Değişik miktarlarda un, şeker, yağ gibi besin maddelerini kullanarak, çeşitli pişirme teknikleriyle kuru pasta ve mayalı ürünleri, kek, yaş pasta ve börekleri hazırlayan kişidir.
GÖREVLER
- – Yapılacak pastayı tasarlar, desenleri tutkallı hamurla üç boyutlu olarak hazırlar,
- – Un, şeker, yağ, yumurta, su gibi besin maddelerinden hazırlanan karışımı yoğurarak hamur haline getirir,
- – Hamura şekil verir,
- – Pasta içi ve üstü krema süsleri hazırlar,
- – Pişirdiği hamuru krema, kakao, meyve gibi besin maddeleri ile süsler,
- – Şekillendirilmiş hamuru fırın veya ocakta pişirir, gerekiyorsa kızartır,
- – Hazırlanmış pastayı servise hazırlar,
- – Kullanılan araç ve gereçlerin temizliğini, bakımını ve basit onarımını yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- – Mikser, fırınlar, mermer tezgahı, hamur karıştırıcı, çırpıcı, tencereler, tepsiler, bıçaklar, çatal, kaşık, pasta kalıpları, spatulalar, merdane, oklava ve soğutucu dolaplar gibi araç ve gereçler,
- – Şeker, un, yağ, süt, su, yumurta, çikolata, kakao, bütün meyveler ve meyve şekerlemeleri, salep, gıda boyaları, fındık, fıstık, ceviz, karbonat ve meyve esansları gibi besin maddeleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELİKLER
- Pastacı olmak isteyenlerin;
- – El ve parmak becerisine sahip,
- – Şekil ilişkilerini görebilen,
- – Tat ve koku duyumları gelişmiş,
- – Dikkatli, temiz, titiz ve düzenli kimseler olmaları gerekir.
- Estetik görüş ve yaratıcılık meslekte başarıyı artıran bir özelliktir.
- Bulaşıcı hastalığı olmamalıdır.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Pastacılar pastanelerin veya otellerin mutfak kısımlarında çalışırlar. Çalışma ortamı biraz sıcak, nemli ve hoş kokuludur. Pastacılar genellikle ayakta çalışırlar ve malzeme (hamur vb.) ile ilgilidirler. Ara sıra diğer çalışanlarla işbirliği yapar ve iletişim kurarlar.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
– Meslek elemanları pastanelerde ve otel mutfaklarında çalışabilirler.
– Bu mesleğin çalışma durumunda mevsimlik dalgalanmalar olup, yaz sezonunda turistik yerlerdeki işletmelerin doluluk oranlarına göre artış, kış aylarında ise azalma görülmektedir.
Pastane ve şekercilerde satılan ürünlerdeki çeşitlenmeye paralel olarak özellikle usta düzeyine gelmiş meslek elemanları kolaylıkla iş bulabildikleri gibi birden fazla işyerinde de çalıştıkları gözlenmiştir.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Bu mesleğin eğitimi;
- – Kız meslek liselerinin pastacılık bölümünde ve yeterli müracaat olması durumunda mesleki eğitim merkezlerinin pastacılık, tatlıcılık ve şekerlemecilik bölümlerinde verilmekte iken yeni uygulamaya göre meslek liseleri, teknik liseler, anadolu meslek liseleri ve anadolu teknik liseleri Yiyecek İçecek Hizmetleri alanı Pastacılık dalında ve mesleki eğitim merkezlerinin Yiyecek İçecek Hizmetleri alanı Pastacılık Tatlıcılık ve Şekerlemecilik dalında verilmektedir.
- – Ayrıca yaygın meslekî ve teknik eğitim programları yoluyla da bu alan/dalda eğitim almak isteyenlere örgün eğitime denk mesleki eğitim verilebilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak,
- – Anadolu meslek ve anadolu teknik liselerine girebilmek için ise ilköğretim okullarının 6-7-8. sınıflarında yapılacak olan “Seviye Belirleme Sınavlarının” (SBS) sonucuna, yıl sonu ders ortalamaları ile belirlenen Yıl Sonu Başarı Puanının (YBP) eklenmesi ile elde edilecek olan yeterli Genel Orta Öğretim Yerleştirme Puanına (G-OYP) sahip olmak gerekmektedir.
- – Ortaöğretim kurumlarında; ders yılı sonunda veya ortalama yükseltme sınavları sonucuna göre 10 uncu sınıfa geçen ve teknik liseye geçiş şartlarını taşıyanlar teknik lise programlarına geçiş için başvurabilir. Teknik lise programına geçmek isteyen öğrencilerden gerekli koşulları taşıyanların başvuru formları, kurum müdürlüğünce onaylanarak ders kesiminden ortalama yükseltme sınavlarının bitimini izleyen beş iş günü içinde öğrencilere verilir. Teknik lise ve doğrudan alana kayıt yapılan programlar dışındaki mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında;
- a) 10 uncu sınıfa geçen öğrenciler, alan seçimi için ders kesiminden itibaren ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarının bitimini izleyen onuncu iş günü çalışma saati bitimine kadar öğrenim görmek istediği meslek alanının bulunduğu kurum müdürlüğüne başvururlar.
