Ayrıca bu amaca yönelik olarak Avrupa Birliği ve Kalkınma Ajansı fonlarında da hibe programları bulunuyor.
Soğuk hava depolarını genelde üreticiler yapıyor ve kullanmadıkları bölümleri kiraya vermeyi tercih ediyorlar. Kiralama esnasında belirli bir standart uygulanmıyor. Avrupa Birliği ülkelerinde bir paletin (1 metre – 1 ton) ücreti 1 Euro iken bu rakamın ülkemizde daha yükseğe çıkabildiği biliniyor. Kiralama fiyatlarının yüksekliği de bu alana yapılan yatırımların artmasında etkili oluyor.
Soğuk Hava Deposu İşi Yapacakların Dikkat Etmesi Gerekenler
Soğuk hava deposu kurmak isteyen girişimcilerin projelerinin hammadde arzını, teknik uygunluğu, pazar büyüklüğünü ve ekonomik gücü göz önünde bulundurarak ihtiyaçlara ve proseslere en uygun olacak şekilde ve kapasitede hazırlamaları çok büyük önem taşıyor. Proje esnasında soğutma maddelerinin, kompresörlerin ve yapılarının, kondanserin, muhafaza edilecek ürünlerin, muhafaza şartlarının hem tesis kapasitesi hem de lokasyon şartları dikkate alınarak seçilmesi gerekiyor.
Açılan soğuk hava deposunun verimli bir şekilde çalıştırılabilmesi ve tesiste depolanmakta olan ürünlerin gerekli şekilde muhafaza edilebilmesi için uyulması gereken noktalar şu şekilde sıralanabiliyor:
- Soğuk hava deposu tesisinin kurulduğu yerin üretim ve tüketim alanlarına olan mesafesi,
- Bölgede alt yapı tesislerinin bulunup bulunmadığı,
- Soğuk hava deposu tesisinin kurulduğu yerin yüzeysel ve jeolojik durumu,
- Binaların konumu,
- Kullanılan inşaat teknikleri,
- İzolasyon özellikleri,
- Açılan soğuk hava deposu tesisinin büyüklüğü,
- Soğutma odalarının ve soğutma makineleri bölümünün yerleşim şekli,
- Koridorların genişliğinin ne kadar olduğu, ürünlerin taşınması ve boşaltılması için yeterli alana sahip olup olmadığı,
- Ürün taşıma esnasında kullanılacak olan makinelerin ve teçhizatın varlığı,
- Soğutma makinelerinin ve diğer ekipmanların sayısı ve yeterliliği,
- Kullanılan soğutma sisteminin özellikleri.
Soğuk hava deposu iş fikrine yatırım yapacak girişimcilere işlerinin başarılı olabilmesi için yatırımlarından önce detaylı bir fizibilite çalışması yapmalarını öneriyoruz. Yatırıma ilişkin tüm detayların belirlenmesi ve planlamanın bu doğrultuda yapılması iş fikrinin başarısı açısından çok büyük önem taşıyor. Soğuk hava deposu iş fikrinde işletme yönetiminin yanı sıra teknik altyapı giderleri de en önemli kalemler arasında yer alıyor. Yatırım aşamasında en doğru kararın verilebilmesi adına yatırımdan önce konunun uzmanlarından destek alınarak son derece detaylı fizibilite çalışmaları yapılması gerekiyor. Detaylı bir fizibilite çalışmasında mutlaka sektörel değerlendirme, teknik değerlendirme, finansal değerlendirme ve risk değerlendirmesinin bulunması gerekip fizibilite sonuçlarına dayanılarak yatırım kararı alınması girişimci adaylarına öneriliyor.
Soğuk Hava Depolarının Başlıca Kullanım Alanları Nelerdir?
- Hipermarketler ve süpermarketlerde kullanılmakta olan buzhane ve soğuk hava depoları,
- Oteller, restoranlar, konaklama tesislerinde,
- Süt ve süt mamulleri işleme ve muhafaza tesislerinde,
- Et ve et ürünleri işleme ve muhafaza tesislerinde,
- sebze, meyve ve diğer gıda maddelerini işleme tesislerinde,
- Sanayi tipi soğutma, saklama ve donmuş muhafaza tesislerinde,
- İlaç saklama amaçlı olarak laboratuvarlarda ve hastanelerde,
- Balık için soğuk muhafaza ve işleme tesislerinde,
- Dondurma ve diğer dondurulmuş gıda maddelerinin işlenmesinde ve soğuk koruyucu odalarda,
- Soğuk ve donmuş muhafaza tesislerinde,
- İlaç ve tıbbi malzeme depolama ve muhafaza tesislerinde ihtiyaç duyulan bu iş fikri, sektörün büyüklüğü ve potansiyeli nedeni ile yatırımcıların büyük ilgisi ile karşılaşıyor.
Siz de sektörel boşluktan yararlanmak istiyorsanız ve gerekli sermaye birikimine sahipseniz soğuk hava deposu iş fikirleri hakkında araştırmalarınızı derinleştirebilirsiniz.
