Ünlü markaların ürünlerini kopyalayan taklitçilere gün doğdu. 1995’ten bu yana sadece kanun hükmünde kararnameyle (KHK) yürütülen taklitçilikle mücadele, Anayasa Mahkemesi’nin verdiği kararın ardından yasal dayanaktan yoksun kaldı. Yılda 6 milyar doları bulan bir pazar yaratan taklitçiler yarından itibaren serbestçe çalışabilecek.
Sahtecilere baskın düzenlenemeyecek, sahte ürünlere el konulamayacak. Hatta son 13 yılda taklitçilikten dolayı açılıp devam eden 9 bin ceza davası ortada yasal dayanak kalmadığı için düşecek. Bu iddiaları gündeme getiren ise markaların haklarını savunan Tescilli Markalar Derneği (TMD). Yasal düzenleme yapılamaması nedeniyle dev markaların taklitçiler karşısında çaresiz kaldığını itiraf eden TMD Başkanı Selçuk Güzenge ‘Anayasa Mahkemesi geçen yıl ‘KHK’yla ceza verilmez’ diyerek düzenlemeyi iptal etti. Temmuzdan bu yana yeni düzenleme yapılsın, zaman daralıyor diye çalmadık kapı bırakmadık. Artık taklit serbest’ dedi.
Her Şey Boşa Gitti
Bundan sonra ünlü markaların taklitlerinin rahatça satılabileceğini belirten Güzenge şunları söyledi: ‘Biz taklit ürünlere baskınlar yapıyor. Polisle çalışıyor taklitle mücadele ediyorduk. Piyasada 6 milyar dolarlık bir sahte pazarının olduğu tahmin ediliyor. Yeni düzenleme ile 9 bin ceza davası düşecek. Her şey boşa gitti. Piyasanın dengeleri değişecek.’ Anayasa Mahkemesi’nin kararı 5 Temmuz 2008’de Resmi Gazete’de yayımlandığını kaydeden Selçuk Güzenge ‘Hükümete yeni kanun yapmak için 6 ay süre tanınmıştı’ diye konuştu.
İmajımızı Daha Da Bozacak
TÜRKİYE’DE bugüne kadar milyonlarca taklit ürün toplatıldığını dile getiren Güzenge taklit konusunda Uzakdoğu ülkelerinden sonra dünyada adı en çok geçen ülkenin Türkiye olduğuna dikkat çekti. Güzenge sözlerini şöyle sürdürdü: ‘Zaten bozuk bir imajımız var. Yasalarımızı AB’ne uyumlu hale getirmeye çalışıyoruz. AB, markaların, fikri mülkiyet haklarının korunmamasını kabul edebilir mi. Şubat ayında Gümrük Birliği toplantısı yapılacak. Orada da bu gündeme gelecektir. Bu sorunla ilgili milletvekillerine kadar ulaştık. Konuyu sürekli gündeme getirdik. Ama sonuç alamadık ve durum bu hale geldi.’
‘Kararnameyle Ceza Verilemez’
ÜNLÜ markaların taklitlerini yaparak satışa sunan sahtecileri rahatlatacak gelişme Anayasa Mahkemesi’nin geçen yıl aldığı bir kararla gündeme geldi. Anayasa Mahkemesi 24 Haziran 1995’te taklitçilikle mücadele için yürürlüğe konan Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’yi 3 Ocak 2008 tarihli kararıyla iptal etti. İptal kararı 5 Ocak 2009’dan itibaren geçerli olmak kaydıyla 5 Temmuz’da yayınladı. Mahkeme taklitçileri rahatlatacak kararın gerekçesini ise ‘Kanun hükmünde kararname ile suç ve ceza yaratılamayacağı, suç ve cezanın ancak kanunla düzenlenebileceği’ yönündeki Anayasa hükmüne dayandırdı. Böylece yasası yapılmadan 13 yıldır kanun hükmündeki kararnameyle sürdürülen taklitçilikle mücadele yasal zeminden yoksun kaldı.
Taklitte Çin Liste Başı, Türkiye İkinci
AVRUPA Birliği’nin (AB), geçen yıl ortasında yaptığı bir araştırmaya göre gümrüklerde ele geçirilen ürünlerde Çin başı çekiyor. Listede Türkiye ise ikinci sırada yer alıyor. AB Komisyonu’nun verilerine göre, geçen yıl yakalanan 79 milyon parça malın malın yüzde 58’i Çin’den gelirken, yüzde 16’sının kaynağı bilinmiyor.
Çin’i yüzde 5 ile Türkiye ve yüzde 3’le Hindistan’ın takip ettiği sıralamada, AB’de yakalanan taklit ürünlerin diğer evsahibi ülkeleri arasında yüzde 2’şer payla Gürcistan, İsviçre, Birleşik Arap Emirlikleri, Hong Kong ve AB üyesi Bulgaristan yer alıyor.
AB’nin el koyduğu taklit alkollü içecekler ve gıda ürünlerinde Türkiye, yüzde 45 payla ilk sırada yer alırken, sahte kozmetik ve kişisel bakım ürünlerinde yüzde 29’la Gürcistan’ın ardından ikinci sırada bulunuyor. Verilere göre Türkiye, taklit spor giyiminde yüzde 19 ve hazır giyimde yüzde 10’la Çin’in ardından 2’inci, aksesuarlarda yüzde 12 ile Çin ve İtalya’nın ardından 3’üncü sırayı alıyor.