- b) Başvuru süresi sonunda öğrenciler, Alana Yöneltme Tavsiye Formu ve Öğrenci Tercihlerini Değerlendirme ve Yerleştirme Formu kullanılarak belirlenen alana yerleştirme puanı esas olmak üzere tercih ettikleri alanlara göre sıralanırlar. Alana yerleştirmede, ilgili alanın kontenjanı göz önünde bulundurulur. Bu puanlara göre yapılacak sıralama ile kontenjan kadar öğrencinin asıl ve yedek olmak üzere listeleri düzenlenir. Alana geçiş yapacak öğrencilerin kayıt-kabulleri, ağustos ayının üçüncü haftasında başlayıp ay sonuna kadar bitirilecek şekilde planlanır ve yıllık çalışma takviminde gösterilir.
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
- – En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
- – 14 yaşını doldurmuş olmak,
- – Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
- – Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri bulmak ve işvereni ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Meslek liselerinde eğitim süresi 4 yıldır. Mesleki eğitim merkezlerinde bu mesleğin eğitim süresi 3 yıldır. Kız meslek liselerinde öğrenim gören 3. sınıf öğrencileri 3308 Sayılı Yasa gereğince 3 gün işletmelerde, 2 gün okulda eğitimlerini sürdürmektedirler.
Meslek liselerindeki eğitimde genel kültür derslerinin yanında; Beslenme İlkeleri ve Besinler, Pasta Yapım Teknikleri ve Uygulaması, Kurum Beslenmesinin Temel İlkeleri, Pasta Süsleme Teknikleri, Besin Kimyası, Besin Pazarlama, Şekercilik ve Atölye dersleri verilmektedir.
Çıraklık eğitiminde ise; Mesleki Sağlık Bilgisi, Türkçe, Matematik, Meslek Matematiği, İşletme Bilgisi ve Kooperatifçilik, Toplam Kalite Yönetimi gibi genel bilgi dersleri ile Pastacılık, Tatlıcılık, Baklavacılık, Börekçilik, Şekerlemecilik, Şekillendirme ve Süsleme, Beslenme Bilgisi, Teknik Resim, İş Güvenliği, Meslek Bilgisi vb. gibi meslek dersleri bulunmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
Daha önceki yıllarda Pastacılık/Besin Teknolojisi-Pastacılık bölümünden mezun olanlar ile şu anki uygulamaya göre meslek liselerinin Yiyecek İçecek Hizmetleri alanı Pastacılık dalından mezun olanlar istedikleri takdirde, Aşçılık, Hazır Yemek ve Aşçılık, Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Turizm ve Otel İşletmeciliği, Turizm ve Otel İşletmeciliği (Açıköğretim), Turizm ve Seyahat İşletmeciliği, Host ve Hosteslik (Otobüs), Otobüs İşletmeciliği, Otobüs Şoförlüğü (Kaptanlık), Turizm Rehberliği, önlisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Ayrıca, mezunlar ÖSYM tarafından yapılan ÖSS’ye girip başarılı olmaları ve üniversitelerin Aile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmenliği, Aile ve Tüketici Bilimleri Öğretmenliği, Gastronomi (Turizm İşletmeciliği ve Bilişim Bilimleri Y.O.), Konaklama İşletmeciliği Öğretmenliği, Konaklama İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Konaklama İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O), Seyahat İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Seyahat İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.), Seyahat İşletmeciliği ve Turizm Rehberliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Turist Rehberliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Turist Rehberliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.), Turizm İşletmeciliği (Turizm İşl. Ve Bilişim Bilimleri Y.O.), Turizm İşletmeciliği (Uygulamalı Bilimler Y.O.), Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik (Uygulamalı Bilimler Y.O), Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O., Turizm ve Otel İşletmeciliği (Uygulamalı Teknoloji ve İşletmecilik Y.O), Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O), Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm ve Otel İşletmeciliği Y.O.), Turizm ve Otel İşletmeciliği Y.O., Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.), Turizm ve Otelcilik (Uygulamalı Bilimler Y.O.), Yiyecek-İçecek İşl. (Turizm İşl. ve Otel. Y.O.) lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
Meslekte ilerlemenin en önemli yollarından birisi açılan yarışmalarda derece almak ve ücrette artıştır.
Ayrıca turistik otellerin düzenledikleri yarışmalarda kendi ürünlerini sergileme olanağı bulabilirler.
Her meslekte olduğu gibi, bu meslekte de iş pedagojisi dersi alınarak öğretici usta vasfı kazanılabilir.
BURS, KREDİ ÜCRET DURUMU
- – Meslek liselerinde 3308 Sayılı Meslek Eğitimi Kanununa göre işletmelerde beceri eğitimi gören her öğrenci asgari ücretin % 30’undan az olmamak üzere ücret almaktadırlar.
- – Bu meslekte Mesleki Eğitim Merkezi ve işletmelerin işbirliği ile eğitimine devam eden çırak adayları asgari ücretin %30′ u oranında maaş alırlar.
- – Diğer yerlerdeki mesleki eğitimlerde ise öğrenci, tüm giderlerini kendisi karşılamak zorundadır.
- – Mesleki eğitim tamamlandıktan sonra işletmelerde çalışmaya başlayan usta, asgari ücretin en az 3 katı oranında maaş almaktadır.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
– İlgili eğitim kurumları,
– Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
– Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube müdürlükleri
